क्षत्र

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Sanskrit

[edit]

Alternative scripts

[edit]

Etymology

[edit]

From Proto-Indo-Aryan *kṣatrám, from Proto-Indo-Iranian *kšatrám, possibly from Proto-Indo-European *tek- (to obtain). Cognate with Avestan 𐬑𐬱𐬀𐬚𐬭𐬀 (xšaθra, kingdom), Old Persian 𐎧𐏁𐏂𐎶 (xšaça-, kingdom, realm), whence Persian شَهر (šahr), and Old Armenian աշխարհ (ašxarh).

Pronunciation

[edit]

Noun

[edit]

क्षत्र (kṣatrá) stemn

  1. dominion, supremacy, power, might
  2. government, governing body
  3. kshatriya

Declension

[edit]
Neuter a-stem declension of क्षत्र (kṣatrá)
Singular Dual Plural
Nominative क्षत्रम्
kṣatrám
क्षत्रे
kṣatré
क्षत्राणि / क्षत्रा¹
kṣatrā́ṇi / kṣatrā́¹
Vocative क्षत्र
kṣátra
क्षत्रे
kṣátre
क्षत्राणि / क्षत्रा¹
kṣátrāṇi / kṣátrā¹
Accusative क्षत्रम्
kṣatrám
क्षत्रे
kṣatré
क्षत्राणि / क्षत्रा¹
kṣatrā́ṇi / kṣatrā́¹
Instrumental क्षत्रेण
kṣatréṇa
क्षत्राभ्याम्
kṣatrā́bhyām
क्षत्रैः / क्षत्रेभिः¹
kṣatraíḥ / kṣatrébhiḥ¹
Dative क्षत्राय
kṣatrā́ya
क्षत्राभ्याम्
kṣatrā́bhyām
क्षत्रेभ्यः
kṣatrébhyaḥ
Ablative क्षत्रात्
kṣatrā́t
क्षत्राभ्याम्
kṣatrā́bhyām
क्षत्रेभ्यः
kṣatrébhyaḥ
Genitive क्षत्रस्य
kṣatrásya
क्षत्रयोः
kṣatráyoḥ
क्षत्राणाम्
kṣatrā́ṇām
Locative क्षत्रे
kṣatré
क्षत्रयोः
kṣatráyoḥ
क्षत्रेषु
kṣatréṣu
Notes
  • ¹Vedic

Derived terms

[edit]

Descendants

[edit]

References

[edit]
  • Monier Williams (1899) “क्षत्र”, in A Sanskrit–English Dictionary, [], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 0325/1.
  • Mayrhofer, Manfred (1992) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan]‎[1] (in German), volume 1, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 421