उम्रनु

Nepali

Etymology

Inherited from Ashokan Prakrit *𑀉𑀫𑁆𑀫𑀟𑁆𑀟𑁆 (*ummaḍḍ).

Pronunciation

• IPA^(key): [umrʌnu]
• Phonetic Devanagari: उम्रनु

Verb

उम्रनु • (umranu)

1. to spring up, bubble up
2. to sprout
3. to grow

Conjugation

Conjugation of उम्रनु [umrʌnu]

Information
Stem			उम्र- [umrʌ-]
Conjugation type			2nd conjugation: vowel-ending stem, regular.
Non-finite forms
Infinitives			उम्रनु [umrʌnu] उम्रन‍ [umrʌnʌ]
Participles			Affirmative (+)	Negative (–)
	Conjunctive		उम्रएर [umrʌeɾʌ] उम्रई [umrʌi] उम्रईकन‍ [umrʌikʌnʌ]	नउम्रएर‍ [nʌ ͜ umrʌeɾʌ] नउम्रई [nʌ ͜ umrʌi] नउम्रईकन‍ [nʌ ͜ umrʌikʌnʌ]
	1st Perfect	m. sing.	उम्रएको [umrʌeko]	नउम्रएको [nʌ ͜ umrʌeko]
		f. sing.	उम्रएकी [umrʌeki]	नउम्रएकी [nʌ ͜ umrʌeki]
		pl.	उम्रएका [umrʌekä]	नउम्रएका [nʌ ͜ umrʌekä]
		high-resp.	उम्रनुभएको [umrʌnu ͜ bʱʌeko]	नउम्रनुभएको [nʌ ͜ umrʌnu ͜ bʱʌeko]
	2nd Perfect	normal	उम्रए [umrʌe]	नउम्रए [nʌ ͜ umrʌe]
		high-resp.	उम्रनुभए [umrʌnu ͜ bʱʌe]	नउम्रनुभए [nʌ ͜ umrʌnu ͜ bʱʌe]
	Imperfect	normal	उम्रदा [umrʌd̪ä] उम्रदै [umrʌd̪ʌi̯] उम्रदो [umrʌd̪o]	नउम्रदा [nʌ ͜ umrʌd̪ä] नउम्रदै [nʌ ͜ umrʌd̪ʌi̯] नउम्रदो [nʌ ͜ umrʌd̪o]
		high-resp.	उम्रनुहुँदा [umrʌnuɦũd̪ä] उम्रनुहुँदै [umrʌnuɦũd̪ʌi̯] उम्रनुहुँदो [umrʌnuɦũd̪o]	नउम्रनुहुँदा [nʌ ͜ umrʌnuɦũd̪ä] नउम्रनुहुँदै [nʌ ͜ umrʌnuɦũd̪ʌi̯] नउम्रनुहुँदो [nʌ ͜ umrʌnuɦũd̪o]
	Infinitival	normal	उम्रने [umrʌne]	नउम्रने [nʌ ͜ umrʌne]
		high-resp.	उम्रनुहुने [umrʌnuɦune]	नउम्रनुहुने [nʌ ͜ umrʌnuɦune]
	Absolutive		उम्रइ [umrʌi]

