पुण्ड्र

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• পুণ্ড্ৰ (Assamese script)
• ᬧᬸᬡ᭄ᬟ᭄ᬭ (Balinese script)
• পুণ্ড্র (Bengali script)
• 𑰢𑰲𑰜𑰿𑰚𑰿𑰨 (Bhaiksuki script)
• 𑀧𑀼𑀡𑁆𑀟𑁆𑀭 (Brahmi script)
• ပုဏ္ဍြ (Burmese script)
• પુણ્ડ્ર (Gujarati script)
• ਪੁਣ੍ਡ੍ਰ (Gurmukhi script)
• 𑌪𑍁𑌣𑍍𑌡𑍍𑌰 (Grantha script)
• ꦥꦸꦟ꧀ꦝꦿ (Javanese script)
• 𑂣𑂳𑂝𑂹𑂙𑂹𑂩 (Kaithi script)
• ಪುಣ್ಡ್ರ (Kannada script)
• បុណ្ឌ្រ (Khmer script)
• ປຸຓ຺ຑ຺ຣ (Lao script)
• പുണ്ഡ്ര (Malayalam script)
• ᢒᡠᢏᡷᡵᠠ (Manchu script)
• 𑘢𑘳𑘜𑘿𑘚𑘿𑘨 (Modi script)
• ᢒᠤᢏᢎᠷᠠ᠋ (Mongolian script)
• 𑧂𑧔𑦼𑧠𑦺𑧠𑧈 (Nandinagari script)
• 𑐥𑐸𑐞𑑂𑐜𑑂𑐬 (Newa script)
• ପୁଣ୍ଡ୍ର (Odia script)
• ꢦꢸꢠ꣄ꢞ꣄ꢬ (Saurashtra script)
• 𑆥𑆶𑆟𑇀𑆝𑇀𑆫 (Sharada script)
• 𑖢𑖲𑖜𑖿𑖚𑖿𑖨 (Siddham script)
• පුණ‍්ඩ්‍ර (Sinhalese script)
• 𑩰𑩒𑩪 𑪙𑩨 𑪙𑩼 (Soyombo script)
• 𑚞𑚰𑚘𑚶𑚖𑚶𑚤 (Takri script)
• புண்ட்³ர (Tamil script)
• పుణ్డ్ర (Telugu script)
• ปุณฺฑฺร (Thai script)
• པུ་ཎྜྲ (Tibetan script)
• 𑒣𑒳𑒝𑓂𑒛𑓂𑒩 (Tirhuta script)
• 𑨞𑨃𑨘𑩇𑨖𑩇𑨫 (Zanabazar Square script)

Etymology

Derived from a substrate language, from which *पण्ड्र (paṇḍra), पुण्ड्ररीक (puṇḍrarīka), पाण्डु (pāṇḍu), and Prakrit 𑀧𑀟𑁆𑀟𑁂 (paḍḍe) were also derived.

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /puɳ.ɖɾɐ/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ˈpuɳ.ɖɾɐ/
• Hyphenation: पुण्‧ड्र

Adjective

पुण्ड्र • (puṇḍra) stem

1. pale

Noun

पुण्ड्र • (puṇḍra) stem, m

1. (white) lotus flower, a (red variety of) sugarcane

Declension

Masculine a-stem declension of पुण्ड्र (puṇḍra)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	पुण्ड्रः puṇḍraḥ	पुण्ड्रौ / पुण्ड्रा¹ puṇḍrau / puṇḍrā¹	पुण्ड्राः / पुण्ड्रासः¹ puṇḍrāḥ / puṇḍrāsaḥ¹
Vocative	पुण्ड्र puṇḍra	पुण्ड्रौ / पुण्ड्रा¹ puṇḍrau / puṇḍrā¹	पुण्ड्राः / पुण्ड्रासः¹ puṇḍrāḥ / puṇḍrāsaḥ¹
Accusative	पुण्ड्रम् puṇḍram	पुण्ड्रौ / पुण्ड्रा¹ puṇḍrau / puṇḍrā¹	पुण्ड्रान् puṇḍrān
Instrumental	पुण्ड्रेण puṇḍreṇa	पुण्ड्राभ्याम् puṇḍrābhyām	पुण्ड्रैः / पुण्ड्रेभिः¹ puṇḍraiḥ / puṇḍrebhiḥ¹
Dative	पुण्ड्राय puṇḍrāya	पुण्ड्राभ्याम् puṇḍrābhyām	पुण्ड्रेभ्यः puṇḍrebhyaḥ
Ablative	पुण्ड्रात् puṇḍrāt	पुण्ड्राभ्याम् puṇḍrābhyām	पुण्ड्रेभ्यः puṇḍrebhyaḥ
Genitive	पुण्ड्रस्य puṇḍrasya	पुण्ड्रयोः puṇḍrayoḥ	पुण्ड्राणाम् puṇḍrāṇām
Locative	पुण्ड्रे puṇḍre	पुण्ड्रयोः puṇḍrayoḥ	पुण्ड्रेषु puṇḍreṣu
Notes	¹Vedic

Descendants

• Dardic:
  • → Proto-Nuristani:
    • Prasuni: pūṭu, pūṭi, pūṭu
      • → Kamkata-viri: puḍ
• Prakrit: 𑀧𑀼𑀁𑀟 (puṃḍa), 𑀧𑀼𑀁𑀟𑀻 (puṃḍī)
  • Eastern:
    • Magadhi Prakrit:
      • Assamese: পুৰা (pura)
      • Old Bengali: পুংড (puṃḍa), পুংডী (puṃḍī)
        • Bengali: পুঁড় (pũṛ), পুঁড়ি (pũṛi)
  • Northern:
    • Khasa Prakrit:
      • Eastern Pahari:
        • Nepali: पुँड़ि (pũṛi)
  • Northwestern:
    • Paisaci Prakrit:
      • Takka Apabhramsa:
        • Punjabi: puṇḍar

          Gurmukhi script: ਪੁੰਡਰ

          Shahmukhi script: پُݨڈَر

  • Southern:
    • Maharastri Prakrit:
      • Marathi: पुँडा (puĕṇḍā), पुडा (puḍā), पुड्या (puḍyā)
• Prakrit: 𑀧𑁄𑀁𑀟 (poṃḍa)
  • Central:
    • Sauraseni Prakrit:
      • Hindustani: paũḍā
        • Hindi: पौँडा
        • Urdu: پَوڈَہ (pauḍa)
  • Northern:
    • Khasa Prakrit:
      • Central Pahari:
        • Garhwali: पूँडु (pū̃ḍu)
      • Eastern Pahari:
        • Kumaoni: पौँड़ो (paũṛo)
  • Northwestern:
    • Paisaci Prakrit:
      • Takka Apabhramsa:
        • Punjabi: poṇḍā, ponnā, ponā

          Gurmukhi script: ਪੋਂਡਾ, ਪੋੰਨਾ, ਪੋਨਾ

          Shahmukhi script: پوݨَہ, پونَّہ, پونَہ

  • Southern:
    • Maharastri Prakrit:
      • Marathi: पोँडा (poĕṇḍā)

References

• Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “pundra”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press, page 468