Etymology[edit]
From ი- (i-) + რდ- (rd-) + -ენ (-en). Inherited from Proto-Kartvelian *zard- : zrd- (“to grow”). Cognate with Georgian ზრდა (zrda), Mingrelian რდუალა (rduala) and Svan ლი̄რდი (līrdi).
ირდენ • (irden) (Latin spelling irden)
- (Artasheni, Vitse–Arkabi, Khopa–Batumi, Chkhala) to grow (child, baby animal and plant)
- Synonyms: იმორდენ (imorden), მოირდენ (moirden)
ბერესქანი წილავაჲი სთერი ირდენ- bereskani ǯilavayi steri irden
- Your child grows up healthy and tall
- (Artasheni, Vitse–Arkabi, Khopa–Batumi, Chkhala) to grow (stream, river)
- Synonyms: იმორდენ (imorden), მოირდენ (moirden)
მთვირიქ ლივაზ მეჩუ შქულე ღალი დირდუ- mtvirik livaz meçu şkule ğali dirdu
- The stream grew after the snow melted
- (Artasheni, Vitse–Arkabi, Khopa–Batumi, Chkhala) to grow (something abstract)
- Synonyms: იმორდენ (imorden), მოირდენ (moirden)
ამერიკა ნაკო იმენჯელაზ დო იზენგინასენ, კიჲანასთი ჰეკო ჶუკარალუღი ირდასენ- ameriǩa naǩo imencelaz do izenginasen, ǩiyanasti heǩo fuǩaraluği irdasen
- The stronger and richer America becomes, the more poverty will grow in the world
- (Okordule, Chanapeti) to get longer (about days)
- Synonyms: გონინზდენ (goninzden), იგუნძანენ (igunżanen)
კიში ნდღალეფე წულუ იჲენ. ჲაზი მოხტასი ნდღალეფე ირდენ.- ǩişi ndğalepe ǯulu iyen. yazi moxťasi ndğalepe irden.
- Winter days are short. When summer comes, the days get longer.
- (Vitse, Lome, Batumi) to grow (sea where there is big waves)
- Synonyms: ეფუნ (epun), ეხრისკუნ (exrisǩun)
ბიჭეფე! მციქა დობაუშენათ. არ კელე ტაონიქ ოკოხუმს. არ კელეთი მზუღა ირდენ.- biç̌epe! mʒika dobauşenat. ar ǩele ťaonik oǩoxums. ar ǩeleti mzuğa irden.
- Guys! Let's hurry up. On the one hand, the weather is deteriorating. And the sea is getting bigger.
Further reading[edit]
- Kojima, Gôichi (2012–) “irden”, in Temel Lazca-Türkçe Sözlük Taslağı[1] (in Turkish)
- Tandilava, Ali (2013) “ორდუ1”, in Merab Čuxua, Natela Kutelia, Lile Tandilava, Lali Ezugbaia, editors, Lazuri leksiḳoni [Laz Dictionary][2], online version prepared by Levan Vašaḳiʒe, Tbilisi
