ตาย
Appearance
Pali
[edit]Alternative forms
[edit]Alternative scripts
Adjective
[edit]ตาย
- (demonstrative) Thai script form of tāya, which is genitive/dative/instrumental/ablative/locative singular feminine of ต (ta, “that”)
Pronoun
[edit]ตาย f
- (demonstrative) Thai script form of tāya, which is genitive/dative/instrumental/ablative/locative singular of ตา (tā, “her”)
Thai
[edit]Alternative forms
[edit]Etymology
[edit]From Proto-Southwestern Tai *taːjᴬ² (“to die”), from Proto-Tai *p.taːjᴬ (“to die”). Cognate with Northern Thai ᨲᩣ᩠ᨿ, Lao ຕາຍ (tāi), Lü ᦎᦻ (ṫaay), Tai Dam ꪔꪱꪥ, Tai Dón ꪔꪱꪥ, Tai Daeng ꪔꪱꪥ, Shan တၢႆ (tǎai), Tai Nüa ᥖᥣᥭ (taay), Khamti တၢဲႈ, Phake တႝ (tay), Ahom 𑜄𑜩 (tay), Zhuang dai, Zuojiang Zhuang tai or hai. Compare Proto-Be *ɗaːjᴬ¹, Proto-Malayo-Polynesian *(m-)atay (“to die”).[1]
Pronunciation
[edit]| Orthographic/Phonemic | ตาย t ā y | |
|---|---|---|
| Romanization | Paiboon | dtaai |
| Royal Institute | tai | |
| (standard) IPA(key) | /taːj˧/(R) | |
Verb
[edit]ตาย • (dtaai) (abstract noun การตาย)
- (intransitive) to die (to cease to live; to cease to function; to cease to move)
- (transitive) to render dead
Adjective
[edit]ตาย • (dtaai) (abstract noun ความตาย)
- dead (numb; bereft of sensation; lacking sensitivity of feeling; no longer functioning; no longer moving)
- killing; slaying
Adverb
[edit]ตาย • (dtaai) (abstract noun ความตาย)
Injunction
[edit]ตาย • (dtaai)
- an exclamation of alarm, surprise, dismay, or disgust
Synonyms
[edit]to die (to cease to live)
- กระทำกาลกิริยา
- ขาดใจ (kàat-jai)
- เข้าเฝ้ายมบาล (kâo-fâo-yom-má-baan)
- เข้าโลง (kâo-loong)
- จบชีวิต
- ชีพิตักษัย
- ชีวงคต
- ชีวาลัย
- ชีวิตักษัย
- ดับ (dàp)
- ดับขันธ์ (dàp-kǎn)
- ดับจิต
- ดับชีพ
- ดับชีวิต
- เด๊ดสะมอเร่ (déet-sà-mɔɔ-rêe)
- ตยุติ
- ตักษัย
- ตุย (dtui)
- ตุยเย่
- ถึงแก่กรรม (tʉ̌ng-gɛ̀ɛ-gam)
- ถึงแก่ความตาย (tʉ̌ng-gɛ̀ɛ-kwaam-dtaai)
- ถึงแก่ชีพิตักษัย
- ถึงแก่พิราลัย (tʉ̌ng-gɛ̀ɛ-pí-raa-lai)
- ถึงแก่มรณกรรม
- ถึงแก่มรณภาพ
- ถึงแก่อนิจกรรม
- ถึงแก่อนิจภาพ
- ถึงแก่อสัญกรรม
- ถึงชีพิตักษัย
- ทิวงคต (tí-wong-kót)
- นฤพาน (ná-rʉ́-paan)
- นอนคุยกับรากมะม่วง (nɔɔn-kui-gàp-râak-má-mûuang)
- นิคาลัย
- นิพพาน (níp-paan)
- ปลดปลง
- เป็นสุข
- ไปค้าถ่าน
- แผ่นดินกลบหน้า
- พิราลัย (pí-raa-lai)
- มรณภาพ (mɔɔ-rá-ná-pâap)
- มรณสัน (mɔɔ-rá-ná-sǎn)
- มรณะ (mɔɔ-rá-ná)
- มลาน (mlaan)
- มลาย (mlaai)
- ม้วย (múai)
- ม้วยมรณ์
- ม้วยมรณา
- ม้วยมอด
- ม่อง (mɔ̂ng)
- ม่องเท่ง (mɔ̂ng-têng)
- มอด (mɔ̂ɔt)
- มอดม้วย
- ม่อยกระรอก
- มะตี
- มีอันเป็นไป (mii-an-bpen-bpai)
- ลงโลง
- ล้ม (lóm)
- ล่วงลับ (lûuang-láp)
- ละโลก
- ลาโลก
- วอดวาย
- วางวาย (waang-waai)
- วายชนม์ (waai-chon)
- วายชีพ
- วายชีวา
- วายชีวิต
- วายปราณ (waai-bpraan)
- วายวาง (waai-waang)
- วายสังขาร
- สวรรคต (sà-wǎn-kót)
- สวรรคาลัย (sà-wǎn-kaa-lai)
- สิ้นกรรม
