ինքն
Jump to navigation
Jump to search
Armenian[edit]
Pronunciation[edit]
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): /ˈinkʰən/ [ˈiŋkʰən] invalid IPA characters (//[])
- (Western Armenian, standard) IPA(key): /ˈinkən/ [ˈiŋkʰən] invalid IPA characters (//[])
Pronoun[edit]
ինքն • (inkʻn)
- Alternative form of ինքը (inkʻə)
Old Armenian[edit]
Alternative forms[edit]
- ինք (inkʻ) (post-classical)
Etymology[edit]
The origin is uncertain. The element -ք(ե)- (-kʻ(e)-) could be from Proto-Indo-European *swé.
Pronoun[edit]
ինքն • (inkʻn)
- (reflexive) -self (used for the first, second, and third persons)
- այս ինքն ― ays inkʻn ― namely, that is to say, to wit
- ես ինքն ― es inkʻn ― myself
- դու ինքն ― du inkʻn ― thyself
- նա ինքն ― na inkʻn ― himself, herself
- ընդ ինքն բարբառել ― ənd inkʻn barbaṙel ― to say to oneself, to talk with oneself
- ըստ ինքեան ― əst inkʻean ― of one self
- ինքն ըստ ինքեան ― inkʻn əst inkʻean ― by oneself/itself, of one's/its own accord
- յինքն գալ, գալ առ ինքն ― yinkʻn gal, gal aṙ inkʻn ― to come to oneself
- յինքն ամփոփիլ մտաց ― yinkʻn ampʻopʻil mtacʻ ― to concentrate one's ideas, to collect one's thoughts
- յինքն արկանել ― yinkʻn arkanel ― to attract, to win, to allure, to draw on, to entice, to gain
- յինքն հանել ― yinkʻn hanel ― to snatch away, to possess oneself of, to appropriate
- ինքեան զօրութեամբ ― inkʻean zōrutʻeamb ― by one's own power or force
Usage notes[edit]
The word is often used in an intensifying role.
Declension[edit]
n-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | ինքն (inkʻn) | ինքեանք (inkʻeankʻ) | |
| genitive | ինքեան (inkʻean) | ինքեանց (inkʻeancʻ) | |
| dative | ինքեան (inkʻean) | ինքեանց (inkʻeancʻ) | |
| accusative | ինքն (inkʻn) | ինքեանս (inkʻeans) | |
| ablative | ինքենէ (inkʻenē) | ինքեանց (inkʻeancʻ) | |
| instrumental | ինքեամբ (inkʻeamb) | ինքեամբք (inkʻeambkʻ) | |
| locative | ինքեան (inkʻean) | ինքեանս (inkʻeans) | |
| the genitive can also be spelled ընքեան (ənkʻean) and the instrumental ընքեամբ (ənkʻeamb) | |||
Derived terms[edit]
Derived terms
- ընքնագիր (ənkʻnagir)
- ընքնի (ənkʻni)
- ինքնաբանական (inkʻnabanakan)
- ինքնաբանութիւն (inkʻnabanutʻiwn)
- ինքնաբար (inkʻnabar)
- ինքնաբարերարութիւն (inkʻnabarerarutʻiwn)