Finite forms of उम्रनु [umrʌnu]
Person			1st				2nd				3rd				2nd & 3rd
Pronoun			म SING.		हामी PL.		तँ LOW-RESP. SING.		तिमी MID-RESP.		ऊ LOW-RESP. SING.		उनी MID-RESP.		तपाईं / ऊहाँ HIGH-RESP.
			m	f	m	f	m	f	m	f	m	f	m	f
Present		+	उम्रन्छु [umrʌnt͡sʰu]		उम्रन्छौं [umrʌnt͡sʰʌ̃ũ̯]		उम्रन्छस् [umrʌnt͡sʰʌs]	उम्रन्छेस् [umrʌnt͡sʰes]	उम्रन्छौ [umrʌnt͡sʰʌu̯]	उम्रन्छ्यौ [umrʌnt͡sʰeu̯]	उम्रन्छ [umrʌnt͡sʰʌʌ]	उम्रन्छे [umrʌnt͡sʰe]	उम्रन्छन् [umrʌnt͡sʰʌn]	उम्रन्छिन् [umrʌnt͡sʰin]	उम्रनुहुन्छ [umrʌnuɦunt͡sʰʌ]
		–	उम्रँदिनँ [umrʌ̃d̪inʌ̃]		उम्रँदैनौं [umrʌ̃d̪ʌi̯nʌ̃ũ̯]		उम्रँदैनस् [umrʌ̃d̪ʌi̯nʌs]	उम्रँदिनेस् [umrʌ̃d̪ines]	उम्रँदैनौ [umrʌ̃d̪ʌi̯nʌu̯]	उम्रँदिनौ [umrʌ̃d̪inʌu̯]	उम्रँदैन [umrʌ̃d̪ʌi̯nʌ]	उम्रँदिने [umrʌ̃d̪ine]	उम्रँदैनन् [umrʌ̃d̪ʌi̯nʌn]	उम्रँदिनन् [umrʌ̃d̪inʌn]	उम्रनुहुँदैन [umrʌnuɦũd̪ʌi̯nʌ]
			उम्रन्नँ [umrʌnnʌ̃]		उम्रन्नौं [umrʌnnʌ̃ũ̯]		उम्रन्नस् [umrʌnnʌs]		उम्रन्नौ [umrʌnnʌu̯]		उम्रन्न [umrʌnnʌ]		उम्रन्नन् [umrʌnnʌn]		उम्रनुहुन्न [umrʌnuɦunnʌ]
Past	Simple	+	उम्रएं [umrʌẽ]		उम्रयौं [umrʌẽũ̯]		उम्रइस् [umrʌis]		उम्रयौ [umrʌeu̯]		उम्रयो [umrʌjo]	उम्रई [umrʌi]	उम्रए [umrʌe]	उम्रइन् [umrʌin]	उम्रनुभयो [umrʌnu ͜ bʱʌjo]
		–	उम्रइनँ [umrʌinʌ̃]		उम्रएनौं [umrʌenʌ̃ũ̯]		उम्रएनस् [umrʌenʌs]	उम्रइनेस् [umrʌines]	उम्रएनौ [umrʌenʌu̯]		उम्रएन [umrʌenʌ]	उम्रइने [umrʌine]	उम्रएनन् [umrʌenʌn]	उम्रइनन् [umrʌinʌn]	उम्रनुभएन [umrʌnu ͜ bʱʌenʌ]
	Habitual	+	उम्रन्थें [umrʌn̪t̪ʰẽ]		उम्रन्थ्यौं [umrʌn̪t̪ʰẽũ̯]		उम्रन्थिस् [umrʌn̪t̪ʰis]		उम्रन्थ्यौ [umrʌn̪t̪ʰeu̯]		उम्रन्थ्यो [umrʌn̪t̪ʰjo]	उम्रन्थी [umrʌn̪t̪ʰi]	उम्रन्थे [umrʌn̪t̪ʰe]	उम्रन्थिन् [umrʌn̪t̪ʰin]	उम्रनुहुन्थ्यो [umrʌnuɦun̪t̪ʰjo]
