τέλλω

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Ancient Greek[edit]

Etymology[edit]

The fusion of two pre-Greek verbs. The sense 'to rise' is from Proto-Hellenic *telne- from Proto-Indo-European *tl̥-n-h₂-, a nasal-infixed present (the present tense system includes a N progressive aspect marker), cognate with Armenian թողնել (tʻoġnel, “to let, allow”), Latin tollō (“to lift, carry away”), Old Irish tlenaid (“to carry away, steal”), Tocharian B tallaṃ (“to lift, endure”), from the root Proto-Indo-European *telh₂- (“to lift, take on”).[1]

The sense 'to accomplish' is from Proto-Hellenic *kʷelne- from Proto-Indo-European *kʷl̥-n-h₁-, also a nasal-infixed present, cognate with Welsh pallu (“to fail; to refuse”), Tocharian A källāṣ (“to lead, bring”), Albanian përkul (“to bend”), from the root Proto-Indo-European *kʷelh₁- (“to turn”). The meaning in Greek developed from 'to turn' > 'to go in a circle' (eg stars) > 'to carry out to the end'.[2][3]

Pronunciation[edit]

 

Verb[edit]

τέλλω • (téllō)

  1. (poetic, Cretan) to accomplish, perform
  2. to rise (of stars) = ἀνατέλλω (anatéllō)

Usage notes[edit]

This verb usually occurs with a prefix, see under Derived terms

Inflection[edit]

