réasúnaigh

Irish

Etymology 1

From réasún (“reason”) +‎ -igh.

Verb

réasúnaigh (present analytic réasúnaíonn, future analytic réasúnóidh, verbal noun réasúnú, past participle réasúnaithe)

1. (transitive, intransitive) reason, rationalize

Conjugation

conjugation of réasúnaigh (second conjugation)

		singular			plural			relative	autonomous
		first	second	third	first	second	third
indicative	present	réasúnaím	réasúnaíonn tú; réasúnaír†	réasúnaíonn sé, sí	réasúnaímid; réasúnaíonn muid	réasúnaíonn sibh	réasúnaíonn siad; réasúnaíd†	a réasúnaíonn; a réasúnaíos	réasúnaítear
	past	réasúnaigh mé; réasúnaíos	réasúnaigh tú; réasúnaís	réasúnaigh sé, sí	réasúnaíomar; réasúnaigh muid	réasúnaigh sibh; réasúnaíobhair	réasúnaigh siad; réasúnaíodar	a réasúnaigh / ar réasúnaigh*	réasúnaíodh
	past habitual	réasúnaínn	réasúnaíteá	réasúnaíodh sé, sí	réasúnaímis; réasúnaíodh muid	réasúnaíodh sibh	réasúnaídís; réasúnaíodh siad	a réasúnaíodh / a réasúnaíodh*	réasúnaítí
future		réasúnóidh mé; réasúnód; réasúnóchaidh mé†	réasúnóidh tú; réasúnóir†; réasúnóchaidh tú†	réasúnóidh sé, sí; réasúnóchaidh sé, sí†	réasúnóimid; réasúnóidh muid; réasúnóchaimid†; réasúnóchaidh muid†	réasúnóidh sibh; réasúnóchaidh sibh†	réasúnóidh siad; réasúnóid†; réasúnóchaidh siad†	a réasúnóidh; a réasúnós; a réasúnóchaidh†; a réasúnóchas†	réasúnófar; réasúnóchar†
conditional		réasúnóinn; réasúnóchainn†	réasúnófá; réasúnóchthá†	réasúnódh sé, sí; réasúnóchadh sé, sí†	réasúnóimis; réasúnódh muid; réasúnóchaimis†; réasúnóchadh muid†	réasúnódh sibh; réasúnóchadh sibh†	réasúnóidís; réasúnódh siad; réasúnóchadh siad†	a réasúnódh; a réasúnóchadh† / a réasúnódh*; a réasúnóchadh*†	réasúnófaí; réasúnóchthaí†
subjunctive	present	go réasúnaí mé; go réasúnaíod†	go réasúnaí tú; go réasúnaír†	go réasúnaí sé, sí	go réasúnaímid; go réasúnaí muid	go réasúnaí sibh	go réasúnaí siad; go réasúnaíd†	—	go réasúnaítear
	past	dá réasúnaínn	dá réasúnaíteá	dá réasúnaíodh sé, sí	dá réasúnaímis; dá réasúnaíodh muid	dá réasúnaíodh sibh	dá réasúnaídís; dá réasúnaíodh siad	—	dá réasúnaítí
imperative		réasúnaím	réasúnaigh	réasúnaíodh sé, sí	réasúnaímis	réasúnaígí; réasúnaídh†	réasúnaídís	—	réasúnaítear
verbal noun		réasúnú
past participle		réasúnaithe

* indirect relative
† archaic or dialect form

Derived terms

• réasúnaíocht f (“(act of) reasoning; rationality; rationale”)

Related terms

• réasúnaíoch (“rationalistic”, adjective)

Etymology 2

See the etymology of the corresponding lemma form.

Adjective

réasúnaigh

1. inflection of réasúnach (“reasoning, rational”):
   1. vocative/genitive singular masculine
   2. (archaic) dative singular feminine

References

• Ó Dónaill, Niall (1977) “réasúnaigh”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN
• de Bhaldraithe, Tomás (1959) “réasúnaigh”, in English-Irish Dictionary, An Gúm
• “réasúnaigh”, in New English-Irish Dictionary, Foras na Gaeilge, 2013-2024