हेर्नु

See also: हारना and हिरन

Nepali

Etymology

Inherited from Prakrit 𑀳𑁂𑀭𑀇 (heraï), from Ashokan Prakrit *𑀳𑁂𑀭𑀢𑀺 (*herati). Cognate with Maithili हेरब (hērab) / 𑒯𑒺𑒩𑒥 (heraba), Hindustani ہیرْنَا (hernā) / हेरना (hernā), Marwari हेरणौ (herṇau) / 𑅱𑅓𑅭𑅢𑅒 (herṇu), Gojri ہَیرْنو (hairno), Gujarati હેરવું (hervũ), Marathi हेरणे (herṇe), Odia ହେରିବା (heriba), Bengali হেরা (hera), Assamese হেৰ (her).

Pronunciation

• IPA^(key): [ɦernu]
• Phonetic Devanagari: हेर्नु

Verb

हेर्नु • (hernu)

1. to look at, to watch

Conjugation

Conjugation of हेर्नु [ɦernu]

Information
Stem			हेर्- [ɦer-]
Conjugation type			1st conjugation: consonant-ending stem, regular.
Derivatives
I-stem (Passive)			हेरिनु [ɦeɾinu]
A-stem (Causative/Denominative)			हेराउनु [ɦeɾäu̯nu]
Non-finite forms
Infinitives			हेर्नु [ɦernu] हेर्न‍ [ɦernʌ]
Participles			Affirmative (+)	Negative (–)
	Conjunctive		हेरेर [ɦeɾeɾʌ] हेरी [ɦeɾi] हेरीकन‍ [ɦeɾikʌnʌ]	नहेरेर‍ [nʌ ͜ ɦeɾerʌ] नहेरी [nʌ ͜ ɦeɾi] नहेरीकन‍ [nʌ ͜ ɦeɾikʌnʌ]
	1st Perfect	m. sing.	हेरेको [ɦeɾeko]	नहेरेको [nʌ ͜ ɦeɾeko]
		f. sing.	हेरेकी [ɦeɾeki]	नहेरेकी [nʌ ͜ ɦeɾeki]
		pl.	हेरेका [ɦeɾekä]	नहेरेका [nʌ ͜ ɦeɾekä]
		high-resp.	हेर्नुभएको [ɦernu ͜ bʱʌeko]	नहेर्नुभएको [nʌ ͜ ɦernu ͜ bʱʌeko]
	2nd Perfect	normal	हेरे [ɦeɾe]	नहेरे [nʌ ͜ ɦeɾe]
		high-resp.	हेर्नुभए [ɦernu ͜ bʱʌe]	नहेर्नुभए [nʌ ͜ ɦernu ͜ bʱʌe]
	Imperfect	normal	हेर्दा [ɦerd̪ä] हेर्दै [ɦerd̪ʌi̯] हेर्दो [ɦerd̪o]	नहेर्दा [nʌ ͜ ɦerd̪ä] नहेर्दै [nʌ ͜ ɦerd̪ʌi̯] नहेर्दो [nʌ ͜ ɦerd̪o]
		high-resp.	हेर्नुहुँदा [ɦernuɦũd̪ä] हेर्नुहुँदै [ɦernuɦũd̪ʌi̯] हेर्नुहुँदो [ɦernuɦũd̪o]	नहेर्नुहुँदा [nʌ ͜ ɦernuɦũd̪ä] नहेर्नुहुँदै [nʌ ͜ ɦernuɦũd̪ʌi̯] नहेर्नुहुँदो [nʌ ͜ ɦernuɦũd̪o]
	Infinitival	normal	हेर्ने [ɦerne]	नहेर्ने [nʌ ͜ ɦerne]
		high-resp.	हेर्नुहुने [ɦernuɦune]	नहेर्नुहुने [nʌ ͜ ɦernuɦune]
	Absolutive		हेरि [ɦeɾi]

