przyjechać

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Old Polish[edit]

Alternative forms[edit]

Etymology[edit]

From przy- +‎ jechać. First attested in the 14th century.

Pronunciation[edit]

  • IPA(key): (10th–15th CE) /pr̝ijɛxat͡ɕ/
  • IPA(key): (15th CE) /pr̝ijɛxat͡ɕ/

Verb[edit]

przyjechać pf

  1. to come (to arrive by driving or riding) [+ ku (dative) = to whom/what], [+ na (accusative) = for what], [+ po (accusative) = for whom/what], [+ do (genitive) = to whom], [+ z (genitive) = from what], [+ przed (accusative) = before/in front of whom], [+ w (accusative) = into what]
    • 1959 [1399], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number 376:
      Po yego ziuocze przyachawszi, Hanka vibila Sechnø gwalthem sz dzedzini
      [Po jego żywocie przyjachawszy Hanka wybiła Siechnę gwałtem s dziedziny]
    • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎[2], page 796:
      Tych dny byl v Yerusalem, bo byl przyyąl ku svyątemv dnyv
      [Tych dni był w Jerusalem, bo był przyjał ku świętemu dniu]
    • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎[3], page 664:
      Navyeczey szye dzyvovaly kupczy, ktorzy byly na kupye przyąly
      [Nawięcej sie dziwowali kupcy, ktorzy byli na kupią przyjeli]
    • 1967 [1419], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty kościańskie, volume III, number 725:
      Dzen mu dal, kedy mal pon prziyechacz a on ne prziyal
      [Dzień mu dał, kiedy miał poń przyjechać, a on nie przyjał]
    • Beginning of the 15th century, Kazania gnieźnieńskie‎[4], page 2b:
      Trzy kroleue... do milego Xa szøcz ony... bily przygachaly
      [Trzy krolewie... do miłego Krysta sąć oni... byli przyjachali]
    • 1967 [1421], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty kościańskie, volume III, number 868:
      Jacosmy przy tem bili, kyedy possel przyyal ot pana Golskyego do pana Barthossa
      [Jakosmy przy tem byli, kiedy poseł przyjał ot pana Golskiego do pana Bartosza]
    • 1950 [1473], Władysław Kuraszkiewicz, Adam Wolff, editors, Zapiski i roty polskie XV-XVI wieku z ksiąg sądowych ziemi warszawskiej, number 1356:
      Yakom ya nye przyechaw na wozye gwalthem z domu swego, nye zabralem zyrdzy robothy Sczepanowey
      [Jakom ja nie przyjechaw na wozie gwałtem z domu swego, nie zabrałem żyrdzi roboty Szczepanowej]
    • Beginning of the 15th century, Kazania gnieźnieńskie‎[5], page 5a:
      Ona kroleua... gestcy ona bila k nemv przygachala
      [Ona krolewa... jestci ona była k niemu przyjachała]
    • 1897 [1420], Teki Adolfa Pawińskiego, volume VII, number 1654:
      Tego na czø zaluyø, esesz prziyachal na moyø dzedzinø cum tuo judice y sandzilesz mego czloueca gwaltem
      [Tego na cię żałuję, eżeś przyjachał na moję dziedzinę cum tuo judice i sądziłeś mego człowieka gwałtem]
    • 1967 [1418], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty kościańskie, volume III, number 706:
      Yzeszmy byly poszly ot pana Jana do Olbrachta..., aby prziyal przet pana Jana
      [Iżesmy byli posły ot pana Jana do Olbrachta..., aby przyjał przed pana Jana]
    • 1858 [c. 1408], “Wyroki sądów miejskich czyli ortyle [Urban court rulings i.e. "Ortyls"]”, in Wacław Aleksander Maciejowski, editor, Historia prawodawstw słowiańskich [History of Slavic lawmaking], volume 6, page 97:
      Przyyedzyely krol na prawo w myasto
      [Przyjedzieli krol na prawo w miasto]
  2. to invade, to attack [+ do (genitive) = to what], [+ na (accusative) = for whom/what], [+ w (accusative) = into what]
    • 1950 [1471], Władysław Kuraszkiewicz, Adam Wolff, editors, Zapiski i roty polskie XV-XVI wieku z ksiąg sądowych ziemi warszawskiej, number 1415:
      Jakom ja na ymyeny yego na Vyczolkovye, gwalthem przyyechaw samoczwarth, nye zadalem mv trzech ran
      [Jakom ja na imieni jego na Wyczołkowie, gwałtem przyjechaw samoczwart, nie zadałem mu trzech ran]
    • 1950 [1471], Władysław Kuraszkiewicz, Adam Wolff, editors, Zapiski i roty polskie XV-XVI wieku z ksiąg sądowych ziemi warszawskiej, number 3045:
      Jakom ya przigechawschi sszamoczwarth do domv Mikolayowego nye sszbilem czeladnyka
      [Jakom ja przyjechawszy samoczwart do domu Mikołajowego nie zbiłem czeladnika]
    • 1950 [1478], Władysław Kuraszkiewicz, Adam Wolff, editors, Zapiski i roty polskie XV-XVI wieku z ksiąg sądowych ziemi warszawskiej, number 1209:
      Jakom ya nye przyal gwaltownye s Pyelaskowa... do domv Pyotrowa... anym odbyl zamkv yego
      [Jakom ja nie przyjał gwałtownie z Pielaszkowa... do domu Piotrowa... anim odbił zamku jego]
    • 1950 [1426], Władysław Kuraszkiewicz, Adam Wolff, editors, Zapiski i roty polskie XV-XVI wieku z ksiąg sądowych ziemi warszawskiej, number 180:
      Jako Bolesta, przyyachaw samoczwarth na Katharzinino dzirszenye, pobral cury, jaycze gwaltem
      [Jako Bolesta, przyjachaw samoczwart na Katarzynino dzirżenie, pobrał kury, jajce gwałtem]
    • 1959 [1397], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number 339:
      Jaco Jasek przijal w mø dzerzewa samotrecz... y sedl *gwlatem moczø do mego mlina
      [Jako Jaszek przyjał w mą dzierżewę samotr[z]eć... i szedł gwałtem mocą do mego młyna]
  3. to transit, to cross
    • 1967 [1399], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty kościańskie, volume III, number 128:
      Yako Pechno prziyal dwoyan granyczø
      [Jako Piechno przyjał dwoję granicę]

