From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation
Jump to search
-xhosha?
- to chase away
Inflection[edit]
Tone unknown
|
Infinitive
|
ukuxhosha
|
|
Positive
|
Negative
|
Infinitive
|
ukuxhosha
|
ukungaxhoshi
|
|
Imperative
|
|
Simple
|
+ object concord
|
Singular
|
xhosha
|
-xhoshe
|
Plural
|
xhoshani
|
-xhosheni
|
|
Present
|
|
Positive absolute
|
Positive relative
|
Positive participial
|
Negative absolute
|
Negative relative
|
Negative participial
|
1st singular
|
ngiyaxhosha, ngixhosha
|
engixhoshayo, engixhosha
|
ngixhosha
|
angixhoshi
|
engingaxhoshi
|
ngingaxhoshi
|
2nd singular
|
uyaxhosha, uxhosha
|
oxhoshayo, oxhosha
|
uxhosha
|
awuxhoshi
|
ongaxhoshi
|
ungaxhoshi
|
1st plural
|
siyaxhosha, sixhosha
|
esixhoshayo, esixhosha
|
sixhosha
|
asixhoshi
|
esingaxhoshi
|
singaxhoshi
|
2nd plural
|
niyaxhosha, nixhosha
|
enixhoshayo, enixhosha
|
nixhosha
|
anixhoshi
|
eningaxhoshi
|
ningaxhoshi
|
Class 1
|
uyaxhosha, uxhosha
|
oxhoshayo, oxhosha
|
exhosha
|
akaxhoshi
|
ongaxhoshi
|
engaxhoshi
|
Class 2
|
bayaxhosha, baxhosha
|
abaxhoshayo, abaxhosha
|
bexhosha
|
abaxhoshi
|
abangaxhoshi
|
bengaxhoshi
|
Class 3
|
uyaxhosha, uxhosha
|
oxhoshayo, oxhosha
|
uxhosha
|
awuxhoshi
|
ongaxhoshi
|
ungaxhoshi
|
Class 4
|
iyaxhosha, ixhosha
|
exhoshayo, exhosha
|
ixhosha
|
ayixhoshi
|
engaxhoshi
|
ingaxhoshi
|
Class 5
|
liyaxhosha, lixhosha
|
elixhoshayo, elixhosha
|
lixhosha
|
alixhoshi
|
elingaxhoshi
|
lingaxhoshi
|
Class 6
|
ayaxhosha, axhosha
|
axhoshayo, axhosha
|
exhosha
|
awaxhoshi
|
angaxhoshi
|
engaxhoshi
|
Class 7
|
siyaxhosha, sixhosha
|
esixhoshayo, esixhosha
|
sixhosha
|
asixhoshi
|
esingaxhoshi
|
singaxhoshi
|
Class 8
|
ziyaxhosha, zixhosha
|
ezixhoshayo, ezixhosha
|
zixhosha
|
azixhoshi
|
ezingaxhoshi
|
zingaxhoshi
|
Class 9
|
iyaxhosha, ixhosha
|
exhoshayo, exhosha
|
ixhosha
|
ayixhoshi
|
engaxhoshi
|
ingaxhoshi
|
Class 10
|
ziyaxhosha, zixhosha
|
ezixhoshayo, ezixhosha
|
zixhosha
|
azixhoshi
|
ezingaxhoshi
|
zingaxhoshi
|
Class 11
|
luyaxhosha, luxhosha
|
oluxhoshayo, oluxhosha
|
luxhosha
|
aluxhoshi
|
olungaxhoshi
|
lungaxhoshi
|
Class 14
|
buyaxhosha, buxhosha
|
obuxhoshayo, obuxhosha
|
buxhosha
|
abuxhoshi
|
obungaxhoshi
|
bungaxhoshi
|
Class 15
|
kuyaxhosha, kuxhosha
|
okuxhoshayo, okuxhosha
|
kuxhosha
|
akuxhoshi
|
okungaxhoshi
|
kungaxhoshi
