User:Julien Daux/Words to add

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Words to add[edit]

  • yóʼní, yíníshʼní (?), nihííníi'ní — to expect him to, to want him to do
  • haʼólní (1sg: haʼííníshní) — to be patient, resilient, to be able to endure (adversity, rigor)
  • (biiʼ) nahodiʼniʼ, nidadiʼniʼ — to roar, to groan
    chaał nidiʼniʼ — to mourn
  • hainitá (tr.) / nanitá (intr.) — to look for / to go on a quest, go about searching
  • háidéezʼį́į́ʼ (1sg: hádéshʼį́į́ʼ) / haʼídéesʼį́į́ʼ (1sg: haʼídíníshʼį́į́ʼ) — to look for / to watch, to stand guard, to be vigilant. Form hadaʼísídółʼį́į́ʼ ??
  • yíyókeed? (1sg: bííníshkeed) — to ask him for it
  • yókeed? (1sg: yíníshkeed) — to ask for it
  • yódziih — to curs, to insult
    yínísdziih, yódziih, biʼdódziih
    yéésdzííʼ, yéédzííʼ, biʼdéédzííʼ
  • nayiiłná / nayiisnááʼ — to move, shake object that remains in place. Ex: God beʼayóóʼóʼóʼniʼ nanihiiłná — Godʼs love constraints us.
  • dį́lt'é
  • tʼáá łashdiltʼé, tʼáá łah jidiltʼé — one, alone
  • díkóltʼé, díkójíltʼé, díkónółtʼé


  • yaa yíchįʼ, baa nishchįʼ — to be stingy, selfish about P
  • (bichʼįʼ) baa hochįʼ — p is hard to acquire, is not readily available, access to p is withheld (to P).
  • (yichʼįʼ) báháchįįh, sháháchįįh — p becomes angry, gets mad (at P)
  • (yichʼįʼ) báháchįʼ, sháháchįʼ — p is angry, mad (at P)
  • oʼoodléézh — it is paved (away) until... (not in YM). Does ahodléézh exist,mirroring nihodléézh, paavement stops?
  • hádą́ąʼda — ever. Ex: hádą́ąʼda ákótʼéego doo ánéeh da. He ever did not do such things.
  • lą́ą —  ??
    Ex: ashkiigo lą́ą ákǫ́ǫ́ doogááł — The boy should (?) go there.

Frames[edit]

  • doo + Optative + átʼée da — cannot.
    Ex: doo óoneʼ átʼée da, he could not do it.
  • doo + Verb + leʼ + átʼée da — could not
    Ex: doo bił dahojishǫ́ǫ leʼ átʼée da, they could not do please him.

To check[edit]

  • dasidósinii
  • nihił dahadleeʼ, áko nihadaʼdoodił; leʼdółtʼeʼgo daneelʼą́ągo áádóó níłkʼíbíʼneesʼniiʼgo áádóó yaa yisdzidgo índa wóʼąhazhóoshgo bił áłká dasoołzaaz doo. Háálá tʼáá łaʼ bá ídaʼnóołʼąąd yę́ęgi ánéeltʼeʼgo nihá ínídadíʼnóolʼąął.
  • doo yitsʼíídgóó
  • chʼíiníʼą́ — I brought up a fact?
  • biʼdiitʼá — it bothers him