Jump to content

bayram

From Wiktionary, the free dictionary
See also: Bayram

English

[edit]
English Wikipedia has an article on:
Wikipedia

Noun

[edit]

bayram (plural bayrams)

  1. In Turkic cultures, a nationally celebrated festival or holiday, whether secular or religious.
    • 2017, Douglas A. Howard, A History of the Ottoman Empire, page 126:
      The two bayrams were occasions for family visiting and public celebrations.

Azerbaijani

[edit]

Etymology

[edit]

From Proto-Common Turkic *badram, probably from Iranian (see the reconstruction page for more).

Compare Karakhanid بَذْرَمْ (baḏram), Sogdian [script needed] (ptrʾm /⁠patrăm⁠/, “calm, peace”), Persian پدرام (pedrâm, “lucky, happy”).

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): /bajˈram/
  • Audio:(file)
  • Hyphenation: bay‧ram

Noun

[edit]

bayram (definite accusative bayramı, plural bayramlar)

  1. holiday
    Bu gün bayram günüdür. ― Today is a holiday.
  2. (figuratively) a very happy situation
  3. feast, festival, fete

Declension

[edit]
Declension of bayram
singular plural
nominative bayrambayramlar
definite accusative bayramıbayramları
dative bayramabayramlara
locative bayramdabayramlarda
ablative bayramdanbayramlardan
definite genitive bayramınbayramların
Possessive forms of bayram
nominative
singular plural
mənim (“my”) bayramım bayramlarım
sənin (“your”) bayramın bayramların
onun (“his/her/its”) bayramı bayramları
bizim (“our”) bayramımız bayramlarımız
sizin (“your”) bayramınız bayramlarınız
onların (“their”) bayramı or bayramları bayramları
accusative
singular plural
mənim (“my”) bayramımı bayramlarımı
sənin (“your”) bayramını bayramlarını
onun (“his/her/its”) bayramını bayramlarını
bizim (“our”) bayramımızı bayramlarımızı
sizin (“your”) bayramınızı bayramlarınızı
onların (“their”) bayramını or bayramlarını bayramlarını
dative
singular plural
mənim (“my”) bayramıma bayramlarıma
sənin (“your”) bayramına bayramlarına
onun (“his/her/its”) bayramına bayramlarına
bizim (“our”) bayramımıza bayramlarımıza
sizin (“your”) bayramınıza bayramlarınıza
onların (“their”) bayramına or bayramlarına bayramlarına
locative
singular plural
mənim (“my”) bayramımda bayramlarımda
sənin (“your”) bayramında bayramlarında
onun (“his/her/its”) bayramında bayramlarında
bizim (“our”) bayramımızda bayramlarımızda
sizin (“your”) bayramınızda bayramlarınızda
onların (“their”) bayramında or bayramlarında bayramlarında
ablative
singular plural
mənim (“my”) bayramımdan bayramlarımdan
sənin (“your”) bayramından bayramlarından
onun (“his/her/its”) bayramından bayramlarından
bizim (“our”) bayramımızdan bayramlarımızdan
sizin (“your”) bayramınızdan bayramlarınızdan
onların (“their”) bayramından or bayramlarından bayramlarından
genitive
singular plural
mənim (“my”) bayramımın bayramlarımın
sənin (“your”) bayramının bayramlarının
onun (“his/her/its”) bayramının bayramlarının
bizim (“our”) bayramımızın bayramlarımızın
sizin (“your”) bayramınızın bayramlarınızın
onların (“their”) bayramının or bayramlarının bayramlarının

Crimean Tatar

[edit]

Etymology

[edit]

From Proto-Common Turkic *badram

Noun

[edit]

bayram

  1. holiday
  2. celebration

Declension

[edit]
Declension of bayram
singular plural
nominative bayram bayramlar
genitive bayramnıñ bayramlarnıñ
dative bayramğa bayramlarğa
accusative bayramnı bayramlarnı
locative bayramda bayramlarda
ablative bayramdan bayramlardan

References

[edit]

French

[edit]

Noun

[edit]

bayram m (plural bayrams)

  1. alternative form of baïram

Gagauz

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Old Anatolian Turkish بَیْرَامْ (bayram), from Proto-Turkic *badram (“feast”).[1][2] Compare Azerbaijani bayram and Turkish bayram.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): /bɑjˈɾɑm/
  • Hyphenation: bay‧ram

Noun

[edit]

bayram (definite accusative bayramı, plural bayramnar)

  1. (dialectal) holiday
    Synonym: yortu
  2. (religion, dialectal) feast, religious festival
    Synonym: yortu
  3. whirlpool

Declension

[edit]
Declension of bayram
singular (tekil) plural (çoğul)
nominative (yalın) bayram bayramnar
definite accusative (belirtme) bayramı bayramnarı
dative (yönelme) bayrama bayramnara
locative (bulunma) bayramda bayramnarda
ablative (çıkma) bayramdan bayramndardan
genitive (tamlayan) bayramın bayramnarın

References

[edit]
  1. ^ András Rajki, A Concise Gagauz Dictionary with etymologies and Turkish, Azerbaijani, Crimean Tatar and Turkmen cognates, 2007
  2. ^ Nişanyan, Sevan (2002–) “bayram”, in Nişanyan Sözlük

Further reading

[edit]
  • N. A Baskakov, editor (1972), “байрам”, in Gagauzsko-Russko-Moldavskij Slovarʹ [Gagauz-Russian-Moldovan Dictionary], Moskva: Izdatelʹstvo Sovetskaja Enciklopedija, →ISBN, page 68
  • Kopuşçu M. İ. , Todorova S. A. , Kiräkova T.İ., editors (2019), “bayram”, in Gagauzça-rusça sözlük: klaslar 5-12, Komrat: Gagauziya M.V. Maruneviç adına Bilim-Aaraştırma merkezi, →ISBN, page 28

Turkish

[edit]

Etymology

[edit]

From Ottoman Turkish بیرام (bayram), from Proto-Turkic *badram (“feast”).

Nişanyan and Clauson suggests a borrowing from Iranian source,[1][2] despite Dīwān Lughāt al-Turk stating a Turkic etymology.[3] See the reconstruction page for more.

Alternatively, related to Proto-Mongolic *bayar (“joy”), whence also Mongolian баяр (bajar).

Cognate with Tatar бәйрәм (bäyräm), Kazakh мейрам (meiram), Kyrgyz майрам (mayram), Khakas пайрам (payram), Bashkir байрам (bayram), Azerbaijani bayram, etc.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): /bɑjɾɑm/
  • Hyphenation: bay‧ram
  • Audio:(file)

Noun

[edit]

bayram (definite accusative bayramı, plural bayramlar)

  1. Eid, religious festival.
    Ramazan Bayramı ― Eid al-Fitr
    Şeker Bayramı ― Eid al-Fitr
    Kurban Bayramı ― Eid al-Adha
  2. Religious festival of any variety.
    Dana Bayramı ― Calf Festival
    Noel Bayramı ― Christmas
  3. A public holiday, religious or not, especially national holidays.
    Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı ― National Sovereignty and Children's Day
    Cumhuriyet Bayramı ― Republic Day
    Zafer Bayramı ― Victory Day
  4. (figuratively) A very happy situation.

Declension

[edit]
Declension of bayram
singular plural
nominative bayram bayramlar
definite accusative bayramı bayramları
dative bayrama bayramlara
locative bayramda bayramlarda
ablative bayramdan bayramlardan
genitive bayramın bayramların
Possessive forms
nominative
singular plural
1st singular bayramım bayramlarım
2nd singular bayramın bayramların
3rd singular bayramı bayramları
1st plural bayramımız bayramlarımız
2nd plural bayramınız bayramlarınız
3rd plural bayramları bayramları
definite accusative
singular plural
1st singular bayramımı bayramlarımı
2nd singular bayramını bayramlarını
3rd singular bayramını bayramlarını
1st plural bayramımızı bayramlarımızı
2nd plural bayramınızı bayramlarınızı
3rd plural bayramlarını bayramlarını
dative
singular plural
1st singular bayramıma bayramlarıma
2nd singular bayramına bayramlarına
3rd singular bayramına bayramlarına
1st plural bayramımıza bayramlarımıza
2nd plural bayramınıza bayramlarınıza
3rd plural bayramlarına bayramlarına
locative
singular plural
1st singular bayramımda bayramlarımda
2nd singular bayramında bayramlarında
3rd singular bayramında bayramlarında
1st plural bayramımızda bayramlarımızda
2nd plural bayramınızda bayramlarınızda
3rd plural bayramlarında bayramlarında
ablative
singular plural
1st singular bayramımdan bayramlarımdan
2nd singular bayramından bayramlarından
3rd singular bayramından bayramlarından
1st plural bayramımızdan bayramlarımızdan
2nd plural bayramınızdan bayramlarınızdan
3rd plural bayramlarından bayramlarından
genitive
singular plural
1st singular bayramımın bayramlarımın
2nd singular bayramının bayramlarının
3rd singular bayramının bayramlarının
1st plural bayramımızın bayramlarımızın
2nd plural bayramınızın bayramlarınızın
3rd plural bayramlarının bayramlarının
Predicative forms
singular plural
1st singular bayramım bayramlarım
2nd singular bayramsın bayramlarsın
3rd singular bayram
bayramdır 		bayramlar
bayramlardır
1st plural bayramız bayramlarız
2nd plural bayramsınız bayramlarsınız
3rd plural bayramlar bayramlardır

References

[edit]
  1. ^ Nişanyan, Sevan (2020-03-23) “bayram”, in Nişanyan Sözlük, retrieved 2020-06-13
  2. ^ Clauson, Gerard (1972) “bayram”, in An Etymological Dictionary of pre-thirteenth-century Turkish, Oxford: Clarendon Press, →ISBN, →OCLC, page 309
  3. ^ al-Kashgarî, Mahmud (1072–1074) Besim Atalay, transl., Divanü Lûgat-it-Türk Tercümesi [Translation of the “Compendium of the languages of the Turks”] (Türk Dil Kurumu Yayınları; 521) (in Turkish), 1985 edition, volume III, Ankara: Türk Tarih Kurmu Basımevi, published 1939–1943, page 176

Uzbek

[edit]
Other scripts
Yangi Imlo بایرام
Cyrillic байрам‍
Latin bayram‍
Perso-Arabic
(Afghanistan)
Uzbek Wikipedia has an article on:
Wikipedia uz

Noun

[edit]

bayram (plural bayramlar)

  1. holiday

Declension

[edit]
Declension of bayram
singular plural
nominative bayram bayramlar
genitive bayramning bayramlarning
dative bayramga bayramlarga
definite accusative bayramni bayramlarni
locative bayramda bayramlarda
ablative bayramdan bayramlardan
similative bayramdek bayramlardek
Possessive forms of bayram
1st person singular
singular plural
nominative bayramim bayramlarim
genitive bayramimning bayramlarimning
dative bayramimga bayramlarimga
definite accusative bayramimni bayramlarimni
locative bayramimda bayramlarimda
ablative bayramimdan bayramlarimdan
similative bayramimdek bayramlarimdek
2nd person singular
singular plural
nominative bayraming bayramlaring
genitive bayramingning bayramlaringning
dative bayramingga bayramlaringga
definite accusative bayramingni bayramlaringni
locative bayramingda bayramlaringda
ablative bayramingdan bayramlaringdan
similative bayramingdek bayramlaringdek
3rd person singular
singular plural
nominative bayrami bayramlari
genitive bayramining bayramlarining
dative bayramiga bayramlariga
definite accusative bayramini bayramlarini
locative bayramida bayramlarida
ablative bayramidan bayramlaridan
similative bayramidek bayramlaridek
1st person plural
singular plural
nominative bayramimiz bayramlarimiz
genitive bayramimizning bayramlarimizning
dative bayramimizga bayramlarimizga
definite accusative bayramimizni bayramlarimizni
locative bayramimizda bayramlarimizda
ablative bayramimizdan bayramlarimizdan
similative bayramimizdek bayramlarimizdek
2nd person plural
singular plural
nominative bayramingiz bayramlaringiz
genitive bayramingizning bayramlaringizning
dative bayramingizga bayramlaringizga
definite accusative bayramingizni bayramlaringizni
locative bayramingizda bayramlaringizda
ablative bayramingizdan bayramlaringizdan
similative bayramingizdek bayramlaringizdek
3rd person plural
singular plural
nominative bayrami bayramlari
genitive bayramining bayramlarining
dative bayramiga bayramlariga
definite accusative bayramini bayramlarini
locative bayramida bayramlarida
ablative bayramidan bayramlaridan
similative bayramidek bayramlaridek
Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=bayram&oldid=83972452"