|
Class 17
|
kuyaxhosha, kuxhosha
|
okuxhoshayo, okuxhosha
|
kuxhosha
|
akuxhoshi
|
okungaxhoshi
|
kungaxhoshi
|
|
Recent past
|
|
Positive absolute
|
Positive relative
|
Positive participial
|
Negative absolute
|
Negative relative
|
Negative participial
|
1st singular
|
ngixhoshile, ngixhoshē
|
engixhoshile, engixhoshē
|
ngixhoshile, ngixhoshē
|
angixhoshanga
|
engingaxhoshanga
|
ngingaxhoshanga
|
2nd singular
|
uxhoshile, uxhoshē
|
oxhoshile, oxhoshē
|
uxhoshile, uxhoshē
|
awuxhoshanga
|
ongaxhoshanga
|
ungaxhoshanga
|
1st plural
|
sixhoshile, sixhoshē
|
esixhoshile, esixhoshē
|
sixhoshile, sixhoshē
|
asixhoshanga
|
esingaxhoshanga
|
singaxhoshanga
|
2nd plural
|
nixhoshile, nixhoshē
|
enixhoshile, enixhoshē
|
nixhoshile, nixhoshē
|
anixhoshanga
|
eningaxhoshanga
|
ningaxhoshanga
|
Class 1
|
uxhoshile, uxhoshē
|
oxhoshile, oxhoshē
|
exhoshile, exhoshē
|
akaxhoshanga
|
ongaxhoshanga
|
engaxhoshanga
|
Class 2
|
baxhoshile, baxhoshē
|
abaxhoshile, abaxhoshē
|
bexhoshile, bexhoshē
|
abaxhoshanga
|
abangaxhoshanga
|
bengaxhoshanga
|
Class 3
|
uxhoshile, uxhoshē
|
oxhoshile, oxhoshē
|
uxhoshile, uxhoshē
|
awuxhoshanga
|
ongaxhoshanga
|
ungaxhoshanga
|
Class 4
|
ixhoshile, ixhoshē
|
exhoshile, exhoshē
|
ixhoshile, ixhoshē
|
ayixhoshanga
|
engaxhoshanga
|
ingaxhoshanga
|
Class 5
|
lixhoshile, lixhoshē
|
elixhoshile, elixhoshē
|
lixhoshile, lixhoshē
|
alixhoshanga
|
elingaxhoshanga
|
lingaxhoshanga
|
Class 6
|
axhoshile, axhoshē
|
axhoshile, axhoshē
|
exhoshile, exhoshē
|
awaxhoshanga
|
angaxhoshanga
|
engaxhoshanga
|
Class 7
|
sixhoshile, sixhoshē
|
esixhoshile, esixhoshē
|
sixhoshile, sixhoshē
|
asixhoshanga
|
esingaxhoshanga
|
singaxhoshanga
|
Class 8
|
zixhoshile, zixhoshē
|
ezixhoshile, ezixhoshē
|
zixhoshile, zixhoshē
|
azixhoshanga
|
ezingaxhoshanga
|
zingaxhoshanga
|
Class 9
|
ixhoshile, ixhoshē
|
exhoshile, exhoshē
|
ixhoshile, ixhoshē
|
ayixhoshanga
|
engaxhoshanga
|
ingaxhoshanga
|
Class 10
|
zixhoshile, zixhoshē
|
ezixhoshile, ezixhoshē
|
zixhoshile, zixhoshē
|
azixhoshanga
|
ezingaxhoshanga
|
zingaxhoshanga
|
Class 11
|
luxhoshile, luxhoshē
|
oluxhoshile, oluxhoshē
|
luxhoshile, luxhoshē
|
aluxhoshanga
|
olungaxhoshanga
|
lungaxhoshanga
|
Class 14
|
buxhoshile, buxhoshē
|
obuxhoshile, obuxhoshē
|
buxhoshile, buxhoshē
|
abuxhoshanga
|
obungaxhoshanga
|
bungaxhoshanga
|
Class 15
|
kuxhoshile, kuxhoshē
|
okuxhoshile, okuxhoshē
|
kuxhoshile, kuxhoshē
|
akuxhoshanga
|
okungaxhoshanga
|
kungaxhoshanga
|
Class 17
|
kuxhoshile, kuxhoshē
|
okuxhoshile, okuxhoshē
|
kuxhoshile, kuxhoshē
|
akuxhoshanga
|
okungaxhoshanga
|
kungaxhoshanga
|
|
Remote past
|
|
Positive absolute
|
Positive relative
|
Positive participial
|
Negative absolute
|
Negative relative
|
Negative participial
|
1st singular
|
ngāxhosha
|
engāxhosha
|
ngāxhosha
|
angixhoshanga
|
engingaxhoshanga
|
ngingaxhoshanga
|
2nd singular
|
wāxhosha
|
owāxhosha
|
wāxhosha
|
awuxhoshanga
|
ongaxhoshanga
|
ungaxhoshanga
|
1st plural
|
sāxhosha
|
esāxhosha
|
sāxhosha
|
asixhoshanga
|
esingaxhoshanga
|
singaxhoshanga
|
2nd plural
|
nāxhosha
|
enāxhosha
|
nāxhosha
|
anixhoshanga
|
eningaxhoshanga
|
ningaxhoshanga
|
Class 1
|
wāxhosha
|
owāxhosha
|
āxhosha
|
akaxhoshanga
|
ongaxhoshanga
|
engaxhoshanga
|
Class 2
|
bāxhosha
|
abāxhosha
|
bāxhosha
|
abaxhoshanga
|
abangaxhoshanga
|
bengaxhoshanga
|
Class 3
|
wāxhosha
|
owāxhosha
|
wāxhosha
|
awuxhoshanga
|
ongaxhoshanga
|
ungaxhoshanga
|
Class 4
|
yāxhosha
|
eyāxhosha
|
yāxhosha
|
ayixhoshanga
|
engaxhoshanga
|
ingaxhoshanga
|
Class 5
|
lāxhosha
|
elāxhosha
|
lāxhosha
|
alixhoshanga
|
elingaxhoshanga
|
lingaxhoshanga
|
Class 6
|
āxhosha
|
āxhosha
|
āxhosha
|
awaxhoshanga
|
angaxhoshanga
|
engaxhoshanga
|
Class 7
|
sāxhosha
|
esāxhosha
|
sāxhosha
|
asixhoshanga
|
esingaxhoshanga
|
singaxhoshanga
|
Class 8
|
zāxhosha
|
ezāxhosha
|
zāxhosha
|
azixhoshanga
|
ezingaxhoshanga
|
zingaxhoshanga
|
Class 9
|
yāxhosha
|
eyāxhosha
|
yāxhosha
|
ayixhoshanga
|
engaxhoshanga
|
ingaxhoshanga
|
Class 10
|
zāxhosha
|
ezāxhosha
|
zāxhosha
|
azixhoshanga
|
ezingaxhoshanga
|
zingaxhoshanga
|
Class 11
|
lwāxhosha
|
olwāxhosha
|
lwāxhosha
|
aluxhoshanga
|
olungaxhoshanga
|
lungaxhoshanga
|
Class 14
|
bāxhosha
|
obāxhosha
|
bāxhosha
|
abuxhoshanga
|
obungaxhoshanga
|
bungaxhoshanga
|
Class 15
|
kwāxhosha
|
okwāxhosha
|
kwāxhosha
|
akuxhoshanga
|
okungaxhoshanga
|
kungaxhoshanga
|
Class 17
|
kwāxhosha
|
okwāxhosha
|
kwāxhosha
|
akuxhoshanga
|
okungaxhoshanga
|
kungaxhoshanga
|
|
Potential
|
|
Positive absolute
|
Positive relative
|
Positive participial
|
Negative absolute
|
Negative relative
|
Negative participial
|
1st singular
|
ngingaxhosha
|
—
|
ngingaxhosha
|
ngingexhoshe
|
—
|
ngingexhoshe
|
2nd singular
|
ungaxhosha
|
—
|
ungaxhosha
|
ungexhoshe
|
—
|
ungexhoshe
|
1st plural
|
singaxhosha
|
—
|
singaxhosha
|
singexhoshe
|
—
|
singexhoshe
|
2nd plural
|
ningaxhosha
|
—
|
ningaxhosha
|
ningexhoshe
|
—
|
ningexhoshe
|
Class 1
|
angaxhosha
|
—
|
engaxhosha
|
angexhoshe
|
—
|
engexhoshe
|
Class 2
|
bangaxhosha
|
—
|
bengaxhosha
|
bangexhoshe
|
—
|
bengexhoshe
|
Class 3
|
ungaxhosha
|
—
|
ungaxhosha
|
ungexhoshe
|
—
|
ungexhoshe
|
Class 4
|
ingaxhosha
|
—
|
ingaxhosha
|
ingexhoshe
|
—
|
ingexhoshe
|
Class 5
|
lingaxhosha
|
—
|
lingaxhosha
|
lingexhoshe
|
—
|
lingexhoshe
|
Class 6
|
angaxhosha
|
—
|
engaxhosha
|
angexhoshe
|
—
|
engexhoshe
|
Class 7
|
singaxhosha
|
—
|
singaxhosha
|
singexhoshe
|
—
|
singexhoshe
|
Class 8
|
zingaxhosha
|
—
|
zingaxhosha
|
zingexhoshe
|
—
|
zingexhoshe
|
Class 9
|
ingaxhosha
|
—
|
ingaxhosha
|
ingexhoshe
|
—
|
ingexhoshe
|
Class 10
|
zingaxhosha
|
—
|
zingaxhosha
|
zingexhoshe
|
—
|
zingexhoshe
|
Class 11
|
lungaxhosha
|
—
|
lungaxhosha
|
lungexhoshe
|
—
|
lungexhoshe
|
Class 14
|
bungaxhosha
|
—
|
bungaxhosha
|
bungexhoshe
|
—
|
bungexhoshe
|
Class 15
|
kungaxhosha
|
—
|
kungaxhosha
|
kungexhoshe
|
—
|
kungexhoshe
|
Class 17
|
kungaxhosha
|
—
|
kungaxhosha
|
kungexhoshe
|
—
|
kungexhoshe
|
|
Immediate future
|
|
Positive absolute
|
Positive relative
|
Positive participial
|
Negative absolute
|
Negative relative
|
Negative participial
|
1st singular
|
ngizoxhosha
|
engizoxhosha
|
ngizoxhosha
|
angizuxhosha
|
engingezuxhosha
|
ngingezuxhosha
|
2nd singular
|
uzoxhosha
|
ozoxhosha
|
uzoxhosha
|
awuzuxhosha
|
ongezuxhosha
|
ungezuxhosha
|
1st plural
|
sizoxhosha
|
esizoxhosha
|
sizoxhosha
|
asizuxhosha
|
esingezuxhosha
|
singezuxhosha
|
2nd plural
|
nizoxhosha
|
enizoxhosha
|
nizoxhosha
|
anizuxhosha
|
eningezuxhosha
|
ningezuxhosha
|
Class 1
|
uzoxhosha
|
ozoxhosha
|
ezoxhosha
|
akazuxhosha
|
ongezuxhosha
|
engezuxhosha
|
Class 2
|
bazoxhosha
|
abazoxhosha
|
bezoxhosha
|
abazuxhosha
|
abangezuxhosha
|
bengezuxhosha
|
Class 3
|
uzoxhosha
|
ozoxhosha
|
uzoxhosha
|
awuzuxhosha
|
ongezuxhosha
|
ungezuxhosha
|
Class 4
|
izoxhosha
|
ezoxhosha
|
izoxhosha
|
ayizuxhosha
|
engezuxhosha
|
ingezuxhosha
|
Class 5
|
lizoxhosha
|
elizoxhosha
|
lizoxhosha
|
alizuxhosha
|
elingezuxhosha
|
