wañuy

See also: wanuy

Quechua

Etymology

From wañu +‎ -y.

Noun

wañuy

1. death

Declension

declension of wañuy

	singular	plural
nominative	wañuy	wañuykuna
accusative	wañuyta	wañuykunata
dative	wañuyman	wañuykunaman
genitive	wañuypa	wañuykunap
locative	wañuypi	wañuykunapi
terminative	wañuykama	wañuykunakama
ablative	wañuymanta	wañuykunamanta
instrumental	wañuywan	wañuykunawan
comitative	wañuynintin	wañuykunantin
abessive	wañuyninnaq	wañuykunannaq
comparative	wañuyhina	wañuykunahina
causative	wañuyrayku	wañuykunarayku
benefactive	wañuypaq	wañuykunapaq
associative	wañuypura	wañuykunapura
distributive	wañuyninka	wañuykunanka
exclusive	wañuylla	wañuykunalla

possessive forms of wañuy

ñuqap - first-person singular

ñuqap (my)	singular	plural
nominative	wañuyniy	wañuyniykuna
accusative	wañuyniyta	wañuyniykunata
dative	wañuyniyman	wañuyniykunaman
genitive	wañuyniypa	wañuyniykunap
locative	wañuyniypi	wañuyniykunapi
terminative	wañuyniykama	wañuyniykunakama
ablative	wañuyniymanta	wañuyniykunamanta
instrumental	wañuyniywan	wañuyniykunawan
comitative	wañuyniynintin	wañuyniykunantin
abessive	wañuyniyninnaq	wañuyniykunannaq
comparative	wañuyniyhina	wañuyniykunahina
causative	wañuyniyrayku	wañuyniykunarayku
benefactive	wañuyniypaq	wañuyniykunapaq
associative	wañuyniypura	wañuyniykunapura
distributive	wañuyniyninka	wañuyniykunanka
exclusive	wañuyniylla	wañuyniykunalla

qampa - second-person singular

qampa (your)	singular	plural
nominative	wañuyniyki	wañuyniykikuna
accusative	wañuyniykita	wañuyniykikunata
dative	wañuyniykiman	wañuyniykikunaman
genitive	wañuyniykipa	wañuyniykikunap
locative	wañuyniykipi	wañuyniykikunapi
terminative	wañuyniykikama	wañuyniykikunakama
ablative	wañuyniykimanta	wañuyniykikunamanta
instrumental	wañuyniykiwan	wañuyniykikunawan
comitative	wañuyniykintin	wañuyniykikunantin
abessive	wañuyniykinnaq	wañuyniykikunannaq
comparative	wañuyniykihina	wañuyniykikunahina
causative	wañuyniykirayku	wañuyniykikunarayku
benefactive	wañuyniykipaq	wañuyniykikunapaq
associative	wañuyniykipura	wañuyniykikunapura
distributive	wañuyniykinka	wañuyniykikunanka
exclusive	wañuyniykilla	wañuyniykikunalla

paypa - third-person singular

paypa (his/her/its)	singular	plural
nominative	wañuynin	wañuyninkuna
accusative	wañuyninta	wañuyninkunata
dative	wañuyninman	wañuyninkunaman
genitive	wañuyninpa	wañuyninkunap
locative	wañuyninpi	wañuyninkunapi
terminative	wañuyninkama	wañuyninkunakama
ablative	wañuyninmanta	wañuyninkunamanta
instrumental	wañuyninwan	wañuyninkunawan
comitative	wañuyninintin	wañuyninkunantin
abessive	wañuyninninnaq	wañuyninkunannaq
comparative	wañuyninhina	wañuyninkunahina
causative	wañuyninrayku	wañuyninkunarayku
benefactive	wañuyninpaq	wañuyninkunapaq
associative	wañuyninpura	wañuyninkunapura
distributive	wañuynininka	wañuyninkunanka
exclusive	wañuyninlla	wañuyninkunalla

ñuqanchikpa - first-person inclusive plural

ñuqanchikpa (our(incl))	singular	plural
nominative	wañuyninchik	wañuyninchikkuna
accusative	wañuyninchikta	wañuyninchikkunata
dative	wañuyninchikman	wañuyninchikkunaman
genitive	wañuyninchikpa	wañuyninchikkunap
locative	wañuyninchikpi	wañuyninchikkunapi
terminative	wañuyninchikkama	wañuyninchikkunakama
ablative	wañuyninchikmanta	wañuyninchikkunamanta
instrumental	wañuyninchikwan	wañuyninchikkunawan
comitative	wañuyninchiknintin	wañuyninchikkunantin
abessive	wañuyninchikninnaq	wañuyninchikkunannaq
comparative	wañuyninchikhina	wañuyninchikkunahina
causative	wañuyninchikrayku	wañuyninchikkunarayku
benefactive	wañuyninchikpaq	wañuyninchikkunapaq
associative	wañuyninchikpura	wañuyninchikkunapura
distributive	wañuyninchikninka	wañuyninchikkunanka
exclusive	wañuyninchiklla	wañuyninchikkunalla

