truchły

See also: truchlý

Old Polish

Alternative forms

• truchł

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *truxlъ.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /truxɫɨː/
• IPA^(key): (15^th CE) /truxɫɨ/

Adjective

truchły (comparative truchlejszy)

1. (attested in Masovia) morose, sad

   Synonyms: smętliwy, smętny, truchlen

   • 1853 [1451], Wacław Aleksander Maciejowski, editor, Piśmiennictwo polskie od czasów najdawniejszych aż do roku 1830, volume 4, Błonie, Płock, page 104:

     Rzekl ku nym: Truchla yest we mnye ma dusza (tristis est anima mea Mat 26, 38) asze do szmerczy, jakoby rzekl: Truchl ge[śm], dokød mø szmerczø ne wykupyø grzesznych

     [Rzekł ku nim: Truchła jest we mnie ma dusza (tristis est anima mea Mat 26, 38) aże do śmierci, jakoby rzekł: Truchł je[śm], dokąd mą śmiercią nie wykupię grzesznych]

2. (attested in Greater Poland) weakened, without strength
   • 1977-1980 [c. 1470], urowska-Górowska Wanda, Kyas Vladimir, editors, Mamotrekty staropolskie‎^{[1], [2], [3]}, Lubin, page 73:

     Truchleyszy contabescens (mansit itaque Thamar contabescens in domo Absalom II Reg 13, 20)

     [Truchlejszy contabescens (mansit itaque Thamar contabescens in domo Absalom II Reg 13, 20)]

3. grudgeful [+ przeciw (dative) = against whom]
   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[4], page 554:

     Krolevno dostoyna, ... nye bacz truchla przeczyv Yanovy, bocz przykazal yemv tvoy szyn, aby nykomv nye povyedzyal

     [Krolewno dostojna, ... nie bądź truchła przeciw Janowi, boć przykazał jemu twoj syn, aby nikomu nie powiedział]

Derived terms

verb

• truchleć

 

References

• B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “truchły”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN