अणु

See also: अणू

Hindi

Etymology

Borrowed from Sanskrit अणु (aṇu). Cognate with Marathi अणू (aṇū).

Pronunciation

• (Delhi Hindi) IPA^(key): /ə.ɳuː/

• Audio

  (file)

Noun

अणु • (aṇu) m (Urdu spelling انو‎)

1. molecule
2. particle

   Synonym: कण (kaṇ)

Declension

Declension of अणु (masc u-stem)

	singular	plural
direct	अणु aṇu	अणु aṇu
oblique	अणु aṇu	अणुओं aṇuõ
vocative	अणु aṇu	अणुओ aṇuo

Derived terms

• जीवाणु (jīvāṇu)
• नपुंसाणु (napunsāṇu)
• परमाणु (parmāṇu)
• प्रकाशाणु (prakāśāṇu)
• विषाणु (viṣāṇu)

 

Nepali

Pronunciation

• IPA^(key): [ʌɽ̃u]
• Phonetic Devanagari: अणु

Noun

अणु • (aṇu) m

1. molecule
2. atom
3. particle

Derived terms

• कीटाणु (kīṭāṇu)
• जीवाणु (jīvāṇu)
• परमाणु (parmāṇu)
• विषाणु (viṣāṇu)

 

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• ᬅᬡᬸ (Balinese script)
• অণু (Assamese script)
• অণু (Bengali script)
• 𑰀𑰜𑰲 (Bhaiksuki script)
• 𑀅𑀡𑀼 (Brahmi script)
• 𑌅𑌣𑍁 (Grantha script)
• અણુ (Gujarati script)
• ਅਣੁ (Gurmukhi script)
• ꦄꦟꦸ (Javanese script)
• អណុ (Khmer script)
• ಅಣು (Kannada script)
• ອຓຸ (Lao script)
• അണു (Malayalam script)
• 𑘀𑘜𑘳 (Modi script)
• ᠠᢏᠤ (Mongolian script)
• ᠠᢏᡠ (Manchu script)
• အဏု (Burmese script)
• 𑦠𑦼𑧔 (Nandinagari script)
• 𑐀𑐞𑐸 (Newa script)
• ଅଣୁ (Odia script)
• ꢂꢠꢸ (Saurashtra script)
• 𑆃𑆟𑆶 (Sharada script)
• 𑖀𑖜𑖲 (Siddham script)
• අණු (Sinhalese script)
• அணு (Tamil script)
• అణు (Telugu script)
• อณุ (Thai script)
• ཨ་ཎུ (Tibetan script)
• 𑒁𑒝𑒳 (Tirhuta script)

Etymology

From Proto-Indo-Aryan *Harnuṣ. (Can this⁽⁺⁾ etymology be sourced?)

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /ɐ.ɳu/
• (Classical) IPA^(key): /ˈɐ.ɳu/

Noun

अणु • (aṇu) root form, m

1. atom, particle

Declension

Masculine u-stem declension of अणु (aṇu)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	अणुः aṇuḥ	अणू aṇū	अणवः aṇavaḥ
Vocative	अणो aṇo	अणू aṇū	अणवः aṇavaḥ
Accusative	अणुम् aṇum	अणू aṇū	अणून् aṇūn
Instrumental	अणुना / अण्वा¹ aṇunā / aṇvā¹	अणुभ्याम् aṇubhyām	अणुभिः aṇubhiḥ
Dative	अणवे / अण्वे² aṇave / aṇve²	अणुभ्याम् aṇubhyām	अणुभ्यः aṇubhyaḥ
Ablative	अणोः / अण्वः² aṇoḥ / aṇvaḥ²	अणुभ्याम् aṇubhyām	अणुभ्यः aṇubhyaḥ
Genitive	अणोः / अण्वः² aṇoḥ / aṇvaḥ²	अण्वोः aṇvoḥ	अणूनाम् aṇūnām
Locative	अणौ aṇau	अण्वोः aṇvoḥ	अणुषु aṇuṣu
Notes	¹Vedic ²Less common