- สิ้นใจ (sîn-jai)
- สิ้นชีพ
- สิ้นชีพิตักษัย
- สิ้นชีวิต (sîn-chii-wít)
- สิ้นบุญ (sîn-bun)
- สิ้นพระชนม์
- สิ้นลม
- สิ้นเวรสิ้นกรรม
- สิ้นสังขาร
- สิ้นอายุขัย
- สุรคต (sù-rá-kót)
- เสด็จสวรรคต (sà-dèt-sà-wǎn-kót)
- เสด็จสวรรคาลัย
- เสีย (sǐia)
- เสียชีวิต (sǐia-chii-wít)
- หมดกรรม
- หมดกรรมหมดเวร
- หมดบุญ (mòt-bun)
- หมดลม (mòt-lom)
- หมดเวรหมดกรรม
- หมดอายุ (mòt-aa-yú)
- หมดอายุขัย
- อนิจภาพ (à-nít-jà-pâap)
- อาสัญ
Derived terms
[edit]- กอดคอกันตาย
- กุญแจปากตาย
- ของตาย
- เขยตาย
- ไข่ตายโคม
- คนเดียวหัวหาย สองคนเพื่อนตาย
- คนตายขายคนเป็น
- คนร้ายตายขุม
- ความเป็นความตาย
- คว่ำตายหงายเป็น
- คอขาดบาดตาย
- คำตาย
- โคนตายปลายเป็น
- ฆ่าตัวตาย (kâa-dtuua-dtaai)
- ฆ่าไม่ตายขายไม่ขาด
- เงินตาย
- เงื่อนตาย
- จะตาย (jà-dtaai)
- จะเป็นจะตาย
- จับตัววางตาย
- ช้างตายทั้งตัวเอาใบบัวมาปิด (cháang-dtaai-táng-dtuua-ao-bai-buua-maa-bpìt)
- ชี้เป็นชี้ตาย
- เดนตาย
- ตกม้าตาย
- ต้นตายใบเป็น
- ตัดเป็นตัดตาย
- ตัวตายตัวแทน
- ตายขาน
- ตายขุย
- ตายคาที่
- ตายโคม
- ตายใจ
- ตายซับตายซ้อน
- ตายซาก
- ตายซ้ำตายซาก
- ตายด้าน
- ตายดาบหน้า
- ตายตัว (dtaai-dtuua)
- ต๊ายตาย
- ตายตาหลับ
- ตายทั้งกลม (dtaai-táng-glom)
- ตายน้อย
- ตายนึ่ง
- ตายประชดป่าช้า
- ตายเป็นเบือ
- ตายฝอย
- ตายฝังยังเลี้ยง
- ตายพราย
- ตายรัง
- ตายราบ
- ตายเรียบ
- ตายลาภ
- ตายแล้ว
- ตายห่า (dtaai-hàa)
- ตายโหง (dtaai-hǒong)
- ตายอดตายอยาก
- ตายอย่างเขียด
- ถึงตาย
- ที่เท่าแมวดิ้นตาย
- น้ำตาย
- น้ำเย็นปลาตาย
- บาดเจ็บล้มตาย
- ประดาตาย
- เป็นตายเท่ากัน
- เป็นตายร้ายดี
- ผู้ตาย
- พ่องตาย (pɔ̂ng-dtaai)
- เพื่อนตาย (pʉ̂ʉan-dtaai)
- ไพ่ตาย (pâi-dtaai)
- ไม้ตาย (mái-dtaai)
- ยืนต้นตาย
- ล้มตาย
- ล้มหายตายจาก
- ล้อความตาย
- ลาตาย
- ลูกเขยตายแม่ยายชักปรก
- ลูกเขยตายแม่ยายทำศพ (lûuk-kə̌əi-dtaai-mɛ̂ɛ-yaai-tam-sòp)
- วัวตายควายล้ม (wuua-dtaai-kwaai-lóm)
- สมองตาย (sà-mɔ̌ɔng-dtaai)
- สู้ตาย
- เส้นตาย (sên-dtaai)
- หนอนตายหยาก
- หน้าตาย (nâa-dtaai)
- หนุ่มทั้งแท่งมากินแตงเถาตาย
- หมดอาลัยตายอยาก
- หมองูตายเพราะงู (mɔ̌ɔ-nguu-dtaai-prɔ́-nguu)
- หวานลิ้นกินตาย
- ให้ตาย
- ใหลตาย (lǎi-dtaai)
- อุ๊ยตายว๊ายกรี๊ด
- เอาตาย
References
[edit]Further reading
[edit]- “ตาย” in Thai Dictionary Project (TDP) (UC Berkeley 1964) (plus additional data from the Royal Institute of Thailand (RI) and NECTEC's LEXITRON project (LEX)). Searchable online at SEAlang.net.
Categories:
- Pali non-lemma forms
- Pali adjective forms
- Pali adjective forms in Thai script
- Pali pronoun forms
- Thai terms inherited from Proto-Southwestern Tai
- Thai terms derived from Proto-Southwestern Tai
- Thai terms inherited from Proto-Tai
- Thai terms derived from Proto-Tai
- Rhymes:Thai/aːj
- Thai terms with IPA pronunciation
- Thai 1-syllable words
- Thai lemmas
- Thai verbs
- Thai intransitive verbs
- Thai transitive verbs
- Thai adjectives
- Thai adverbs
- Thai slang
- Thai sarcastic terms
- Thai interjections