		–	उम्रँदिनथें [umrʌ̃d̪inʌt̪ʰẽ]		उम्रँदैनथ्यौं [umrʌ̃d̪ʌi̯nʌt̪ʰẽũ̯]		उम्रँदैनथिस् [umrʌ̃d̪ʌi̯nʌt̪ʰis]	उम्रँदिनथिस् [umrʌ̃d̪inʌt̪ʰis]	उम्रँदैनथ्यौ [umrʌ̃d̪ʌi̯nʌt̪ʰeu̯]	उम्रँदिनथ्यौ [umrʌ̃d̪inʌt̪ʰeu̯]	उम्रँदैनथ्यो [umrʌ̃d̪ʌi̯nʌt̪ʰjo]	उम्रँदैनथी [umrʌ̃d̪ʌi̯nʌt̪ʰi]	उम्रँदैनथे [umrʌ̃d̪ʌi̯nʌt̪ʰe]	उम्रँदिनथिन् [umrʌ̃d̪inʌt̪ʰin]	उम्रनुहुँदैनथ्यो [umrʌnuɦũd̪ʌi̯nʌt̪ʰjo]
			उम्रन्नथें [umrʌnnʌt̪ʰẽ]		उम्रन्नथ्यौं [umrʌnnʌt̪ʰẽũ̯]		उम्रन्नथिस् [umrʌnnʌt̪ʰis]		उम्रन्नथ्यौ [umrʌnnʌt̪ʰeu̯]		उम्रन्नथ्यो [umrʌnnʌt̪ʰjo]	उम्रन्नथी [umrʌnnʌt̪ʰi]	उम्रन्नथे [umrʌnnʌt̪ʰe]	उम्रन्नथिन् [umrʌnnʌt̪ʰin]	उम्रनुहुन्नथ्यो [umrʌnuɦunnʌt̪ʰjo]
	Unknown	+	उम्रएछु [umrʌet͡sʰu]	उम्रइछु [umrʌit͡sʰu]	उम्रएछौं [umrʌet͡sʰʌ̃ũ̯]		उम्रएछस् [umrʌet͡sʰʌs]	उम्रइछेस् [umrʌit͡sʰes]	उम्रएछौ [umrʌet͡sʰʌu̯]		उम्रएछ [umrʌet͡sʰʌ]	उम्रइछे [umrʌit͡sʰe]	उम्रएछन् [umrʌet͡sʰʌn]	उम्रइछिन् [umrʌit͡sʰin]	उम्रनुभएछ [umrʌnu ͜ bʱʌet͡sʰʌ]
		–	उम्रएनछु [umrʌenʌt͡sʰu]	उम्रइनछु [umrʌinʌt͡sʰu]	उम्रएनछौं [umrʌenʌt͡sʰʌ̃ũ̯]		उम्रएनछस् [umrʌenʌt͡sʰʌs]	उम्रइनछेस् [umrʌinʌt͡sʰes]	उम्रएनछौ [umrʌenʌt͡sʰʌu̯]		उम्रएनछ [umrʌenʌt͡sʰʌ]	उम्रइनछे [umrʌinʌt͡sʰe]	उम्रएनछन् [umrʌenʌt͡sʰʌn]	उम्रइनछिन् [umrʌinʌt͡sʰin]	उम्रनुभएनछ [umrʌnu ͜ bʱʌenʌt͡sʰʌ]
Future	Definite	+	उम्रनेछु [umrʌnet͡sʰu]		उम्रनेछौं [umrʌnet͡sʰʌ̃ũ̯]		उम्रनेछस् [umrʌnet͡sʰʌs]	उम्रनेछेस् [umrʌnet͡sʰes]	उम्रनेछौ [umrʌnet͡sʰʌu̯]	उम्रनेछ्यौ [umrʌnet͡sʰeu̯]	उम्रनेछ [umrʌnet͡sʰʌ]	उम्रनेछे [umrʌnet͡sʰe]	उम्रनेछन् [umrʌnet͡sʰʌn]	उम्रनेछिन् [umrʌnet͡sʰin]	उम्रनुहुनेछ [umrʌnuɦunet͡sʰʌ]
		–	उम्रनेछैनँ [umrʌnet͡sʰʌi̯nʌ̃]		उम्रनेछैनौं [umrʌnet͡sʰʌi̯nʌ̃ũ̯]		उम्रनेछैनस् [umrʌnet͡sʰʌi̯nʌs]	उम्रनेछैनेस् [umrʌnet͡sʰʌi̯nes]	उम्रनेछैनौ [umrʌnet͡sʰʌi̯nʌu̯]		उम्रनेछैन [umrʌnet͡sʰʌi̯nʌ]		उम्रनेछैनन् [umrʌnet͡sʰʌi̯nʌn]		उम्रनुहुनेछैन [umrʌnuɦunet͡sʰʌi̯nʌ]
