uraigh

Irish

Alternative forms

• urdhubhuigh (obsolete)

Etymology

From ur- +‎ dubh (“black”) +‎ -aigh (verbal suffix), a back-formation from the verbal noun.

Verb

uraigh (present analytic uraíonn, future analytic uróidh, verbal noun urú, past participle uraithe)

1. (transitive) darken
2. (transitive, phonology) eclipse

Conjugation

conjugation of uraigh (second conjugation)

		singular			plural			relative	autonomous
		first	second	third	first	second	third
indicative	present	uraím	uraíonn tú; uraír†	uraíonn sé, sí	uraímid; uraíonn muid	uraíonn sibh	uraíonn siad; uraíd†	a uraíonn; a uraíos / a n-uraíonn*; a n-uraíos*	uraítear
	past	d'uraigh mé; d'uraíos / uraigh mé‡; uraíos‡	d'uraigh tú; d'uraís / uraigh tú‡; uraís‡	d'uraigh sé, sí / uraigh sé, sí‡	d'uraíomar; d'uraigh muid / uraíomar‡; uraigh muid‡	d'uraigh sibh; d'uraíobhair / uraigh sibh‡; uraíobhair‡	d'uraigh siad; d'uraíodar / uraigh siad‡; uraíodar‡	a d'uraigh / ar uraigh*	uraíodh; huraíodh†
	past habitual	d'uraínn / uraínn‡; n-uraínn‡‡	d'uraíteá / uraíteá‡; n-uraíteᇇ	d'uraíodh sé, sí / uraíodh sé, sí‡; n-uraíodh sé, s퇇	d'uraímis; d'uraíodh muid / uraímis‡; uraíodh muid‡; n-uraímis‡‡; n-uraíodh muid‡‡	d'uraíodh sibh / uraíodh sibh‡; n-uraíodh sibh‡‡	d'uraídís; d'uraíodh siad / uraídís; uraíodh siad‡; n-uraídís‡‡; n-uraíodh siad‡‡	a d'uraíodh / a n-uraíodh*	d'uraítí / uraítí‡; n-uraít퇇
future		uróidh mé; uród; uróchaidh mé†	uróidh tú; uróir†; uróchaidh tú†	uróidh sé, sí; uróchaidh sé, sí†	uróimid; uróidh muid; uróchaimid†; uróchaidh muid†	uróidh sibh; uróchaidh sibh†	uróidh siad; uróid†; uróchaidh siad†	a uróidh; a urós; a uróchaidh†; a uróchas† / a n-uróidh*; a n-urós*; a n-uróchaidh*†; a n-uróchas*†	urófar; uróchar†
conditional		d'uróinn; d'uróchainn† / uróinn‡; uróchainn†‡; n-uróinn‡‡; n-uróchainn†‡‡	d'urófá; d'uróchthᆠ/ urófá‡; uróchthᆇ; n-urófᇇ; n-uróchthᆇ‡	d'uródh sé, sí; d'uróchadh sé, s토/ uródh sé, sí‡; uróchadh sé, s톇; n-uródh sé, s퇇; n-uróchadh sé, s톇‡	d'uróimis; d'uródh muid; d'uróchaimis†; d'uróchadh muid† / uróimis‡; uródh muid‡; uróchaimis†‡; uróchadh muid†‡; n-uróimis‡‡; n-uródh muid‡‡; n-uróchaimis†‡‡; n-uróchadh muid†‡‡	d'uródh sibh; d'uróchadh sibh† / uródh sibh‡; uróchadh sibh†‡; n-uródh sibh‡‡; n-uróchadh sibh†‡‡	d'uróidís; d'uródh siad; d'uróchadh siad† / uróidís‡; uródh siad‡; uróchadh siad†‡; n-uróidís‡‡; n-uródh siad‡‡; n-uróchadh siad†‡‡	a d'uródh; a d'uróchadh† / a n-uródh*; a n-uróchadh*†	d'urófaí; d'uróchtha토/ urófaí‡; uróchtha톇; n-urófa퇇; n-uróchtha톇‡
subjunctive	present	go n-uraí mé; go n-uraíod†	go n-uraí tú; go n-uraír†	go n-uraí sé, sí	go n-uraímid; go n-uraí muid	go n-uraí sibh	go n-uraí siad; go n-uraíd†	—	go n-uraítear
	past	dá n-uraínn	dá n-uraíteá	dá n-uraíodh sé, sí	dá n-uraímis; dá n-uraíodh muid	dá n-uraíodh sibh	dá n-uraídís; dá n-uraíodh siad	—	dá n-uraítí
imperative		uraím	uraigh	uraíodh sé, sí	uraímis	uraígí; uraídh†	uraídís	—	uraítear
verbal noun		urú
past participle		uraithe

* indirect relative
† archaic or dialect form
‡ dependent form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis (except an)

Mutation

Irish mutation
Radical	Eclipsis	with h-prothesis	with t-prothesis
uraigh	n-uraigh	huraigh	not applicable
Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible mutated form of every word actually occurs.

Further reading

• Ó Dónaill, Niall (1977) “uraigh”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN
• “uraigh”, in New English-Irish Dictionary, Foras na Gaeilge, 2013-2024