celnik

See also: celník and čelnik

Kashubian

Alternative forms

• colnik

Etymology

From cło +‎ -nik. Compare Polish celnik.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈt͡sɛl.ɲik/
• Rhymes: -ɛlɲik
• Syllabification: cel‧nik

Noun

celnik m pers

1. customs officer (customs officer an official who checks the people and goods they carry across a border and collects customs duties)

   Synonym: cłownik

Further reading

• Stefan Ramułt (1993) [1893] “celnik”, in Jerzy Trepczyk, editor, Słownik języka pomorskiego czyli kaszubskiego (in Kashubian), 3 edition
• Eùgeniusz Gòłąbk (2011) “celnik”, in Słownik Polsko-Kaszubski / Słowôrz Pòlskò-Kaszëbsczi‎^[1]
• “celnik”, in Internetowi Słowôrz Kaszëbsczégò Jãzëka [Internet Dictionary of the Kashubian Language], Fundacja Kaszuby, 2022

Old Polish

Etymology

From cło +‎ -nik. First attested in the 15th century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /t͡sɛlʲniːk/
• IPA^(key): (15^th CE) /t͡sɛlʲnik/

Noun

celnik m animacy unattested

1. (attested in Lesser Poland, Masovia, Greater Poland) tax collector; tariff collector
   • Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie‎^[2], Krakow, page gl. 145 a:

     Czelnika theolonarium

     [Celnika theolonarium]

   • 1928 [End of the fifteenth century], Jan Janów, editor, Zespół ewangelijny Biblioteki Ordynacji Zamoyskich nr 1116, Warsaw, page 298:

     I przyszly thesz czelnykovye

     [I przyszli też celnikowie]

   • c. 1500, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 137v:

     Theolonarius eyn zolner czelnyk

     [Theolonarius eyn zolner celnik]

   • 1874-1891 [c. 1500], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[3], [4], [5]}, volume XLVII, page 374:

     Qm fuit *celnych

     [Qm fuit *celnik]

Descendants

• Polish: celnik
• Silesian: celnik

References

• Boryś, Wiesław (2005) “cło”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “cło”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000) “celnik”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• K. Nitsch, editor (1954), “celnik”, in Słownik staropolski (in Polish), volume 1, Warsaw: Polish Academy of Sciences, page 217
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “celnik”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
• Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “celnik”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk

Polish

Alternative forms

• czelnik (Middle Polish)

Etymology

Inherited from Old Polish celnik. By surface analysis, cło +‎ -nik. Compare Kashubian celnik.

Pronunciation

 

• IPA^(key): /ˈt͡sɛl.ɲik/

• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈt͡sɛl.ɲik/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɛlɲik
• Syllabification: cel‧nik

Noun

celnik m pers (female equivalent celniczka, related adjective celniczy)

1. customs officer (customs officer an official who checks the people and goods they carry across a border and collects customs duties)
2. (biblical, archaic) tax collector
   1. (Middle Polish, biblical) extortionist (dishonest tax collector)
   2. (Middle Polish, biblical) synonym of grzesznik
3. (archaic) tax tenant
4. (Middle Polish) synonym of kupiec

Declension

Declension of celnik

	singular	plural
nominative	celnik	celnicy/celniki (deprecative)
genitive	celnika	celników
dative	celnikowi	celnikom
accusative	celnika	celników
instrumental	celnikiem	celnikami
locative	celniku	celnikach
vocative	celniku	celnicy

Further reading

• celnik in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• celnik in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “celnik”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Krystyna Siekierska (29.01.2019) “CELNIK”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “celnik”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “celnik”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “celnik”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 260

Silesian

Etymology

Inherited from Old Polish celnik. By surface analysis, cło +‎ -nik.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈt͡sɛl.ɲik/
• Rhymes: -ɛlɲik
• Syllabification: cel‧nik

Noun

celnik m pers

1. customs officer (customs officer an official who checks the people and goods they carry across a border and collects customs duties)

Further reading

• celnik in silling.org