- ինքնաբարի (inkʻnabari)
- ինքնաբարութիւն (inkʻnabarutʻiwn)
- ինքնաբաւ (inkʻnabaw)
- ինքնաբաւական (inkʻnabawakan)
- ինքնաբաւութիւն (inkʻnabawutʻiwn)
- ինքնաբեր (inkʻnaber)
- ինքնաբերական (inkʻnaberakan)
- ինքնաբերութիւն (inkʻnaberutʻiwn)
- ինքնաբնակ (inkʻnabnak)
- ինքնաբնակաբար (inkʻnabnakabar)
- ինքնաբողբոջ (inkʻnabołboǰ)
- ինքնաբոյս (inkʻnaboys)
- ինքնաբուխ (inkʻnabux)
- ինքնաբուղխ (inkʻnabułx)
- ինքնաբուն (inkʻnabun)
- ինքնագաւառեայ (inkʻnagawaṙeay)
- ինքնագեղեցիկ (inkʻnagełecʻik)
- ինքնագեղեցկարար (inkʻnagełecʻkarar)
- ինքնագէտ (inkʻnagēt)
- ինքնագիր (inkʻnagir)
- ինքնագիւտ (inkʻnagiwt)
- ինքնագլուխ (inkʻnaglux)
- ինքնագոմ (inkʻnagom)
- ինքնագոյ (inkʻnagoy)
- ինքնագոյակ (inkʻnagoyak)
- ինքնագործ (inkʻnagorc)
- ինքնագործեմ (inkʻnagorcem)
- ինքնագործութիւն (inkʻnagorcutʻiwn)
- ինքնագտակ (inkʻnagtak)
- ինքնագրաւ (inkʻnagraw)
- ինքնադատ (inkʻnadat)
- ինքնադատապարտեալ (inkʻnadataparteal)
- ինքնադէպ (inkʻnadēp)
- ինքնադիմաբար (inkʻnadimabar)
- ինքնադիր (inkʻnadir)
- ինքնադսրով (inkʻnadsrov)
- ինքնադրուագեալ (inkʻnadruageal)
- ինքնազարդ (inkʻnazard)
- ինքնազգեստ (inkʻnazgest)
- ինքնազէն (inkʻnazēn)
- ինքնազօր (inkʻnazōr)
- ինքնազօրութիւն (inkʻnazōrutʻiwn)
- ինքնաթիւ (inkʻnatʻiw)
- ինքնաթոյն (inkʻnatʻoyn)
- ինքնաժամանակ (inkʻnažamanak)
- ինքնաժառանգ (inkʻnažaṙang)
- ինքնալոյս (inkʻnaloys)
- ինքնալուր (inkʻnalur)
- ինքնախաղաց (inkʻnaxałacʻ)
- ինքնախոհ (inkʻnaxoh)
- ինքնախորժ (inkʻnaxorž)
- ինքնախօս (inkʻnaxōs)
- ինքնախօսութիւն (inkʻnaxōsutʻiwn)
- ինքնածագ (inkʻnacag)
- ինքնածին (inkʻnacin)
- ինքնակալ (inkʻnakal)
- ինքնակալական (inkʻnakalakan)
- ինքնակալութիւն (inkʻnakalutʻiwn)
- ինքնակամ (inkʻnakam)
- ինքնակամութիւն (inkʻnakamutʻiwn)
- ինքնակայ (inkʻnakay)
- ինքնակայութիւն (inkʻnakayutʻiwn)
- ինքնական (inkʻnakan)
- ինքնականութիւն (inkʻnakanutʻiwn)
- ինքնակապ (inkʻnakap)
- ինքնակառոյց (inkʻnakaṙoycʻ)
- ինքնակատար (inkʻnakatar)
- ինքնակատարաբար (inkʻnakatarabar)
- ինքնակատարութիւն (inkʻnakatarutʻiwn)
- ինքնակաց (inkʻnakacʻ)
- ինքնակացութիւն (inkʻnakacʻutʻiwn)
- ինքնակեանք (inkʻnakeankʻ)
- ինքնակենդանանամ (inkʻnakendananam)
- ինքնակերպ (inkʻnakerp)
- ինքնակի (inkʻnaki)
- ինքնակիր (inkʻnakir)
- ինքնակշտամբելի (inkʻnakštambeli)
- ինքնակոչ (inkʻnakočʻ)
- ինքնակործան (inkʻnakorcan)
