δεξιός

Ancient Greek

Etymology

From Proto-Hellenic *deksiwós, from Proto-Indo-European *deḱs-. Cognate with Sanskrit दक्षिण (dákṣiṇa) and Latin dexter.

Pronunciation

 

• IPA^(key): /dek.si.ós/ → /ðek.siˈos/ → /ðek.siˈos/

• (5^th BCE Attic) IPA^(key): /dek.si.ós/
• (1^st CE Egyptian) IPA^(key): /dek.siˈos/
• (4^th CE Koine) IPA^(key): /ðek.siˈos/
• (10^th CE Byzantine) IPA^(key): /ðek.siˈos/
• (15^th CE Constantinopolitan) IPA^(key): /ðek.siˈos/

Adjective

δεξῐός • (dexĭós) m (feminine δεξῐᾱ́, neuter δεξῐόν); first/second declension

1. right (hand, side).
2. fortunate
3. northward
4. able
5. courteous

Inflection

First and second declension of δεξῐός; δεξῐᾱ́; δεξῐόν (Attic)

Number		Singular				Dual				Plural
Case/Gender		Masculine	Feminine	Neuter		Masculine	Feminine	Neuter		Masculine	Feminine	Neuter
Nominative		δεξῐός dexĭós	δεξῐᾱ́ dexĭā́	δεξῐόν dexĭón		δεξῐώ dexĭṓ	δεξῐᾱ́ dexĭā́	δεξῐώ dexĭṓ		δεξῐοί dexĭoí	δεξῐαί dexĭaí	δεξῐᾰ́ dexĭắ
Genitive		δεξῐοῦ dexĭoû	δεξῐᾶς dexĭâs	δεξῐοῦ dexĭoû		δεξῐοῖν dexĭoîn	δεξῐαῖν dexĭaîn	δεξῐοῖν dexĭoîn		δεξῐῶν dexĭôn	δεξῐῶν dexĭôn	δεξῐῶν dexĭôn
Dative		δεξῐῷ dexĭōî	δεξῐᾷ dexĭāî	δεξῐῷ dexĭōî		δεξῐοῖν dexĭoîn	δεξῐαῖν dexĭaîn	δεξῐοῖν dexĭoîn		δεξῐοῖς dexĭoîs	δεξῐαῖς dexĭaîs	δεξῐοῖς dexĭoîs
Accusative		δεξῐόν dexĭón	δεξῐᾱ́ν dexĭā́n	δεξῐόν dexĭón		δεξῐώ dexĭṓ	δεξῐᾱ́ dexĭā́	δεξῐώ dexĭṓ		δεξῐούς dexĭoús	δεξῐᾱ́ς dexĭā́s	δεξῐᾰ́ dexĭắ
Vocative		δεξῐέ dexĭé	δεξῐᾱ́ dexĭā́	δεξῐόν dexĭón		δεξῐώ dexĭṓ	δεξῐᾱ́ dexĭā́	δεξῐώ dexĭṓ		δεξῐοί dexĭoí	δεξῐαί dexĭaí	δεξῐᾰ́ dexĭắ
Derived forms		Adverb				Comparative				Superlative
		δεξῐῶς dexĭôs				δεξῐώτερος dexĭṓteros				δεξῐώτᾰτος dexĭṓtătos
Notes:		This table gives Attic inflectional endings. For declension in other dialects, see Appendix:Ancient Greek dialectal declension.

Antonyms

• (antonym(s) of “right”): ἀριστερός (aristerós), εὐώνυμος (euṓnumos)

Derived terms

• δεξιτερός (dexiterós).
• περῐδέξῐος (perĭdéxĭos)
• δεξιόομαι (dexióomai)

Descendants

• Greek: δεξιός (dexiós)

Further reading

• “δεξιός”, in Liddell & Scott (1940), A Greek–English Lexicon, Oxford: Clarendon Press
• “δεξιός”, in Liddell & Scott (1889), An Intermediate Greek–English Lexicon, New York: Harper & Brothers
• “δεξιός”, in Autenrieth, Georg (1891), A Homeric Dictionary for Schools and Colleges, New York: Harper and Brothers
• δεξιός in Cunliffe, Richard J. (1924), A Lexicon of the Homeric Dialect: Expanded Edition, Norman: University of Oklahoma Press, published 1963
• “δεξιός”, in Slater, William J. (1969), Lexicon to Pindar, Berlin: Walter de Gruyter
• G1188 in Strong, James (1979), Strong’s Exhaustive Concordance to the Bible
• Woodhouse, S. C. (1910), English–Greek Dictionary: A Vocabulary of the Attic Language‎^[1], London: Routledge & Kegan Paul Limited.
  • adroit idem, page 13.
  • auspicious idem, page 53.
  • clever idem, page 137.
  • deft idem, page 206.
  • dexterous idem, page 221.
  • fair idem, page 302.
  • favourable idem, page 311.
  • fortunate idem, page 340.
  • handy idem, page 383.
  • happy idem, page 384.
  • hopeful idem, page 405.
  • lucky idem, page 504.
  • propitious idem, page 653.
  • right idem, page 714.
  • skilful idem, page 780.
• Bauer, Walter et al. (2001), A Greek–English Lexicon of the New Testament and Other Early Christian Literature, Third edition, Chicago: University of Chicago Press

Greek

Etymology

Inherited from Ancient Greek δεξιός (dexiós). Sense for politics (also substantivised), semantic loan from French droit.

