zupełny
Jump to navigation
Jump to search
Old Polish[edit]
Alternative forms[edit]
Etymology[edit]
From z- + *upełny (attested in Old Polish upełnie and Middle Polish upełny), in turn from u- + pełny. First attested in the fifteenth century.
Pronunciation[edit]
Adjective[edit]
zupełny (derived adverb zupełna or zupełnie)
- complete (not lacking anything)
- 1894 [1471], Konstanty Górski, editor, Historia jazdy polskiej[1], page 270:
- Wylczek (sc. koń) kopynyczy... na nym zupelna sbroya kopynycza
- [Wilczek (sc. koń) kopijniczy... na nim zupełna zbroja kopijnicza]
- 1887 [Fifteenth century], Wacław Ubogi z Brodni, edited by Lucjan Malinowski, Modlitwy Wacława. Zabytek języka polskiego z wieku XV odkryty i skopjowany przez Aleksandra Przezdzieckiego wydał i objaśnił Lucyjan Malinowski[2], Krakow, Brodnia, page 95a:
- Day nam, Jezu, ... przesz przyczyną Anni szwyathey, byszmy czyebye szerczem zupelnem mylowaly, a pothem sz thobą wyecznye krolowaly
- [Daj nam, Jezu, ... przez przyczynę Anny świętej, bysmy ciebie sercem zupełnem miłowali, a potem z tobą wiecznie krolowali]
- 1981-2001 [c. 1500], Elżbieta Belcarzowa, editor, Glosy polskie w łacińskich kazaniach średniowiecznych, volume I, page 4:
- Sed in die iudici iungetur anima... cum suo proprio corpore et illa erit beatitudo totalis, zvpelne, in corpore et anima
- [Sed in die iudici iungetur anima... cum suo proprio corpore et illa erit beatitudo totalis, zupełne, in corpore et anima]
- 1981-2001 [c. 1500], Elżbieta Belcarzowa, editor, Glosy polskie w łacińskich kazaniach średniowiecznych, volume I, page 45:
- Actus penitencie... incipit in homines ex multis actibus, que precedunt penitenciam. Primus actus... est fides zvpelna
- [Actus penitencie... incipit in homines ex multis actibus, que precedunt penitenciam. Primus actus... est fides zupełna]
- abundant (having much of something)
- 1981-2001 [c. 1500], Elżbieta Belcarzowa, editor, Glosy polskie w łacińskich kazaniach średniowiecznych, volume I, page 58:
- O quam plenum, zupelnym, gaudio fuit cor meum!
- [O quam plenum, zupełnym, gaudio fuit cor meum!]
Derived terms[edit]
nouns
Related terms[edit]
adjectives
Descendants[edit]
- Polish: zupełny
References[edit]
- Boryś, Wiesław (2005) “zupełny”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- Mańczak, Witold (2017) “zupełny”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “zupełny”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish[edit]
Etymology[edit]
Inherited from Old Polish zupełny.
Pronunciation[edit]
- IPA(key): /zuˈpɛw.nɨ/
- (Middle Polish) IPA(key): /zuˈpɛɫ.nɨ/
Audio (file) - Rhymes: -ɛwnɨ
- Syllabification: zu‧peł‧ny
Adjective[edit]
zupełny (not comparable, derived adverb zupełnie)
- complete, total, absolute (having all ascribable traits)
- Synonyms: absolutny, całkowity, kompletny, na całej linii, totalny
- complete, total (not lacking anything)
Declension[edit]
Declension of zupełny (hard)
singular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
masculine animate | masculine inanimate | feminine | neuter | virile (= masculine personal) | non-virile | |
nominative | zupełny | zupełna | zupełne | zupełni | zupełne | |
genitive | zupełnego | zupełnej | zupełnego | zupełnych | ||
dative | zupełnemu | zupełnej | zupełnemu | zupełnym | ||
accusative | zupełnego | zupełny | zupełną | zupełne | zupełnych | zupełne |
instrumental | zupełnym | zupełną | zupełnym | zupełnymi | ||
locative | zupełnym | zupełnej | zupełnym | zupełnych |
Derived terms[edit]
verbs
- uzupełnić pf, uzupełniać impf
Related terms[edit]
adjectives
Further reading[edit]
- zupełny in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- zupełny in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “zupełny”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “ZUPEŁNY”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 17.09.2009
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “zupełny”, in Słownik języka polskiego[3]
- Aleksander Zdanowicz (1861) “zupełny”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861[4]
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1927), “zupełny”, in Słownik języka polskiego[5] (in Polish), volume 8, Warsaw, page 631
Categories:
- Old Polish terms prefixed with z-
- Old Polish terms with IPA pronunciation
- Old Polish lemmas
- Old Polish adjectives
- Old Polish terms with quotations
- Polish terms inherited from Old Polish
- Polish terms derived from Old Polish
- Polish 3-syllable words
- Polish terms with IPA pronunciation
- Polish terms with audio links
- Rhymes:Polish/ɛwnɨ
- Rhymes:Polish/ɛwnɨ/3 syllables
- Polish lemmas
- Polish adjectives
- Polish uncomparable adjectives
- Polish hard adjectives