- ինքնահալած (inkʻnahalac)
- ինքնահակառակ (inkʻnahakaṙak)
- ինքնահաղորդութիւն (inkʻnahałordutʻiwn)
- ինքնահաճ (inkʻnahač)
- ինքնահաճիմ (inkʻnahačim)
- ինքնահաճոյ (inkʻnahačoy)
- ինքնահաճոյութիւն (inkʻnahačoyutʻiwn)
- ինքնահաճութիւն (inkʻnahačutʻiwn)
- ինքնահայեաց (inkʻnahayeacʻ)
- ինքնահաս (inkʻnahas)
- ինքնահարուած (inkʻnaharuac)
- ինքնահիմն (inkʻnahimn)
- ինքնահիւսակ (inkʻnahiwsak)
- ինքնահողաբուսակ (inkʻnahołabusak)
- ինքնահրաման (inkʻnahraman)
- ինքնաձայն (inkʻnajayn)
- ինքնաձեղուն (inkʻnajełun)
- ինքնաձեռն (inkʻnajeṙn)
- ինքնաձեռնադրեալ (inkʻnajeṙnadreal)
- ինքնաձեռնադրելի (inkʻnajeṙnadreli)
- ինքնաձեւ (inkʻnajew)
- ինքնամատն (inkʻnamatn)
- ինքնամատոյց (inkʻnamatoycʻ)
- ինքնամատուցիկ (inkʻnamatucʻik)
- ինքնամարտ (inkʻnamart)
- ինքնամեռ (inkʻnameṙ)
- ինքնամոլորութիւն (inkʻnamolorutʻiwn)
- ինքնամուխ (inkʻnamux)
- ինքնայայտնեալ (inkʻnayaytneal)
- ինքնայորդոր (inkʻnayordor)
- ինքնայօժար (inkʻnayōžar)
- ինքնայօժարութիւն (inkʻnayōžarutʻiwn)
- ինքնանախանձ (inkʻnanaxanj)
- ինքնանախատ (inkʻnanaxat)
- ինքնանամ (inkʻnanam)
- ինքնանեղեմ (inkʻnanełem)
- ինքնաներգործ (inkʻnanergorc)
- ինքնաներկ (inkʻnanerk)
- ինքնանման (inkʻnanman)
- ինքնանմանութիւն (inkʻnanmanutʻiwn)
- ինքնանուէր (inkʻnanuēr)
- ինքնանուն (inkʻnanun)
- ինքնաշարժ (inkʻnašarž)
- ինքնաշարժաբար (inkʻnašaržabar)
- ինքնաշարժողական (inkʻnašaržołakan)
- ինքնաշարժութիւն (inkʻnašaržutʻiwn)
- ինքնաչար (inkʻnačʻar)
- ինքնաչափ (inkʻnačʻapʻ)
- ինքնապանծ (inkʻnapanc)
- ինքնապատիրութիւն (inkʻnapatirutʻiwn)
- ինքնապատում (inkʻnapatum)
- ինքնապատրաստ (inkʻnapatrast)
- ինքնապարծ (inkʻnaparc)
- ինքնապարսաւ (inkʻnaparsaw)
- ինքնառողջ (inkʻnaṙołǰ)
- ինքնասահման (inkʻnasahman)
- ինքնասանձ (inkʻnasanj)
- ինքնասաստ (inkʻnasast)
- ինքնասաց (inkʻnasacʻ)
- ինքնասէր (inkʻnasēr)
- ինքնասիրութիւն (inkʻnasirutʻiwn)
- ինքնասպան (inkʻnaspan)
- ինքնաստեղծ (inkʻnastełc)
- ինքնաստեղծութիւն (inkʻnastełcutʻiwn)
- ինքնաստորակայ (inkʻnastorakay)
- ինքնաստուածանամ (inkʻnastuacanam)
- ինքնաստուածութիւն (inkʻnastuacutʻiwn)
- ինքնավայելուչ (inkʻnavayelučʻ)
- ինքնավար (inkʻnavar)
- ինքնավարդապետ (inkʻnavardapet)
- ինքնավարժ (inkʻnavarž)
- ինքնավկայ (inkʻnavkay)
- ինքնատես (inkʻnates)
- ինքնատեսակաբար (inkʻnatesakabar)
- ինքնատեսական (inkʻnatesakan)
- ինքնատեսող (inkʻnatesoł)