	Indefinite	+	उम्रउँला [umrʌũlä]	उम्रउँली [umrʌũli]	उम्रऔंला [umrʌʌ̃ũ̯lä]		उम्रएलास् [umrʌeläs]	उम्रएलिस् [umrʌelis]	उम्रऔला, उम्रएलाउ [umrʌʌu̯lä, umrʌeläu̯]	उम्रऔली, उम्रएलेउ [umrʌʌu̯li, umrʌeleu̯]	उम्रएला [umrʌelä]	उम्रएली [umrʌeli]	उम्रएलान्, उम्रएनन् [umrʌelän, umrʌenʌn]	उम्रएलिन्, उम्रएनिन् [umrʌelin, umrʌenin]	उम्रनुहोला [umrʌnuɦolä]
		–	उम्रओइनँ [umrʌoi̯nʌ̃]		उम्रओइनौं [umrʌoi̯nʌ̃ũ̯]		उम्रओइनस् [umrʌoi̯nʌs]		उम्रओइनौ [umrʌoi̯nʌu̯]		उम्रओइन [umrʌoi̯nʌ]		उम्रओइनन् [umrʌoi̯nʌn]		उम्रनुहोओइन [umrʌnuɦooi̯nʌ]
			नउम्रउँला [nʌ ͜ umrʌũlä]	नउम्रउँली [nʌ ͜ umrʌũli]	नउम्रऔंला [nʌ ͜ umrʌʌ̃ũ̯lä]		नउम्रएलास् [nʌ ͜ umrʌeläs]	नउम्रएलिस् [nʌ ͜ umrʌelis]	नउम्रऔला, नउम्रएलाउ [nʌ ͜ umrʌʌu̯lä, nʌ ͜ umrʌeläu̯]	नउम्रऔली, नउम्रएलेउ [nʌ ͜ umrʌʌu̯li, nʌ ͜ umrʌeleu̯]	नउम्रएला [nʌ ͜ umrʌelä]	नउम्रएली [nʌ ͜ umrʌeli]	नउम्रएलान्, नउम्रएनन् [nʌ ͜ umrʌelän, nʌ ͜ umrʌenʌn]	नउम्रएलिन्, नउम्रएनिन् [nʌ ͜ umrʌelin, nʌ ͜ umrʌenin]	नउम्रनुहोला [nʌ ͜ umrʌnuɦolä]
Injunctive		+	उम्रऊँ [umrʌũ]		उम्रऔं, उम्रऊँ [umrʌʌ̃ũ̯, umrʌũ]		उम्र, उम्रएस्, उम्रए [umrʌ, umrʌes, umrʌe]		उम्रऊ, उम्रओ, उम्रए [umrʌu, umrʌo, umrʌe]		उम्रओस् [umrʌos]		उम्रऊन् [umrʌun]		उम्रनुहोओस् [umrʌnuɦoos]
		–	नउम्रऊँ [nʌ ͜ umrʌũ]		नउम्रऔं, नउम्रऊँ [nʌ ͜ umrʌʌ̃ũ̯, nʌ ͜ umrʌũ]		नउम्र, नउम्रएस्, नउम्रए [nʌ ͜ umrʌ, nʌ ͜ umrʌes, nʌ ͜ umrʌe]		नउम्रऊ, नउम्रओ, नउम्रए [nʌ ͜ umrʌu, nʌ ͜ umrʌo, nʌ ͜ umrʌe]		नउम्रओस् [nʌ ͜ umrʌos]		नउम्रऊन् [nʌ ͜ umrʌun]		नउम्रनुहोओस् [nʌ ͜ umrʌnuɦoos]
Imperative		+	—		—		उम्र [umrʌ]		उम्रअ, उम्रओ [umrʌʌ, umrʌo]		—		—		उम्रनुहोस्, उम्रनोस् [umrʌnuɦos, umrʌnos]
		–	—		—		नउम्र [nʌ ͜ umrʌ]		नउम्रअ, नउम्रओ [nʌ ͜ umrʌʌ, nʌ ͜ umrʌo]		—		—		नउम्रनुहोस्, नउम्रनोस् [nʌumrʌnuɦos, nʌumrʌnos]

References

• Turner, Ralph Lilley (1931) “उम्रनु”, in A comparative and etymological dictionary of the Nepali language, London: K. Paul, Trench, Trubner