lingezuxhosha
|
Class 6
|
azoxhosha
|
azoxhosha
|
ezoxhosha
|
awazuxhosha
|
angezuxhosha
|
engezuxhosha
|
Class 7
|
sizoxhosha
|
esizoxhosha
|
sizoxhosha
|
asizuxhosha
|
esingezuxhosha
|
singezuxhosha
|
Class 8
|
zizoxhosha
|
ezizoxhosha
|
zizoxhosha
|
azizuxhosha
|
ezingezuxhosha
|
zingezuxhosha
|
Class 9
|
izoxhosha
|
ezoxhosha
|
izoxhosha
|
ayizuxhosha
|
engezuxhosha
|
ingezuxhosha
|
Class 10
|
zizoxhosha
|
ezizoxhosha
|
zizoxhosha
|
azizuxhosha
|
ezingezuxhosha
|
zingezuxhosha
|
Class 11
|
luzoxhosha
|
oluzoxhosha
|
luzoxhosha
|
aluzuxhosha
|
olungezuxhosha
|
lungezuxhosha
|
Class 14
|
buzoxhosha
|
obuzoxhosha
|
buzoxhosha
|
abuzuxhosha
|
obungezuxhosha
|
bungezuxhosha
|
Class 15
|
kuzoxhosha
|
okuzoxhosha
|
kuzoxhosha
|
akuzuxhosha
|
okungezuxhosha
|
kungezuxhosha
|
Class 17
|
kuzoxhosha
|
okuzoxhosha
|
kuzoxhosha
|
akuzuxhosha
|
okungezuxhosha
|
kungezuxhosha
|
|
Remote future
|
|
Positive absolute
|
Positive relative
|
Positive participial
|
Negative absolute
|
Negative relative
|
Negative participial
|
1st singular
|
ngiyoxhosha
|
engiyoxhosha
|
ngiyoxhosha
|
angiyuxhosha
|
engingeyuxhosha
|
ngingeyuxhosha
|
2nd singular
|
uyoxhosha
|
oyoxhosha
|
uyoxhosha
|
awuyuxhosha
|
ongeyuxhosha
|
ungeyuxhosha
|
1st plural
|
siyoxhosha
|
esiyoxhosha
|
siyoxhosha
|
asiyuxhosha
|
esingeyuxhosha
|
singeyuxhosha
|
2nd plural
|
niyoxhosha
|
eniyoxhosha
|
niyoxhosha
|
aniyuxhosha
|
eningeyuxhosha
|
ningeyuxhosha
|
Class 1
|
uyoxhosha
|
oyoxhosha
|
eyoxhosha
|
akayuxhosha
|
ongeyuxhosha
|
engeyuxhosha
|
Class 2
|
bayoxhosha
|
abayoxhosha
|
beyoxhosha
|
abayuxhosha
|
abangeyuxhosha
|
bengeyuxhosha
|
Class 3
|
uyoxhosha
|
oyoxhosha
|
uyoxhosha
|
awuyuxhosha
|
ongeyuxhosha
|
ungeyuxhosha
|
Class 4
|
iyoxhosha
|
eyoxhosha
|
iyoxhosha
|
ayiyuxhosha
|
engeyuxhosha
|
ingeyuxhosha
|
Class 5
|
liyoxhosha
|
eliyoxhosha
|
liyoxhosha
|
aliyuxhosha
|
elingeyuxhosha
|
lingeyuxhosha
|
Class 6
|
ayoxhosha
|
ayoxhosha
|
eyoxhosha
|
awayuxhosha
|
angeyuxhosha
|
engeyuxhosha
|
Class 7
|
siyoxhosha
|
esiyoxhosha
|
siyoxhosha
|
asiyuxhosha
|
esingeyuxhosha
|
singeyuxhosha
|
Class 8
|
ziyoxhosha
|
eziyoxhosha
|
ziyoxhosha
|
aziyuxhosha
|
ezingeyuxhosha
|
zingeyuxhosha
|
Class 9
|
iyoxhosha
|
eyoxhosha
|
iyoxhosha
|
ayiyuxhosha
|
engeyuxhosha
|
ingeyuxhosha
|
Class 10
|
ziyoxhosha
|
eziyoxhosha
|
ziyoxhosha
|
aziyuxhosha
|
ezingeyuxhosha
|
zingeyuxhosha
|
Class 11
|
luyoxhosha
|
oluyoxhosha
|
luyoxhosha
|
aluyuxhosha
|
olungeyuxhosha
|
lungeyuxhosha
|
Class 14
|
buyoxhosha
|
obuyoxhosha
|
buyoxhosha
|
abuyuxhosha
|
obungeyuxhosha
|
bungeyuxhosha
|
Class 15
|
kuyoxhosha
|
okuyoxhosha
|
kuyoxhosha
|
akuyuxhosha
|
okungeyuxhosha
|
kungeyuxhosha
|
Class 17
|
kuyoxhosha
|
okuyoxhosha
|
kuyoxhosha
|
akuyuxhosha
|
okungeyuxhosha
|
kungeyuxhosha
|
|
Present subjunctive
|
|
Positive
|
Negative
|
1st singular
|
ngixhoshe
|
ngingaxhoshi
|
2nd singular
|
uxhoshe
|
ungaxhoshi
|
1st plural
|
sixhoshe
|
singaxhoshi
|
2nd plural
|
nixhoshe
|
ningaxhoshi
|
Class 1
|
axhoshe
|
angaxhoshi
|
Class 2
|
baxhoshe
|
bangaxhoshi
|
Class 3
|
uxhoshe
|
ungaxhoshi
|
Class 4
|
ixhoshe
|
ingaxhoshi
|
Class 5
|
lixhoshe
|
lingaxhoshi
|
Class 6
|
axhoshe
|
angaxhoshi
|
Class 7
|
sixhoshe
|
singaxhoshi
|
Class 8
|
zixhoshe
|
zingaxhoshi
|
Class 9
|
ixhoshe
|
ingaxhoshi
|
Class 10
|
zixhoshe
|
zingaxhoshi
|
Class 11
|
luxhoshe
|
lungaxhoshi
|
Class 14
|
buxhoshe
|
bungaxhoshi
|
Class 15
|
kuxhoshe
|
kungaxhoshi
|
Class 17
|
kuxhoshe
|
kungaxhoshi
|
|
Past subjunctive
|
|
Positive
|
Negative
|
1st singular
|
ngaxhosha
|
ngangaxhosha, angaxhosha, angangaxhosha
|
2nd singular
|
waxhosha
|
wangaxhosha, awaxhosha, awangaxhosha
|
1st plural
|
saxhosha
|
sangaxhosha, asaxhosha, asangaxhosha
|
2nd plural
|
naxhosha
|
nangaxhosha, anaxhosha, anangaxhosha
|
Class 1
|
waxhosha
|
wangaxhosha, akaxhosha, akangaxhosha
|
Class 2
|
baxhosha
|
bangaxhosha, abaxhosha, abangaxhosha
|
Class 3
|
waxhosha
|
wangaxhosha, awaxhosha, awangaxhosha
|
Class 4
|
yaxhosha
|
yangaxhosha, ayaxhosha, ayangaxhosha
|
Class 5
|
laxhosha
|
langaxhosha, alaxhosha, alangaxhosha
|
Class 6
|
axhosha
|
angaxhosha, awaxhosha, awangaxhosha
|
Class 7
|
saxhosha
|
sangaxhosha, asaxhosha, asangaxhosha
|
Class 8
|
zaxhosha
|
zangaxhosha, azaxhosha, azangaxhosha
|
Class 9
|
yaxhosha
|
yangaxhosha, ayaxhosha, ayangaxhosha
|
Class 10
|
zaxhosha
|
zangaxhosha, azaxhosha, azangaxhosha
|
Class 11
|
lwaxhosha
|
lwangaxhosha, alwaxhosha, alwangaxhosha
|
Class 14
|
baxhosha
|
bangaxhosha, abaxhosha, abangaxhosha
|
Class 15
|
kwaxhosha
|
kwangaxhosha, akwaxhosha, akwangaxhosha
|
Class 17
|
kwaxhosha
|
kwangaxhosha, akwaxhosha, akwangaxhosha
|