wyspowiadać

Old Polish

Etymology

From wy- +‎ spowiadać. First attested in 1466.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /vɨspɔvjadat͡ɕ/
• IPA^(key): (15^th CE) /vɨspɔvjadat͡ɕ/

Verb

wyspowiadać pf (imperfective spowiadać)

1. (reflexive with się, Christianity) to confess, to shrive (to disclose sins)
   • 1874-1891 [1466], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, volume XXII, page 19:

     Illi compuncti, pocutovawschy, ... amplius ad culpas non rediere suas. Compunctum, bycz vyspovya[da]nego, pocutuyączego, vero me, cum firmum fore spero, impugnant fragilem me mala

     [Illi compuncti, pokutowawszy, ... amplius ad culpas non rediere suas. Compunctum, być wyspowia[da]nego, pokutującego, vero me, cum firmum fore spero, impugnant fragilem me mala]

Related terms

adjective

• spowiedniczy

 

nouns

• spowiednik
• spowiedź

 

verbs

• powiedzieć pf, powiadać impf
• spowiedzieć pf

 

Descendants

• Polish: wyspowiadać

References

• B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “wyspowiadać się”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish wyspowiadać. By surface analysis, wy- +‎ spowiadać.

Pronunciation

• IPA^(key): /vɨ.spɔˈvja.dat͡ɕ/

• Audio

  (file)

• Rhymes: -adat͡ɕ
• Syllabification: wy‧spo‧wia‧dać

Verb

wyspowiadać pf (imperfective spowiadać)

1. (transitive, Christianity) to shrive (to hear a confession)

   Synonyms: słuchać spowiedzi, udzielać spowiedzi

2. (transitive) to grill, to press (to interrogate; to question aggressively or harshly, especially to try and get an explanation) [+ z (genitive) = about what]
3. (reflexive with się, Christianity) to confess, to shrive (to disclose sins) [+ u (kogo) = to whom] [+ z (genitive) = about what]

   Synonym: pojednać się z Bogiem

4. (reflexive with się) to let slip (to reveal a secret, especially by coersion) [+dative = to whom], [+ z (genitive) = what]
5. (reflexive with się) to confide, to confide in (to say something in confidence) [+dative] or [+ przed (instrumental) = to/in whom], [+ z (genitive) = about what]

   Synonym: zwierzyć się

Conjugation

Conjugation of wyspowiadać pf
	person	singular			plural
		masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		wyspowiadać
future tense	1st	wyspowiadam			wyspowiadamy
	2nd	wyspowiadasz			wyspowiadacie
	3rd	wyspowiada			wyspowiadają
	impersonal	wyspowiada się
past tense	1st	wyspowiadałem, -(e)m wyspowiadał	wyspowiadałam, -(e)m wyspowiadała	wyspowiadałom, -(e)m wyspowiadało	wyspowiadaliśmy, -(e)śmy wyspowiadali	wyspowiadałyśmy, -(e)śmy wyspowiadały
	2nd	wyspowiadałeś, -(e)ś wyspowiadał	wyspowiadałaś, -(e)ś wyspowiadała	wyspowiadałoś, -(e)ś wyspowiadało	wyspowiadaliście, -(e)ście wyspowiadali	wyspowiadałyście, -(e)ście wyspowiadały
	3rd	wyspowiadał	wyspowiadała	wyspowiadało	wyspowiadali	wyspowiadały
	impersonal	wyspowiadano
conditional	1st	wyspowiadałbym, bym wyspowiadał	wyspowiadałabym, bym wyspowiadała	wyspowiadałobym, bym wyspowiadało	wyspowiadalibyśmy, byśmy wyspowiadali	wyspowiadałybyśmy, byśmy wyspowiadały
	2nd	wyspowiadałbyś, byś wyspowiadał	wyspowiadałabyś, byś wyspowiadała	wyspowiadałobyś, byś wyspowiadało	wyspowiadalibyście, byście wyspowiadali	wyspowiadałybyście, byście wyspowiadały
	3rd	wyspowiadałby, by wyspowiadał	wyspowiadałaby, by wyspowiadała	wyspowiadałoby, by wyspowiadało	wyspowiadaliby, by wyspowiadali	wyspowiadałyby, by wyspowiadały
	impersonal	wyspowiadano by
imperative	1st	niech wyspowiadam			wyspowiadajmy
	2nd	wyspowiadaj			wyspowiadajcie
	3rd	niech wyspowiada			niech wyspowiadają
passive adjectival participle		wyspowiadany	wyspowiadana	wyspowiadane	wyspowiadani	wyspowiadane
anterior adverbial participle		wyspowiadawszy
verbal noun		wyspowiadanie

Related terms

adjectives

• spowiedniczy
• spowiedny
• spowiedziowy

 

nouns

• spowiadacz
• spowiadalnica
• spowiedka
• spowiednia
• spowiednica
• spowiedniczka
• spowiednik
• spowiedź

 

verbs

• powiedzieć pf, powiadać impf
• spowiedzieć pf

 

Further reading

• wyspowiadać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• wyspowiadać in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “wyspowiadać się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “wyspowiadać”, in Słownik języka polskiego‎^[1]
• Aleksander Zdanowicz (1861) “wyspowiadać”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861‎^[2]
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1919), “wyspowiadać”, in Słownik języka polskiego‎^[3] (in Polish), volume 7, Warsaw, page 1041