Pronunciation

• IPA^(key): /ðe.ksiˈos/ and by some speakers, in fast, informal speech /ðeksˈços/
• Hyphenation: δε‧ξι‧ός

Adjective

δεξιός • (dexiós) m (feminine δεξιά, neuter δεξιό)

1. right; right-handed

   alternative variant: δεξής m (dexís), δεξιά f (dexiá), δεξί n (dexí)

2. (politics) of the right / right-wing

   see also: συντηρητικός (syntiritikós, “conservative”)

Declension

Declension of δεξιός

	singular				plural
	masculine	feminine	neuter		masculine	feminine	neuter
nominative	δεξιός (dexiós)	δεξιά (dexiá)	δεξιό (dexió)		δεξιοί (dexioí)	δεξιές (dexiés)	δεξιά (dexiá)
genitive	δεξιού (dexioú)	δεξιάς (dexiás)	δεξιού (dexioú)		δεξιών (dexión)	δεξιών (dexión)	δεξιών (dexión)
accusative	δεξιό (dexió)	δεξιά (dexiá)	δεξιό (dexió)		δεξιούς (dexioús)	δεξιές (dexiés)	δεξιά (dexiá)
vocative	δεξιέ (dexié)	δεξιά (dexiá)	δεξιό (dexió)		δεξιοί (dexioí)	δεξιές (dexiés)	δεξιά (dexiá)

Derivations:
Comparative: πιο + positive forms (e.g. πιο δεξιός, etc.)
Relative superlative: definite article + πιο + positive forms (e.g. ο πιο δεξιός, etc.)

Degrees of comparison by suffixation

comparative (?) singular plural masculine feminine neuter masculine feminine neuter nominative δεξιότερος (dexióteros) δεξιότερη (dexióteri) δεξιότερο (dexiótero) δεξιότεροι (dexióteroi) δεξιότερες (dexióteres) δεξιότερα (dexiótera) genitive δεξιότερου (dexióterou) δεξιότερης (dexióteris) δεξιότερου (dexióterou) δεξιότερων (dexióteron) δεξιότερων (dexióteron) δεξιότερων (dexióteron) accusative δεξιότερο (dexiótero) δεξιότερη (dexióteri) δεξιότερο (dexiótero) δεξιότερους (dexióterous) δεξιότερες (dexióteres) δεξιότερα (dexiótera) vocative δεξιότερε (dexiótere) δεξιότερη (dexióteri) δεξιότερο (dexiótero) δεξιότεροι (dexióteroi) δεξιότερες (dexióteres) δεξιότερα (dexiótera) Derivations: relative superlative: ο + comparative forms (eg "ο δεξιότερος", etc) absolute superlative (?) singular plural masculine feminine neuter masculine feminine neuter nominative δεξιότατος (dexiótatos) δεξιότατη (dexiótati) δεξιότατο (dexiótato) δεξιότατοι (dexiótatoi) δεξιότατες (dexiótates) δεξιότατα (dexiótata) genitive δεξιότατου (dexiótatou) δεξιότατης (dexiótatis) δεξιότατου (dexiótatou) δεξιότατων (dexiótaton) δεξιότατων (dexiótaton) δεξιότατων (dexiótaton) accusative δεξιότατο (dexiótato) δεξιότατη (dexiótati) δεξιότατο (dexiótato) δεξιότατους (dexiótatous) δεξιότατες (dexiótates) δεξιότατα (dexiótata) vocative δεξιότατε (dexiótate) δεξιότατη (dexiótati) δεξιότατο (dexiótato) δεξιότατοι (dexiótatoi) δεξιότατες (dexiótates) δεξιότατα (dexiótata)

Antonyms

• αριστερός (aristerós, “left”)

Related terms

• αδέξιος (adéxios, “clumsy”)
• αδεξιότητα (adexiótita, “clumsiness”)
• ακροδεξιός (akrodexiós, “far-right, ultraright”)
• δεξιά (dexiá, adverb)
• δεξιά f (dexiá, “right wing”, noun) (politics)

Noun

δεξιός • (dexiós) m (plural δεξιοί)

1. (politics) right-winger

   Αυτός είναι δεξιός και ο αδερφός του είναι αριστερός.

   Aftós eínai dexiós kai o aderfós tou eínai aristerós.

   He is a right-winger and his brother is left-winger.

   Κέρδισαν/Έχασαν τις εκλογές οι δεξιοί.

   Kérdisan/Échasan tis eklogés oi dexioí.

   The rightists won/lost the elections.

   see also: συντηρητικός (syntiritikós, “conservative”)

Declension

Declension of δεξιός

	singular	plural
nominative	δεξιός (dexiós)	δεξιοί (dexioí)
genitive	δεξιού (dexioú)	δεξιών (dexión)
accusative	δεξιό (dexió)	δεξιούς (dexioús)
vocative	δεξιέ (dexié)	δεξιοί (dexioí)