ဆေး

Burmese

Pronunciation

• IPA^(key): /sʰé/
• Romanization: MLCTS: hce: • ALA-LC: cheʺ • BGN/PCGN: hse: • Okell: hseì

• Audio:

  (file)

Etymology 1

From Proto-Sino-Tibetan *r-tsəj (“medicine; juice; paint”). Compare Nuosu ꋌ (cy) (as in ꁬꋌ (bbut cy)), Lolopo naxcir (“medicine”), Naxi cher'ee (“medicine”), Tibetan རྩི (rtsi), Chinese 漆 (OC *sʰiɡ).

Noun

ဆေး • (hce:) (classifier မည် or လုံး)

1. medicine (substance which promotes healing)

   Synonym: ဩသဓ (au:sa.dha.)

2. paint (substance which adds color)
3. tobacco
4. (slang) trouble, annoyance.
5. (slang) pain in the ass, toxic person.

Derived terms

• ခြင်ဆေး (hkranghce:)
• စိတ်ကြွဆေး (citkrwa.hce:)
• ဆံပင်ဆိုးဆေး (hcampanghcui:hce:)
• ဆိုးဆေး (hcui:hce:)
• ဆေးခန်း (hce:hkan:)
• ဆေးခါးကြီး (hce:hka:kri:)
• ဆေးဂန္ဒမာ (hce:ganda.ma)
• ဆေးစာ (hce:ca)
• ဆေးဆရာ (hce:hca.ra)
• ဆေးဆိုင် (hce:hcuing)
• ဆေးထိုး (hce:htui:)
• ဆေးထိုးအပ် (hce:htui:ap)
• ဆေးရုံ (hce:rum)
• ဆေးလိပ် (hce:lip)
• ဆေးလုံး (hce:lum:)
• ဆေးဝါး (hce:wa:)
• ဆေးသကြား (hce:sa.kra:)
• ဆေးသား (hce:sa:)
• ဆေးအိုး (hce:ui:)
• ထိုးဆေး (htui:hce:)
• ထုံဆေး (htumhce:)
• ပိုးသတ်ဆေး (pui:sathce:)
• ဖြေဆေး (hprehce:)
• မြစ်ချင်းပြီးဆေး (mrachkyang:pri:hce:)
• မြစ်ဖြတ်ဆေး (mrachprathce:)
• မုဆိုးကျော်ဆေး (mu.hcui:kyauhce:)
• မူးယစ်ဆေးဝါး (mu:yachce:wa:)
• မေ့ဆေး (me.hce:)
• ရှူဆေး (hruhce:)
• လိမ်းဆေး (lim:hce:)
• လောင်းဆေး (laung:hce:)
• အိပ်ဆေး (iphce:)

 

Etymology 2

From Proto-Sino-Tibetan *tsəj (“to wash”).

Verb

ဆေး • (hce:)

1. to wash (clean with water)

References

• “ဆေး” in Myanmar–English Dictionary (Myanmar Language Commission 1993). Searchable online at SEAlang.net.