Finite forms of हेर्नु [ɦernu]
Person			1st				2nd				3rd				2nd & 3rd
Pronoun			म SING.		हामी PL.		तँ LOW-RESP. SING.		तिमी MID-RESP.		ऊ LOW-RESP. SING.		उनी MID-RESP.		तपाईं / ऊहाँ HIGH-RESP.
			m	f	m	f	m	f	m	f	m	f	m	f
Present		+	हेर्छु [ɦert͡sʰu]		हेर्छौं [ɦert͡sʰʌ̃ũ̯]		हेर्छस् [ɦert͡sʰʌs]	हेर्छेस् [ɦert͡sʰes]	हेर्छौ [ɦert͡sʰʌu̯]	हेर्छ्यौ [ɦert͡sʰeu̯]	हेर्छ [ɦert͡sʰʌʌ]	हेर्छे [ɦert͡sʰe]	हेर्छन् [ɦert͡sʰʌn]	हेर्छिन् [ɦert͡sʰin]	हेर्नुहुन्छ [ɦernuɦunt͡sʰʌ]
		–	हेर्दिनँ [ɦerd̪inʌ̃]		हेर्दैनौं [ɦerd̪ʌi̯nʌ̃ũ̯]		हेर्दैनस् [ɦerd̪ʌi̯nʌs]	हेर्दिनेस् [ɦerd̪ines]	हेर्दैनौ [ɦerd̪ʌi̯nʌu̯]	हेर्दिनौ [ɦerd̪inʌu̯]	हेर्दैन [ɦerd̪ʌi̯nʌ]	हेर्दिने [ɦerd̪ine]	हेर्दैनन् [ɦerd̪ʌi̯nʌn]	हेर्दिनन् [ɦerd̪inʌn]	हेर्नुहुँदैन [ɦernuɦũd̪ʌi̯nʌ]
Past	Simple	+	हेरें [ɦeɾẽ]		हेर्यौं [ɦerẽũ̯]		हेरिस् [ɦeɾis]		हेर्यौ [ɦereu̯]		हेर्यो [ɦerjo]	हेरी [ɦeɾi]	हेरे [ɦeɾe]	हेरिन् [ɦeɾin]	हेर्नुभयो [ɦernu ͜ bʱʌjo]
		–	हेरिनँ [ɦeɾinʌ̃]		हेरेनौं [ɦeɾenʌ̃ũ̯]		हेरेनस् [ɦeɾenʌs]	हेरिनेस् [ɦeɾines]	हेरेनौ [ɦeɾenʌu̯]		हेरेन [ɦeɾenʌ]	हेरिने [ɦeɾine]	हेरेनन् [ɦeɾenʌn]	हेरिनन् [ɦeɾinʌn]	हेर्नुभएन [ɦernu ͜ bʱʌenʌ]
	Habitual	+	हेर्थें [ɦert̪ʰẽ]		हेर्थ्यौं [ɦert̪ʰẽũ̯]		हेर्थिस् [ɦert̪ʰis]		हेर्थ्यौ [ɦert̪ʰeu̯]		हेर्थ्यो [ɦert̪ʰjo]	हेर्थी [ɦert̪ʰi]	हेर्थे [ɦert̪ʰe]	हेर्थिन् [ɦert̪ʰin]	हेर्नुहुन्थ्यो [ɦernuɦun̪t̪ʰjo]
		–	हेर्दिनथें [ɦerd̪inʌt̪ʰẽ]		हेर्दैनथ्यौं [ɦerd̪ʌi̯nʌt̪ʰẽũ̯]		हेर्दैनथिस् [ɦerd̪ʌi̯nʌt̪ʰis]	हेर्दिनथिस् [ɦerd̪inʌt̪ʰis]	हेर्दैनथ्यौ [ɦerd̪ʌi̯nʌt̪ʰeu̯]	हेर्दिनथ्यौ [ɦerd̪inʌt̪ʰeu̯]	हेर्दैनथ्यो [ɦerd̪ʌi̯nʌt̪ʰjo]	हेर्दैनथी [ɦerd̪ʌi̯nʌt̪ʰi]	हेर्दैनथे [ɦerd̪ʌi̯nʌt̪ʰe]	हेर्दिनथिन् [ɦerd̪inʌt̪ʰin]	हेर्नुहुँदैनथ्यो [ɦernuɦũd̪ʌi̯nʌt̪ʰjo]
	Unknown	+	हेरेछु [ɦeɾet͡sʰu]	हेरिछु [ɦeɾit͡sʰu]	हेरेछौं [ɦeɾet͡sʰʌ̃ũ̯]		हेरेछस् [ɦeɾet͡sʰʌs]	हेरिछेस् [ɦeɾit͡sʰes]	हेरेछौ [ɦeɾet͡sʰʌu̯]		हेरेछ [ɦeɾet͡sʰʌ]	हेरिछे [ɦeɾit͡sʰe]	हेरेछन् [ɦeɾet͡sʰʌn]	हेरिछिन् [ɦeɾit͡sʰin]	हेर्नुभएछ [ɦernu ͜ bʱʌet͡sʰʌ]
		–	हेरेनछु [ɦeɾenʌt͡sʰu]	हेरिनछु [ɦeɾinʌt͡sʰu]	हेरेनछौं [ɦeɾenʌt͡sʰʌ̃ũ̯]		हेरेनछस् [ɦeɾenʌt͡sʰʌs]	हेरिनछेस् [ɦeɾinʌt͡sʰes]	हेरेनछौ [ɦeɾenʌt͡sʰʌu̯]		हेरेनछ [ɦeɾenʌt͡sʰʌ]	हेरिनछे [ɦeɾinʌt͡sʰe]	हेरेनछन् [ɦeɾenʌt͡sʰʌn]	हेरिनछिन् [ɦeɾinʌt͡sʰin]	हेर्नुभएनछ [ɦernu ͜ bʱʌenʌt͡sʰʌ]