- ինքնատեսութիւն (inkʻnatesutʻiwn)
- ինքնատէր (inkʻnatēr)
- ինքնատէրութիւն (inkʻnatērutʻiwn)
- ինքնատիրեմ (inkʻnatirem)
- ինքնատիրութիւն (inkʻnatirutʻiwn)
- ինքնատունկ (inkʻnatunk)
- ինքնարար (inkʻnarar)
- ինքնարգոյ (inkʻnargoy)
- ինքնարհամարհութիւն (inkʻnarhamarhutʻiwn)
- ինքնարձակեցիկ (inkʻnarjakecʻik)
- ինքնարմատ (inkʻnarmat)
- ինքնարշաւ (inkʻnaršaw)
- ինքնաւարտ (inkʻnawart)
- ինքնաւոր (inkʻnawor)
- ինքնափափագ (inkʻnapʻapʻag)
- ինքնափորձ (inkʻnapʻorj)
- ինքնաքարշ (inkʻnakʻarš)
- ինքնեակ (inkʻneak)
- ինքնեկ (inkʻnek)
- ինքնեղ (inkʻneł)
- ինքնեղութիւն (inkʻnełutʻiwn)
- ինքներես (inkʻneres)
- ինքներեւակ (inkʻnerewak)
- ինքներկրայ (inkʻnerkray)
- ինքներկրեայ (inkʻnerkreay)
- ինքնէակ (inkʻnēak)
- ինքնէանամ (inkʻnēanam)
- ինքնիմաստութիւն (inkʻnimastutʻiwn)
- ինքնիմաց (inkʻnimacʻ)
- ինքնին (inkʻnin)
- ինքնիշխան (inkʻnišxan)
- ինքնիշխանաբար (inkʻnišxanabar)
- ինքնիշխանական (inkʻnišxanakan)
- ինքնիշխանապէս (inkʻnišxanapēs)
- ինքնիշխանութիւն (inkʻnišxanutʻiwn)
- ինքնյայտնապէս (inkʻnyaytnapēs)
- ինքնյառաջածութիւն (inkʻnyaṙaǰacutʻiwn)
- ինքնյօժար (inkʻnyōžar)
- ինքնոգոր (inkʻnogor)
- ինքնութիւն (inkʻnutʻiwn)
- ինքնուս (inkʻnus)
- ինքնուսմնաբար (inkʻnusmnabar)
- ինքնուսմնակի (inkʻnusmnaki)
- ինքնուսմնապէս (inkʻnusmnapēs)
- ինքնուսումն (inkʻnusumn)
- ինքնուսումնակ (inkʻnusumnak)
- ինքնուրոյն (inkʻnuroyn)
- ինքնուրոյնաբար (inkʻnuroynabar)
- ինքնուրոյնութիւն (inkʻnuroynutʻiwn)
- ինքնօրէն (inkʻnōrēn)
- ինքնօրէնութիւն (inkʻnōrēnutʻiwn)
- ինքնօրինակ (inkʻnōrinak)
- ինքնօրինակաբար (inkʻnōrinakabar)
- ինքնօրինութիւն (inkʻnōrinutʻiwn)
- յինքնահայեաց (yinkʻnahayeacʻ)
- յինքնաքարշումն (yinkʻnakʻaršumn)
Descendants[edit]
- Armenian: ինքը (inkʻə), ⇒ ինքնըստինքյան (inkʻnəstinkʻyan), ⇒ ինքզինք (inkʻzinkʻ)
See also[edit]
- իւր (iwr)
References[edit]
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “ինքն”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “ինքն”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “ինքն”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Martirosyan, Hrach (2010) Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden and Boston: Brill, page 303
- Godel, Robert (1975) An introduction to the study of classical Armenian, Wiesbaden: Dr. Ludwig Reichert Verlag, page 107