Adjective

अणु • (aṇu) root form

1. minute, atomic
2. fine

Declension

Masculine u-stem declension of अणु (aṇu)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	अणुः aṇuḥ	अणू aṇū	अणवः aṇavaḥ
Vocative	अणो aṇo	अणू aṇū	अणवः aṇavaḥ
Accusative	अणुम् aṇum	अणू aṇū	अणून् aṇūn
Instrumental	अणुना / अण्वा¹ aṇunā / aṇvā¹	अणुभ्याम् aṇubhyām	अणुभिः aṇubhiḥ
Dative	अणवे / अण्वे² aṇave / aṇve²	अणुभ्याम् aṇubhyām	अणुभ्यः aṇubhyaḥ
Ablative	अणोः / अण्वः² aṇoḥ / aṇvaḥ²	अणुभ्याम् aṇubhyām	अणुभ्यः aṇubhyaḥ
Genitive	अणोः / अण्वः² aṇoḥ / aṇvaḥ²	अण्वोः aṇvoḥ	अणूनाम् aṇūnām
Locative	अणौ aṇau	अण्वोः aṇvoḥ	अणुषु aṇuṣu
Notes	¹Vedic ²Less common

Feminine ī-stem declension of अण्वी (aṇvī)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	अण्वी aṇvī	अण्व्यौ / अण्वी¹ aṇvyau / aṇvī¹	अण्व्यः / अण्वीः¹ aṇvyaḥ / aṇvīḥ¹
Vocative	अण्वि aṇvi	अण्व्यौ / अण्वी¹ aṇvyau / aṇvī¹	अण्व्यः / अण्वीः¹ aṇvyaḥ / aṇvīḥ¹
Accusative	अण्वीम् aṇvīm	अण्व्यौ / अण्वी¹ aṇvyau / aṇvī¹	अण्वीः aṇvīḥ
Instrumental	अण्व्या aṇvyā	अण्वीभ्याम् aṇvībhyām	अण्वीभिः aṇvībhiḥ
Dative	अण्व्यै aṇvyai	अण्वीभ्याम् aṇvībhyām	अण्वीभ्यः aṇvībhyaḥ
Ablative	अण्व्याः aṇvyāḥ	अण्वीभ्याम् aṇvībhyām	अण्वीभ्यः aṇvībhyaḥ
Genitive	अण्व्याः aṇvyāḥ	अण्व्योः aṇvyoḥ	अण्वीनाम् aṇvīnām
Locative	अण्व्याम् aṇvyām	अण्व्योः aṇvyoḥ	अण्वीषु aṇvīṣu
Notes	¹Vedic

Neuter u-stem declension of अणु (aṇu)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	अणु aṇu	अणुनी aṇunī	अणू / अणु / अणूनि¹ aṇū / aṇu / aṇūni¹
Vocative	अणु / अणो aṇu / aṇo	अणुनी aṇunī	अणू / अणु / अणूनि¹ aṇū / aṇu / aṇūni¹
Accusative	अणु aṇu	अणुनी aṇunī	अणू / अणु / अणूनि¹ aṇū / aṇu / aṇūni¹
Instrumental	अणुना / अण्वा² aṇunā / aṇvā²	अणुभ्याम् aṇubhyām	अणुभिः aṇubhiḥ
Dative	अणवे / अण्वे³ aṇave / aṇve³	अणुभ्याम् aṇubhyām	अणुभ्यः aṇubhyaḥ
Ablative	अणोः / अणुनः¹ / अण्वः³ aṇoḥ / aṇunaḥ¹ / aṇvaḥ³	अणुभ्याम् aṇubhyām	अणुभ्यः aṇubhyaḥ
Genitive	अणोः / अणुनः¹ / अण्वः³ aṇoḥ / aṇunaḥ¹ / aṇvaḥ³	अणुनोः aṇunoḥ	अणूनाम् aṇūnām
Locative	अणुनि aṇuni	अणुनोः aṇunoḥ	अणुषु aṇuṣu
Notes	¹Later Sanskrit ²Vedic ³Less common

Descendants

• Assamese: অণু (onu)
• Bengali: অণু (onu)
• Hindi: अणू (aṇū)
• Konkani: अणू (aṇū)
• Marathi: अणू (aṇū)
• Nepali: अणु (aṇu)
• Odia: ଅଣୁ (ôṇu)
• → Punjabi:

  Gurmukhi script: ਅਣੂ (aṇū)

  Shahmukhi script: اݨُو‎

• → Tamil: அணு (aṇu)
• → Telugu: అణువు (aṇuvu)