análaigh

Irish

Etymology 1

From anáil (“breath; air”) +‎ -igh.

Verb

análaigh (present analytic análaíonn, future analytic análóidh, verbal noun análú, past participle análaithe)

1. (intransitive) breathe, respire

   Synonym: riospráid

2. (transitive, linguistics) aspirate

Conjugation

conjugation of análaigh (second conjugation)

		singular			plural			relative	autonomous
		first	second	third	first	second	third
indicative	present	análaím	análaíonn tú; análaír†	análaíonn sé, sí	análaímid; análaíonn muid	análaíonn sibh	análaíonn siad; análaíd†	a análaíonn; a análaíos / a n-análaíonn*; a n-análaíos*	análaítear
	past	d'análaigh mé; d'análaíos / análaigh mé‡; análaíos‡	d'análaigh tú; d'análaís / análaigh tú‡; análaís‡	d'análaigh sé, sí / análaigh sé, sí‡	d'análaíomar; d'análaigh muid / análaíomar‡; análaigh muid‡	d'análaigh sibh; d'análaíobhair / análaigh sibh‡; análaíobhair‡	d'análaigh siad; d'análaíodar / análaigh siad‡; análaíodar‡	a d'análaigh / ar análaigh*	análaíodh; hanálaíodh†
	past habitual	d'análaínn / análaínn‡; n-análaínn‡‡	d'análaíteá / análaíteá‡; n-análaíteᇇ	d'análaíodh sé, sí / análaíodh sé, sí‡; n-análaíodh sé, s퇇	d'análaímis; d'análaíodh muid / análaímis‡; análaíodh muid‡; n-análaímis‡‡; n-análaíodh muid‡‡	d'análaíodh sibh / análaíodh sibh‡; n-análaíodh sibh‡‡	d'análaídís; d'análaíodh siad / análaídís; análaíodh siad‡; n-análaídís‡‡; n-análaíodh siad‡‡	a d'análaíodh / a n-análaíodh*	d'análaítí / análaítí‡; n-análaít퇇
future		análóidh mé; análód; análóchaidh mé†	análóidh tú; análóir†; análóchaidh tú†	análóidh sé, sí; análóchaidh sé, sí†	análóimid; análóidh muid; análóchaimid†; análóchaidh muid†	análóidh sibh; análóchaidh sibh†	análóidh siad; análóid†; análóchaidh siad†	a análóidh; a análós; a análóchaidh†; a análóchas† / a n-análóidh*; a n-análós*; a n-análóchaidh*†; a n-análóchas*†	análófar; análóchar†
conditional		d'análóinn; d'análóchainn† / análóinn‡; análóchainn†‡; n-análóinn‡‡; n-análóchainn†‡‡	d'análófá; d'análóchthᆠ/ análófá‡; análóchthᆇ; n-análófᇇ; n-análóchthᆇ‡	d'análódh sé, sí; d'análóchadh sé, s토/ análódh sé, sí‡; análóchadh sé, s톇; n-análódh sé, s퇇; n-análóchadh sé, s톇‡	d'análóimis; d'análódh muid; d'análóchaimis†; d'análóchadh muid† / análóimis‡; análódh muid‡; análóchaimis†‡; análóchadh muid†‡; n-análóimis‡‡; n-análódh muid‡‡; n-análóchaimis†‡‡; n-análóchadh muid†‡‡	d'análódh sibh; d'análóchadh sibh† / análódh sibh‡; análóchadh sibh†‡; n-análódh sibh‡‡; n-análóchadh sibh†‡‡	d'análóidís; d'análódh siad; d'análóchadh siad† / análóidís‡; análódh siad‡; análóchadh siad†‡; n-análóidís‡‡; n-análódh siad‡‡; n-análóchadh siad†‡‡	a d'análódh; a d'análóchadh† / a n-análódh*; a n-análóchadh*†	d'análófaí; d'análóchtha토/ análófaí‡; análóchtha톇; n-análófa퇇; n-análóchtha톇‡
subjunctive	present	go n-análaí mé; go n-análaíod†	go n-análaí tú; go n-análaír†	go n-análaí sé, sí	go n-análaímid; go n-análaí muid	go n-análaí sibh	go n-análaí siad; go n-análaíd†	—	go n-análaítear
	past	dá n-análaínn	dá n-análaíteá	dá n-análaíodh sé, sí	dá n-análaímis; dá n-análaíodh muid	dá n-análaíodh sibh	dá n-análaídís; dá n-análaíodh siad	—	dá n-análaítí
imperative		análaím	análaigh	análaíodh sé, sí	análaímis	análaígí; análaídh†	análaídís	—	análaítear
verbal noun		análú
past participle		análaithe

* indirect relative
† archaic or dialect form
‡ dependent form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis (except an)

Derived terms

• análaitheoir m (“respirator”)
• asanálaigh, easanálaigh (“exhale”, verb)
• ion-análaigh (“breathe in, inhale”, verb)
• neamh-análaithe (“unaspirated”, adjective)

 

Etymology 2

See the etymology of the corresponding lemma form.

Adjective

análaigh

1. inflection of análach (“airy; aspirated; respiratory”):
   1. vocative/genitive singular masculine
   2. (archaic) dative singular feminine

Mutation

Irish mutation
Radical	Eclipsis	with h-prothesis	with t-prothesis
análaigh	n-análaigh	hanálaigh	not applicable
Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible mutated form of every word actually occurs.

Further reading

• Ó Dónaill, Niall (1977) “análaigh”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN
• “análaigh”, in New English-Irish Dictionary, Foras na Gaeilge, 2013-2024