ñuqaykup - first-person exclusive plural

ñuqaykup (our(excl))	singular	plural
nominative	wañuyniyku	wañuyniykukuna
accusative	wañuyniykuta	wañuyniykukunata
dative	wañuyniykuman	wañuyniykukunaman
genitive	wañuyniykupa	wañuyniykukunap
locative	wañuyniykupi	wañuyniykukunapi
terminative	wañuyniykukama	wañuyniykukunakama
ablative	wañuyniykumanta	wañuyniykukunamanta
instrumental	wañuyniykuwan	wañuyniykukunawan
comitative	wañuyniykuntin	wañuyniykukunantin
abessive	wañuyniykunnaq	wañuyniykukunannaq
comparative	wañuyniykuhina	wañuyniykukunahina
causative	wañuyniykurayku	wañuyniykukunarayku
benefactive	wañuyniykupaq	wañuyniykukunapaq
associative	wañuyniykupura	wañuyniykukunapura
distributive	wañuyniykunka	wañuyniykukunanka
exclusive	wañuyniykulla	wañuyniykukunalla

qamkunap - second-person plural

qamkunap (your(pl))	singular	plural
nominative	wañuyniykichik	wañuyniykichikkuna
accusative	wañuyniykichikta	wañuyniykichikkunata
dative	wañuyniykichikman	wañuyniykichikkunaman
genitive	wañuyniykichikpa	wañuyniykichikkunap
locative	wañuyniykichikpi	wañuyniykichikkunapi
terminative	wañuyniykichikkama	wañuyniykichikkunakama
ablative	wañuyniykichikmanta	wañuyniykichikkunamanta
instrumental	wañuyniykichikwan	wañuyniykichikkunawan
comitative	wañuyniykichiknintin	wañuyniykichikkunantin
abessive	wañuyniykichikninnaq	wañuyniykichikkunannaq
comparative	wañuyniykichikhina	wañuyniykichikkunahina
causative	wañuyniykichikrayku	wañuyniykichikkunarayku
benefactive	wañuyniykichikpaq	wañuyniykichikkunapaq
associative	wañuyniykichikpura	wañuyniykichikkunapura
distributive	wañuyniykichikninka	wañuyniykichikkunanka
exclusive	wañuyniykichiklla	wañuyniykichikkunalla

paykunap - third-person plural

paykunap (their)	singular	plural
nominative	wañuyninku	wañuyninkukuna
accusative	wañuyninkuta	wañuyninkukunata
dative	wañuyninkuman	wañuyninkukunaman
genitive	wañuyninkupa	wañuyninkukunap
locative	wañuyninkupi	wañuyninkukunapi
terminative	wañuyninkukama	wañuyninkukunakama
ablative	wañuyninkumanta	wañuyninkukunamanta
instrumental	wañuyninkuwan	wañuyninkukunawan
comitative	wañuyninkuntin	wañuyninkukunantin
abessive	wañuyninkunnaq	wañuyninkukunannaq
comparative	wañuyninkuhina	wañuyninkukunahina
causative	wañuyninkurayku	wañuyninkukunarayku
benefactive	wañuyninkupaq	wañuyninkukunapaq
associative	wañuyninkupura	wañuyninkukunapura
distributive	wañuyninkunka	wañuyninkukunanka
exclusive	wañuyninkulla	wañuyninkukunalla

Verb

wañuy

1. (transitive) to die, perish

Usage notes

Not to be confused with wanuy.

Conjugation

    Conjugation of wañuy

infinitive			wañuy
agentive			wañuq
present participle			wañuspa
past participle			wañusqa
future participle			wañuna
		singular			plural
		1st person	2nd person	3rd person	1st person inclusive	1st person exclusive	2nd person	3rd person
indicative		ñuqa	qam	pay	ñuqanchik	ñuqayku	qamkuna	paykuna
	present	wañuni	wañunki	wañun	wañunchik	wañuyku	wañunkichik	wañunku
	past (experienced)	wañurqani	wañurqanki	wañurqan	wañurqanchik	wañurqaniku	wañurqankichik	wañurqanku
	past (reported)	wañusqani	wañusqanki	wañusqan	wañusqanchik	wañusqaniku	wañusqankichik	wañusqanku
	future	wañusaq	wañunki	wañunqa	wañusunchik	wañusaqku	wañunkichik	wañunqaku
imperative		—	qam	pay	—	—	qamkuna	paykuna
	affirmative		wañuy	wañuchun			wañuychik	wañuchunku
	negative		ama wañuychu	ama wañuchunchu			ama wañuychikchu	ama wañuchunkuchu

Derived terms

• wañuchiy