Future	Definite	+	हेर्नेछु [ɦernet͡sʰu]		हेर्नेछौं [ɦernet͡sʰʌ̃ũ̯]		हेर्नेछस् [ɦernet͡sʰʌs]	हेर्नेछेस् [ɦernet͡sʰes]	हेर्नेछौ [ɦernet͡sʰʌu̯]	हेर्नेछ्यौ [ɦernet͡sʰeu̯]	हेर्नेछ [ɦernet͡sʰʌ]	हेर्नेछे [ɦernet͡sʰe]	हेर्नेछन् [ɦernet͡sʰʌn]	हेर्नेछिन् [ɦernet͡sʰin]	हेर्नुहुनेछ [ɦernuɦunet͡sʰʌ]
		–	हेर्नेछैनँ [ɦernet͡sʰʌi̯nʌ̃]		हेर्नेछैनौं [ɦernet͡sʰʌi̯nʌ̃ũ̯]		हेर्नेछैनस् [ɦernet͡sʰʌi̯nʌs]	हेर्नेछैनेस् [ɦernet͡sʰʌi̯nes]	हेर्नेछैनौ [ɦernet͡sʰʌi̯nʌu̯]		हेर्नेछैन [ɦernet͡sʰʌi̯nʌ]		हेर्नेछैनन् [ɦernet͡sʰʌi̯nʌn]		हेर्नुहुनेछैन [ɦernuɦunet͡sʰʌi̯nʌ]
	Indefinite	+	हेरुँला [ɦeɾũlä]	हेरुँली [ɦeɾũli]	हेरौंला [ɦeɾʌ̃ũ̯lä]		हेर्लास् [ɦerläs]	हेर्लिस् [ɦerlis]	हेरौला, हेर्लाउ [ɦeɾʌu̯lä, ɦerläu̯]	हेरौली, हेर्लेउ [ɦeɾʌu̯li, ɦerleu̯]	हेर्ला [ɦerlä]	हेर्ली [ɦerli]	हेर्लान्, हेर्नन् [ɦerlän, ɦernʌn]	हेर्लिन्, हेर्निन् [ɦerlin, ɦernin]	हेर्नुहोला [ɦernuɦolä]
		–	हेरोइनँ [ɦeɾoi̯nʌ̃]		हेरोइनौं [ɦeɾoi̯nʌ̃ũ̯]		हेरोइनस् [ɦeɾoi̯nʌs]		हेरोइनौ [ɦeɾoi̯nʌu̯]		हेरोइन [ɦeɾoi̯nʌ]		हेरोइनन् [ɦeɾoi̯nʌn]		हेर्नुहोओइन [ɦernuɦooi̯nʌ]
			नहेरुँला [nʌ ͜ ɦeɾũlä]	नहेरुँली [nʌ ͜ ɦeɾũli]	नहेरौंला [nʌ ͜ ɦeɾʌ̃ũ̯lä]		नहेर्लास् [nʌ ͜ ɦerläs]	नहेर्लिस् [nʌ ͜ ɦerlis]	नहेरौला, नहेर्लाउ [nʌ ͜ ɦeɾʌu̯lä, nʌ ͜ ɦerläu̯]	नहेरौली, नहेर्लेउ [nʌ ͜ ɦeɾʌu̯li, nʌ ͜ ɦerleu̯]	नहेर्ला [nʌ ͜ ɦerlä]	नहेर्ली [nʌ ͜ ɦerli]	नहेर्लान्, नहेर्नन् [nʌ ͜ ɦerlän, nʌ ͜ ɦernʌn]	नहेर्लिन्, नहेर्निन् [nʌ ͜ ɦerlin, nʌ ͜ ɦernin]	नहेर्नुहोला [nʌ ͜ ɦernuɦolä]
Injunctive		+	हेरूँ [ɦeɾũ]		हेरौं, हेरूँ [ɦeɾʌ̃ũ̯, ɦeɾũ]		हेर्, हेरेस्, हेरे [ɦer, ɦeɾes, ɦeɾe]		हेर, हेरे [ɦeɾʌ, ɦeɾe]		हेरोस् [ɦeɾos]		हेरून् [ɦeɾun]		हेर्नुहोओस् [ɦernuɦoos]
		–	नहेरूँ [nʌ ͜ ɦeɾũ]		नहेरौं, नहेरूँ [nʌ ͜ ɦeɾʌ̃ũ̯, nʌ ͜ ɦeɾũ]		नहेर्, नहेरेस्, नहेरे [nʌ ͜ ɦer, nʌ ͜ ɦeɾes, nʌ ͜ ɦeɾe]		नहेर, नहेरे [nʌ ͜ ɦeɾʌ, nʌ ͜ ɦeɾe]		नहेरोस् [nʌ ͜ ɦeɾos]		नहेरून् [nʌ ͜ ɦeɾun]		नहेर्नुहोओस् [nʌ ͜ ɦernuɦoos]
Imperative		+	—		—		हेर् [ɦer]		हेर [ɦeɾʌ]		—		—		हेर्नुहोस्, हेर्नोस् [ɦernuɦos, ɦernos]
		–	—		—		नहेर् [nʌ ͜ ɦer]		नहेर [nʌ ͜ ɦeɾʌ]		—		—		नहेर्नुहोस्, नहेर्नोस् [nʌɦernuɦos, nʌɦernos]

Further reading

• “हेर्नु”, in नेपाली बृहत् शब्दकोश (nepālī br̥hat śabdakoś)‎^[1], Kathmandu: Nepal Academy, 2018, page १३५३, column 2
• Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “*hērati”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press, page 819