Derived terms[edit]

nouns

Related terms[edit]

verbs

Descendants[edit]

  • Masurian: prżijechäcz
  • Polish: przyjechać
  • Silesian: przijechać

References[edit]

Polish[edit]

Alternative forms[edit]

Etymology[edit]

Inherited from Old Polish przyjechać. By surface analysis, przy- +‎ jechać. Compare Kashubian przëjachac.

Pronunciation[edit]

  • IPA(key): /pʂɨˈjɛ.xat͡ɕ/
  • (Middle Polish) IPA(key): /pʂɨˈjɛ.xat͡ɕ/, /pr̝ɨˈjɛ.xat͡ɕ/
  • Audio(file)
  • Rhymes: -ɛxat͡ɕ
  • Syllabification: przy‧je‧chać

Verb[edit]

przyjechać pf (imperfective przyjeżdżać)

  1. (intransitive, of a person) to come (to arrive by driving or riding)
  2. (intransitive, of a vehicle) to come (to arrive)

Conjugation[edit]

Conjugation of przyjechać pf
person singular plural
masculine feminine neuter virile nonvirile
infinitive przyjechać
future tense 1st przyjadę przyjedziemy
2nd przyjedziesz przyjedziecie
3rd przyjedzie przyjadą
impersonal przyjedzie się
past tense 1st przyjechałem,
-(e)m przyjechał 		przyjechałam,
-(e)m przyjechała 		przyjechałom,
-(e)m przyjechało 		przyjechaliśmy,
-(e)śmy przyjechali 		przyjechałyśmy,
-(e)śmy przyjechały
2nd przyjechałeś,
-(e)ś przyjechał 		przyjechałaś,
-(e)ś przyjechała 		przyjechałoś,
-(e)ś przyjechało 		przyjechaliście,
-(e)ście przyjechali 		przyjechałyście,
-(e)ście przyjechały
3rd przyjechał przyjechała przyjechało przyjechali przyjechały
impersonal przyjechano
conditional 1st przyjechałbym,
bym przyjechał 		przyjechałabym,
bym przyjechała 		przyjechałobym,
bym przyjechało 		przyjechalibyśmy,
byśmy przyjechali 		przyjechałybyśmy,
byśmy przyjechały
2nd przyjechałbyś,
byś przyjechał 		przyjechałabyś,
byś przyjechała 		przyjechałobyś,
byś przyjechało 		przyjechalibyście,
byście przyjechali 		przyjechałybyście,
byście przyjechały
3rd przyjechałby,
by przyjechał 		przyjechałaby,
by przyjechała 		przyjechałoby,
by przyjechało 		przyjechaliby,
by przyjechali 		przyjechałyby,
by przyjechały
impersonal przyjechano by
imperative 1st niech przyjadę przyjedźmy
2nd przyjedź przyjedźcie
3rd niech przyjedzie niech przyjadą
anterior adverbial participle przyjechawszy
verbal noun przyjechanie

Trivia[edit]

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), przyjechać is one of the most used words in Polish, appearing 1 time in scientific texts, 4 times in news, 1 time in essays, 29 times in fiction, and 48 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 83 times, making it the 771st most common word in a corpus of 500,000 words.[1]

References[edit]

  1. ^ Ida Kurcz (1990) “przyjechać”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language]‎[1] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 467

Further reading[edit]

  • przyjechać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • przyjechać in Polish dictionaries at PWN
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “przyjechać”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • “PRZYJECHAĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 27.10.2020
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “przyjechać”, in Słownik języka polskiego‎[6]
  • Aleksander Zdanowicz (1861) “przyjechać”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861‎[7]
  • J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1912), “przyjechać”, in Słownik języka polskiego‎[8] (in Polish), volume 5, Warsaw, page 297
  • przyjechać in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=przyjechać&oldid=78257696"