   Present: τέλλω, τέλλομαι
number singular dual plural
first second third second third first second third
active indicative τέλλω τέλλεις τέλλει τέλλετον τέλλετον τέλλομεν τέλλετε τέλλουσῐ(ν)
subjunctive τέλλω τέλλῃς τέλλῃ τέλλητον τέλλητον τέλλωμεν τέλλητε τέλλωσῐ(ν)
optative τέλλοιμῐ τέλλοις τέλλοι τέλλοιτον τελλοίτην τέλλοιμεν τέλλοιτε τέλλοιεν
imperative   τέλλε τελλέτω τέλλετον τελλέτων   τέλλετε τελλόντων
middle/
passive 		indicative τέλλομαι τέλλῃ,
τέλλει 		τέλλεται τέλλεσθον τέλλεσθον τελλόμεθᾰ τέλλεσθε τέλλονται
subjunctive τέλλωμαι τέλλῃ τέλληται τέλλησθον τέλλησθον τελλώμεθᾰ τέλλησθε τέλλωνται
optative τελλοίμην τέλλοιο τέλλοιτο τέλλοισθον τελλοίσθην τελλοίμεθᾰ τέλλοισθε τέλλοιντο
imperative   τέλλου τελλέσθω τέλλεσθον τελλέσθων   τέλλεσθε τελλέσθων
active middle/passive
infinitive τέλλειν τέλλεσθαι
participle m τέλλων τελλόμενος
f τέλλουσᾰ τελλομένη
n τέλλον τελλόμενον
Notes:
This table gives Attic inflectional endings. For conjugation in dialects other than Attic, see Appendix:Ancient Greek dialectal conjugation.
   Imperfect: ἔτελλον, ἐτελλόμην
number singular dual plural
first second third second third first second third
active indicative ἔτελλον ἔτελλες ἔτελλε(ν) ἐτέλλετον ἐτελλέτην ἐτέλλομεν ἐτέλλετε ἔτελλον
middle/
passive 		indicative ἐτελλόμην ἐτέλλου ἐτέλλετο ἐτέλλεσθον ἐτελλέσθην ἐτελλόμεθᾰ ἐτέλλεσθε ἐτέλλοντο
Notes:
This table gives Attic inflectional endings. For conjugation in dialects other than Attic, see Appendix:Ancient Greek dialectal conjugation.
   Aorist: ἔτειλᾰ, ἐτειλᾰ́μην
number singular dual plural
first second third second third first second third
active indicative ἔτειλᾰ ἔτειλᾰς ἔτειλε(ν) ἐτείλᾰτον ἐτειλᾰ́την ἐτείλᾰμεν ἐτείλᾰτε ἔτειλᾰν
subjunctive τείλω τείλῃς τείλῃ τείλητον τείλητον τείλωμεν τείλητε τείλωσῐ(ν)
optative τείλαιμῐ τείλειᾰς,
τείλαις 		τείλειε(ν),
τείλαι 		τείλαιτον τειλαίτην τείλαιμεν τείλαιτε τείλειᾰν,
τείλαιεν
imperative   τεῖλον τειλᾰ́τω τείλᾰτον τειλᾰ́των   τείλᾰτε τειλᾰ́ντων
middle indicative ἐτειλᾰ́μην ἐτείλω ἐτείλᾰτο ἐτείλᾰσθον ἐτειλᾰ́σθην ἐτειλᾰ́μεθᾰ ἐτείλᾰσθε ἐτείλᾰντο
subjunctive τείλωμαι τείλῃ τείληται τείλησθον τείλησθον τειλώμεθᾰ τείλησθε τείλωνται
optative τειλαίμην τείλαιο τείλαιτο τείλαισθον τειλαίσθην τειλαίμεθᾰ τείλαισθε τείλαιντο
imperative   τεῖλαι τειλᾰ́σθω τείλᾰσθον τειλᾰ́σθων   τείλᾰσθε τειλᾰ́σθων
active middle
infinitive τεῖλαι τείλᾰσθαι
participle m τείλᾱς τειλᾰ́μενος
f τείλᾱσᾰ τειλᾰμένη
n τεῖλᾰν τειλᾰ́μενον
Notes:
This table gives Attic inflectional endings. For conjugation in dialects other than Attic, see Appendix:Ancient Greek dialectal conjugation.
   Perfect: τέταλκᾰ, τέταλμαι
number singular dual plural
first second third second third first second third
active indicative τέταλκᾰ τέταλκᾰς τέταλκε(ν) τετάλκᾰτον τετάλκᾰτον τετάλκᾰμεν τετάλκᾰτε τετάλκᾱσῐ(ν)
subjunctive τετάλκω τετάλκῃς τετάλκῃ τετάλκητον τετάλκητον τετάλκωμεν τετάλκητε τετάλκωσῐ(ν)
optative τετάλκοιμῐ,
τεταλκοίην 		τετάλκοις,
τεταλκοίης 		τετάλκοι,
τεταλκοίη 		τετάλκοιτον τεταλκοίτην τετάλκοιμεν τετάλκοιτε τετάλκοιεν
imperative   τέταλκε τεταλκέτω τετάλκετον τεταλκέτων   τετάλκετε τεταλκόντων
middle/
passive 		indicative τέταλμαι τέταλσαι τέταλται τέταλθον τέταλθον τετάλμεθᾰ τέταλθε τετάλᾰται
subjunctive τεταλμένος ὦ τεταλμένος ᾖς τεταλμένος ᾖ τεταλμένω ἦτον τεταλμένω ἦτον τεταλμένοι ὦμεν τεταλμένοι ἦτε τεταλμένοι ὦσῐ(ν)
optative τεταλμένος εἴην τεταλμένος εἴης τεταλμένος εἴη τεταλμένω εἴητον/εἶτον τεταλμένω εἰήτην/εἴτην τεταλμένοι εἴημεν/εἶμεν τεταλμένοι εἴητε/εἶτε τεταλμένοι εἴησᾰν/εἶεν
imperative   τέταλσο τετάλθω τέταλθον τετάλθων   τέταλθε τετάλθων
active middle/passive
infinitive τεταλκέναι τετᾶλθαι
participle m τεταλκώς τεταλμένος
f τεταλκυῖᾰ τεταλμένη
n τεταλκός τεταλμένον
Notes:
This table gives Attic inflectional endings. For conjugation in dialects other than Attic, see Appendix:Ancient Greek dialectal conjugation.

Derived terms[edit]

References[edit]

  1. ^ Rix, Helmut, editor (2001), Lexikon der indogermanischen Verben [Lexicon of Indo-European Verbs] (in German), 2nd edition, Wiesbaden: Dr. Ludwig Reichert Verlag, →ISBN, page 622
  2. ^ Frisk, Hjalmar (1970) “τέλλω”, in Griechisches etymologisches Wörterbuch (in German), volume 2, Heidelberg: Carl Winter, page 870
  3. ^ Rix, Helmut, editor (2001), Lexikon der indogermanischen Verben [Lexicon of Indo-European Verbs] (in German), 2nd edition, Wiesbaden: Dr. Ludwig Reichert Verlag, →ISBN, page 386

Further reading[edit]

Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=τέλλω&oldid=78114489"