ostatni
Jump to navigation
Jump to search
Old Polish
[edit]Alternative forms
[edit]Etymology
[edit]Inherited from Proto-Slavic *ostatьnъ. By surface analysis, ostać + -ni. The reason ostatni became the default form over ostatny is due to the fact that -tń-/-dń- is easier to pronounce than -tn-/-dn-.[1] First attested in 1401.[2]
Pronunciation
[edit]Adjective
[edit]ostatni
- (attested in Southern Borderlands) last, final, ultimate (at the end of a series)
- remaining, left, remainder
- 1930 [c. 1455], “III Reg”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[2], 20, 19:
- Wiszly slugy ksyøszøt wloscy y ostatnya woyska (reliquus exercitus) szla za nymy
- [Wyszli sługi książąt włości i ostatnia wojska (reliquus exercitus) szła za nimi]
- different, other
- 1930 [c. 1455], “I Par”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[3], 24, 6:
- Geden dom, gen mymo gyne bil powiszon, Eleazarow, a drugy dom, gen pod sobø myal osta[t]nye (quae sub se habebat ceteros), Ytamarowy
- [Jeden dom, jen mimo jine był powyszon, Eleazarow, a drugi dom, jen pod sobą miał osta[t]nie (quae sub se habebat ceteros), Itamarow[i]]
Descendants
[edit]References
[edit]- ^ Bańkowski, Andrzej (2000) “ostatni”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- ^ Boryś, Wiesław (2005) “ostatni”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “ostatni, ostatny”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
[edit]Alternative forms
[edit]Etymology
[edit]Inherited from Old Polish ostatni. By surface analysis, ostać + -ni.
Pronunciation
[edit]Adjective
[edit]ostatni (not comparable, derived adverb ostatnio)
- last, final, ultimate (at the end of a series)
- last, final, ultimate (such that there will be no other after)
- last, most recent (having occurred the closest to the present)
- last (lowest in quality)
- last (farthest of all from a given quality, character, or condition; most unlikely, or least preferable)
- (archaic, sometimes nominalized) ultimate, utmost, uttermost
- Synonyms: ostateczny, krańcowy, szczytowy
Declension
[edit]Declension of ostatni (soft)
singular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
masculine animate | masculine inanimate | feminine | neuter | virile (= masculine personal) | non-virile | |
nominative | ostatni | ostatnia | ostatnie | ostatni | ostatnie | |
genitive | ostatniego | ostatniej | ostatniego | ostatnich | ||
dative | ostatniemu | ostatniej | ostatniemu | ostatnim | ||
accusative | ostatniego | ostatni | ostatnią | ostatnie | ostatnich | ostatnie |
instrumental | ostatnim | ostatnią | ostatnim | ostatnimi | ||
locative | ostatnim | ostatniej | ostatnim | ostatnich |
Derived terms
[edit]adjective
adverb
nouns
phrase
proverb
verbs
- ma ostatnie słowo impf
- nawymyślać od ostatnich komuś pf, wymyślać od ostatnich komuś impf
- nie być ostatnim słowem impf
- nie powiedzieć jeszcze ostatniego słowa pf, nie mówić jeszcze ostatniego słowa impf
- podzielić się ostatnim kawałkiem chleba pf, dzielić się ostatnim kawałkiem chleba impf
- wydać ostatnie tchnienie pf, wydawać ostatnie tchnienie impf
- zapiąć na ostatni guzik pf, zapinać na ostatni guzik impf
- zedrzeć ostatnią koszulę pf, zdzierać ostatnią koszulę impf
Trivia
[edit]According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), ostatni is one of the most used words in Polish, appearing 65 times in scientific texts, 121 times in news, 62 times in essays, 57 times in fiction, and 34 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 339 times, making it the 149th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]
References
[edit]Further reading
[edit]- ostatni in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- ostatni in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “ostatni, ostatny”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “OSTATNI”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 2017 November 16
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “ostatni”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “ostatni”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1904), “ostatni”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 3, Warsaw, page 864
- ostatni in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
Categories:
- Old Polish terms inherited from Proto-Slavic
- Old Polish terms derived from Proto-Slavic
- Old Polish terms suffixed with -ni
- Old Polish terms with IPA pronunciation
- Old Polish lemmas
- Old Polish adjectives
- Southern Borderlands Old Polish
- Old Polish terms with quotations
- Polish terms derived from Proto-Slavic
- Polish terms inherited from Proto-Slavic
- Polish terms inherited from Old Polish
- Polish terms derived from Old Polish
- Polish terms suffixed with -ni
- Polish 3-syllable words
- Polish terms with IPA pronunciation
- Polish terms with audio pronunciation
- Rhymes:Polish/atɲi
- Rhymes:Polish/atɲi/3 syllables
- Polish lemmas
- Polish adjectives
- Polish uncomparable adjectives
- Polish terms with archaic senses
- Polish nominalized adjectives
- Polish soft adjectives