niemiecki

Old Polish

Alternative forms

• niemiecski

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *němьčьskъ. First attested in the end of the 14th century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /ɲɛmjɛːt͡skiː/
• IPA^(key): (15^th CE) /ɲɛmjet͡ski/

Adjective

niemiecki (derived adverb niemiecski or po niemiecku)

1. (relational, attested in Lesser Poland, Greater Poland, Masovia) German
   • 1874-1891 [XV p. pr.], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[2], [3], [4]}, volume XVI, page 329:

     Germanie, nyemyeczska, fastus et ira

     [Germanie, niemiecska, fastus et ira]

   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎^[5], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], page I Prol 15:

     Tu se doconawa prolog lacynsky, polzky y nemeczsky a poczina se drugi takisz lacinski, polzky y nemeczski

     [Tu sie dokonawa prolog łaciński, polski i niemiecski, a poczyna sie drugi takiż łaciński, polski i niemiecski]

   • 1861 [1398], Pismo poświęcone naukom, sztukom i przemysłowi‎^[6], volume III, Biblioteka Warszawska, page 23:

     Jaco w Iedliczi bilo nemeczke prawo, ale sginaul przywiley

     [Jako w Jedliczy było niemieckie prawo, ale zginął przywilej]

   • 1908 [c. 1500], Bolesław Erzepki, editor, Przyczynki do średniowiecznego słownictwa polskiego. I. Glosy polskie wpisane do łacińsko-niemieckiego słownika drukowanego w roku 1490‎^[7], Lubiń, page 51:

     Nyemyeczskye pravo emphiticum jus

     [Niemiecskie prawo emphiticum jus]

   • 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 14:

     O pozegą obwynyeny prawem myesczskym alybo nyemyeczskym we wszaach nye bąndą szą mocz wymowicz, alye prawem polyskym przed podobnim sandzą powynny bandą othpowyedzecz

     [O pożegę obwinieni prawem mieśćskim alibo niemiecskim we wsiach nie będą się moc wymowić, ale prawem polskim przed podobnym sędzią powinni będą otpowiedzieć]

Derived terms

nouns

• miasto niemiecszkie
• niemieckie prawo

 

Descendants

• Masurian: niéniecki
• Polish: niemiecki
• Silesian: niymiecki

References

• B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “niemiecki”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish niemiecki.

Pronunciation

• IPA^(key): /ɲɛˈmjɛt͡s.ki/
• (Middle Polish) IPA^(key): /ɲɛˈmjet͡s.ki/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɛt͡ski
• Syllabification: nie‧miec‧ki

Adjective

niemiecki (not comparable, no derived adverb, abbreviation niem.)

1. German

Declension

Declension of niemiecki (velar)

singular					plural
	masculine animate	masculine inanimate	feminine	neuter	virile (= masculine personal)	non-virile
nominative	niemiecki		niemiecka	niemieckie	niemieccy	niemieckie
genitive	niemieckiego		niemieckiej	niemieckiego	niemieckich
dative	niemieckiemu, niemiecku1		niemieckiej	niemieckiemu, niemiecku1	niemieckim
accusative	niemieckiego	niemiecki	niemiecką	niemieckie	niemieckich	niemieckie
instrumental	niemieckim		niemiecką	niemieckim	niemieckimi
locative	niemieckim		niemieckiej	niemieckim	niemieckich

¹Archaic.

Related terms

nouns

• Niemcy
• Niemiec
• Niemka

 

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), niemiecki (adjective) is one of the most used words in Polish, appearing 21 times in scientific texts, 25 times in news, 38 times in essays, 33 times in fiction, and 4 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 121 times, making it the 497th most common word in a corpus of 500,000 words.

Noun

niemiecki m inan

1. German (language)

Declension

Declension of niemiecki

	singular
nominative	niemiecki
genitive	niemieckiego
dative	niemieckiemu
accusative	niemieckiego
instrumental	niemieckim
locative	niemieckim
vocative	niemiecki

Further reading

• niemiecki in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• niemiecki in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “niemiecki”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “NIEMIECKI”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 18.12.2020
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “niemiecki”, in Słownik języka polskiego‎^[8]
• Aleksander Zdanowicz (1861) “niemiecki”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861‎^[9]
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1904), “niemiecki”, in Słownik języka polskiego‎^[10] (in Polish), volume 3, Warsaw, page 291