odtrącić

Old Polish

Etymology

From od- +‎ trącić. First attested in the fifteenth century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /ɔttrɑ̃t͡ɕit͡ɕ/
• IPA^(key): (15^th CE) /ɔttrɑ̃t͡ɕit͡ɕ/

Verb

odtrącić pf (imperfective ottrącać)

1. (attested in Lesser Poland) to cast off, to get rid of
   • 1895 [Fifteenth century], Franciszek Piekosiński, editor, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich. Kodeks Działyńskich I‎^[1], Lesser Poland, page 47:

     Vstawiamy, aczby kto chczal o maszoboystwo kogo gabacz..., tedy to ma czinycz do trzech lath, nysz wynydą... od zabicza glowy. Aczlyby po trzech lyeczech chczal czynycz, tedi dawnoscz tho odtrączy (petenti... pro capite obstabit exceptio praesriptionis obiectus)

     [Ustawiamy, aczby kto chciał o mężobojstwo kogo gabać..., tedy to ma czynić do trzech lat, niż wynidą... od zabicia głowy. Aczliby po trzech leciech chciał czynić, tedy dawność to odtrąci (petenti... pro capite obstabit exceptio praesriptionis obiectus)]

   • 1885-2024 [End of the fifteenth century], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne‎^[2], volume III, Wrocław, page 286:

     Retrocedens dum fert vestigia cancer, hispida saxosis terga relisit, odtraczyl, aquis

     [Retrocedens dum fert vestigia cancer, hispida saxosis terga relisit, odtrącił, aquis]

2. (reflexive with się, attested in Lesser Poland) to abstain from
   • 1895 [Fifteenth century], Franciszek Piekosiński, editor, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich. Kodeks Działyńskich I‎^[3], Lesser Poland, page 45:

     Czastokrocz syą przygadza, ysze geden pylnyeyszy gest syebye obeszrzenya y syedlenya nysz drvgy..., dla ktorego obyczaya domownyk czastokrocz odtrączy syą (se subtrahit) od bvdowanya y polepszenya swego gymyena

     [Częstokroć się przygadza, iże jeden pilniejszy jest siebie obeźrzenia i siedlenia niż drugi,..., dla ktorego obyczaja domownik częstokroć odtrąci się (se subtrahit) od budowania i polepszenia swego jimienia]

Descendants

• Polish: odtrącić

References

• B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “odtrącić, odtrącić się”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Alternative forms

• odtręcić (Middle Polish)

Etymology

Inherited from Old Polish odtrącić. By surface analysis, od- +‎ trącić.

Pronunciation

• IPA^(key): /ɔtˈtrɔɲ.t͡ɕit͡ɕ/
• (Middle Polish) IPA^(key): /ɔtˈtrɔ̃.t͡ɕit͡ɕ/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɔɲt͡ɕit͡ɕ
• Syllabification: od‧trą‧cić

Verb

odtrącić pf (imperfective odtrącać)

1. (transitive) to knock off (to remove by hitting)

   Synonyms: obtłuc, obtrącić

2. (transitive) to jostle off [+instrumental = with what]
3. (transitive) to brush off, to spurn; to reject
4. (transitive) to deduct, to take away (to remove from a sum)

   Synonyms: odliczyć, potrącić

5. (transitive) to brush off, to push away (to end a close relationship with someone)
6. (transitive) to reject, to banish; to suppress (to not allow to one's mind)
7. (transitive, obsolete) to dissuade, to discourage

   Synonyms: zniechęcić, zrazić

8. (transitive, Middle Polish) to damage by jostling
9. (reflexive with się, rare) to be knocked off
10. (reflexive with się, Middle Polish) to trip, to stumble, to fall

    Synonym: potknąć

11. (reflexive with się, Middle Polish) to be dissuaded, to be discouraged

    Synonyms: zniechęcić się, zrazić

Conjugation

Conjugation of odtrącić pf
	person	singular			plural
		masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		odtrącić
future tense	1st	odtrącę			odtrącimy
	2nd	odtrącisz			odtrącicie
	3rd	odtrąci			odtrącą
	impersonal	odtrąci się
past tense	1st	odtrąciłem, -(e)m odtrącił	odtrąciłam, -(e)m odtrąciła	odtrąciłom, -(e)m odtrąciło	odtrąciliśmy, -(e)śmy odtrącili	odtrąciłyśmy, -(e)śmy odtrąciły
	2nd	odtrąciłeś, -(e)ś odtrącił	odtrąciłaś, -(e)ś odtrąciła	odtrąciłoś, -(e)ś odtrąciło	odtrąciliście, -(e)ście odtrącili	odtrąciłyście, -(e)ście odtrąciły
	3rd	odtrącił	odtrąciła	odtrąciło	odtrącili	odtrąciły
	impersonal	odtrącono
conditional	1st	odtrąciłbym, bym odtrącił	odtrąciłabym, bym odtrąciła	odtrąciłobym, bym odtrąciło	odtrącilibyśmy, byśmy odtrącili	odtrąciłybyśmy, byśmy odtrąciły
	2nd	odtrąciłbyś, byś odtrącił	odtrąciłabyś, byś odtrąciła	odtrąciłobyś, byś odtrąciło	odtrącilibyście, byście odtrącili	odtrąciłybyście, byście odtrąciły
	3rd	odtrąciłby, by odtrącił	odtrąciłaby, by odtrąciła	odtrąciłoby, by odtrąciło	odtrąciliby, by odtrącili	odtrąciłyby, by odtrąciły
	impersonal	odtrącono by
imperative	1st	niech odtrącę			odtrąćmy
	2nd	odtrąć			odtrąćcie
	3rd	niech odtrąci			niech odtrącą
passive adjectival participle		odtrącony	odtrącona	odtrącone	odtrąceni	odtrącone
anterior adverbial participle		odtrąciwszy
verbal noun		odtrącenie

Derived terms

noun

• odtrącenie
• odtręt

 

Related terms

verbs

• trącić pf, trącać impf

 

Further reading

• odtrącić in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• odtrącić in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “odtrącić”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “odtrącić się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “odtrącić”, in Słownik języka polskiego‎^[4]
• Aleksander Zdanowicz (1861) “odtrącić”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861‎^[5]
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1904), “odtrącić”, in Słownik języka polskiego‎^[6] (in Polish), volume 3, Warsaw, page 675
• odtrącić in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego