έξυπνος

Greek

Etymology

Inherited from Byzantine Greek ἔξυπνος (éxupnos), from Hellenistic Koine Greek ἔξυπνος (éxupnos, “awake, aware, alert”), from Ancient Greek ἐξ (ex) + ὕπνος (húpnos, “sleep”). Doublet of ξύπνιος (xýpnios).

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈe.ksi.pnos/
• Hyphenation: έ‧ξυ‧πνος

Adjective

έξυπνος • (éxypnos) m (feminine έξυπνη, neuter έξυπνο)

1. clever, intelligent, sharp

Declension

Declension of έξυπνος

number  case \ gender	singular			plural
	masculine	feminine	neuter	masculine	feminine	neuter
nominative	έξυπνος •	έξυπνη •	έξυπνο •	έξυπνοι •	έξυπνες •	έξυπνα •
genitive	έξυπνου •	έξυπνης •	έξυπνου •	έξυπνων •	έξυπνων •	έξυπνων •
accusative	έξυπνο •	έξυπνη •	έξυπνο •	έξυπνους •	έξυπνες •	έξυπνα •
vocative	έξυπνε •	έξυπνη •	έξυπνο •	έξυπνοι •	έξυπνες •	έξυπνα •
derivations	Comparative: πιο + positive forms (e.g. πιο έξυπνος, etc.) Relative superlative: definite article + πιο + positive forms (e.g. ο πιο έξυπνος, etc.)

Degrees of comparison by suffixation

comparative	singular			plural
	masculine	feminine	neuter	masculine	feminine	neuter
nominative	εξυπνότερος •	εξυπνότερη •	εξυπνότερο •	εξυπνότεροι •	εξυπνότερες •	εξυπνότερα •
genitive	εξυπνότερου •	εξυπνότερης •	εξυπνότερου •	εξυπνότερων •	εξυπνότερων •	εξυπνότερων •
accusative	εξυπνότερο •	εξυπνότερη •	εξυπνότερο •	εξυπνότερους •	εξυπνότερες •	εξυπνότερα •
vocative	εξυπνότερε •	εξυπνότερη •	εξυπνότερο •	εξυπνότεροι •	εξυπνότερες •	εξυπνότερα •
derivations	relative superlative: ο + comparative forms (eg "ο εξυπνότερος", etc)
Absolute superlative	singular			plural
	masculine	feminine	neuter	masculine	feminine	neuter
nominative	εξυπνότατος •	εξυπνότατη •	εξυπνότατο •	εξυπνότατοι •	εξυπνότατες •	εξυπνότατα •
genitive	εξυπνότατου •	εξυπνότατης •	εξυπνότατου •	εξυπνότατων •	εξυπνότατων •	εξυπνότατων •
accusative	εξυπνότατο •	εξυπνότατη •	εξυπνότατο •	εξυπνότατους •	εξυπνότατες •	εξυπνότατα •
vocative	εξυπνότατε •	εξυπνότατη •	εξυπνότατο •	εξυπνότατοι •	εξυπνότατες •	εξυπνότατα •

Synonyms

• ευφυής (effyís, “intelligent”)
• εύστροφος (éfstrofos), οξύνους (oxýnous)

also

• νοήμων (noḯmon) / νοήμονας (noḯmonas, “intelligent”)
• ιδιοφυής (idiofyís, “genius, gifted”)

figurative, colloquial:

• ατσίδα f (atsída), διαόλου κάλτσα f (diaólou káltsa), σπίρτο n (spírto), τζίνι n (tzíni), φωστήρας m (fostíras)
• Bird names, denoting figuratively quick wit:
  • αετός m (aetós, “eagle”)
  • εξυπνοπούλι n (exypnopoúli), ξυπνοπούλι n (xypnopoúli, “smarty pants, literally: a clever bird”)
  • ξεφτέρι n (xeftéri)
  • σαΐνι n (saḯni)
  • τσίφτης m (tsíftis)

Antonyms

• see: βλάκας (vlákas)

Derived terms

• εξυπνάδα f (exypnáda, “intelligence”)
• πανέξυπνος (panéxypnos, “ingenious, very intelligent”)

Related terms

• ξυπνάω (xypnáo)

Further reading

• “έξυπνος”, in Λεξικό της κοινής νεοελληνικής [Dictionary of Standard Modern Greek], Triantafyllidis Foundation, 1998