सामन्

See also: सामने, सुम्न, समान, सामना, सामान, and सम्मान

Sanskrit

Etymology 1

From Proto-Indo-European *sh₂óm-n̥, from *sh₂em- (“to sing”). Cognate with Hittite 𒅖𒄩𒈠𒄿 (/⁠išḫamai⁠/, “to sing”).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /sɑ́ː.mɐn/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ˈs̪ɑː.mɐn̪/

Noun

सामन् • (sā́man) stem, n

1. any song or tune (sacred or profane, also the hum of bees)
   • c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 2.43.2:

     उद्गातेव शकुने साम गायसि ब्रह्मपुत्र इव सवनेषु शंससि ।
     वृषेव वाजी शिशुमतीरपीत्या सर्वतो नः शकुने भद्रमा वद विश्वतो नः शकुने पुण्यमा वद ॥

     udgāteva śakune sāma gāyasi brahmaputra iva savaneṣu śaṃsasi.
     vṛṣeva vājī śiśumatīrapītyā sarvato naḥ śakune bhadramā vada viśvato naḥ śakune puṇyamā vada.

     Thou like the chanter-priest chantest the holy song, O Bird; thou singest at libations like a Brahman's son.
     Even as a vigorous horse when he comes near the mare, announce to us good fortune, Bird, on every side, proclaim in all directions happy luck, O Bird.

2. the faculty of uttering sounds

Declension

Neuter an-stem declension of सामन् (sā́man)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	साम sā́ma	साम्नी / सामनी sā́mnī / sā́manī	सामानि / साम¹ / सामा¹ sā́māni / sā́ma¹ / sā́mā¹
Vocative	सामन् / साम sā́man / sā́ma	साम्नी / सामनी sā́mnī / sā́manī	सामानि / साम¹ / सामा¹ sā́māni / sā́ma¹ / sā́mā¹
Accusative	साम sā́ma	साम्नी / सामनी sā́mnī / sā́manī	सामानि / साम¹ / सामा¹ sā́māni / sā́ma¹ / sā́mā¹
Instrumental	साम्ना sā́mnā	सामभ्याम् sā́mabhyām	सामभिः sā́mabhiḥ
Dative	साम्ने sā́mne	सामभ्याम् sā́mabhyām	सामभ्यः sā́mabhyaḥ
Ablative	साम्नः sā́mnaḥ	सामभ्याम् sā́mabhyām	सामभ्यः sā́mabhyaḥ
Genitive	साम्नः sā́mnaḥ	साम्नोः sā́mnoḥ	साम्नाम् sā́mnām
Locative	साम्नि / सामनि / सामन्¹ sā́mni / sā́mani / sā́man¹	साम्नोः sā́mnoḥ	सामसु sā́masu
Notes	¹Vedic

Etymology 2

From the root सन् (san, “to gain, acquire”).

Noun

सामन् • (sā́man) stem, n

1. acquisition, possession, property, wealth, abundance

Descendants

• Hindi: सम्मान (sammān)
  • → Tamil: சாமான் (cāmāṉ)
• Marathi: सामान (sāmān)

Etymology 3

Probably connected with सान्त्वयति (sāntvayati, “to console, comfort, soothe”); according to some from सनति (sánati, “to gain, acquire”).

Declension

Neuter an-stem declension of सामन् (sā́man)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	साम sā́ma	साम्नी / सामनी sā́mnī / sā́manī	सामानि / साम¹ / सामा¹ sā́māni / sā́ma¹ / sā́mā¹
Vocative	सामन् / साम sā́man / sā́ma	साम्नी / सामनी sā́mnī / sā́manī	सामानि / साम¹ / सामा¹ sā́māni / sā́ma¹ / sā́mā¹
Accusative	साम sā́ma	साम्नी / सामनी sā́mnī / sā́manī	सामानि / साम¹ / सामा¹ sā́māni / sā́ma¹ / sā́mā¹
Instrumental	साम्ना sā́mnā	सामभ्याम् sā́mabhyām	सामभिः sā́mabhiḥ
Dative	साम्ने sā́mne	सामभ्याम् sā́mabhyām	सामभ्यः sā́mabhyaḥ
Ablative	साम्नः sā́mnaḥ	सामभ्याम् sā́mabhyām	सामभ्यः sā́mabhyaḥ
Genitive	साम्नः sā́mnaḥ	साम्नोः sā́mnoḥ	साम्नाम् sā́mnām
Locative	साम्नि / सामनि / सामन्¹ sā́mni / sā́mani / sā́man¹	साम्नोः sā́mnoḥ	सामसु sā́masu
Notes	¹Vedic

Noun

सामन् • (sā́man) stem, n or m

1. calming, tranquillizing, (especially) kind or gentle words for winning an adversary, conciliation, negotiation (one of the 4 उपाय (upāyas) or means of success against an enemy, the other 3 being दान (dāna), भेद (bheda), and दण्ड (daṇḍa))
2. (in the beginning of a compound or instrumental singular and plural) "by friendly means or in a friendly way, willingly, voluntarily"

Declension

Masculine an-stem declension of सामन् (sā́man)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	सामा sā́mā	सामानौ / सामाना¹ sā́mānau / sā́mānā¹	सामानः sā́mānaḥ
Vocative	सामन् sā́man	सामानौ / सामाना¹ sā́mānau / sā́mānā¹	सामानः sā́mānaḥ
Accusative	सामानम् sā́mānam	सामानौ / सामाना¹ sā́mānau / sā́mānā¹	साम्नः sā́mnaḥ
Instrumental	साम्ना sā́mnā	सामभ्याम् sā́mabhyām	सामभिः sā́mabhiḥ
Dative	साम्ने sā́mne	सामभ्याम् sā́mabhyām	सामभ्यः sā́mabhyaḥ
Ablative	साम्नः sā́mnaḥ	सामभ्याम् sā́mabhyām	सामभ्यः sā́mabhyaḥ
Genitive	साम्नः sā́mnaḥ	साम्नोः sā́mnoḥ	साम्नाम् sā́mnām
Locative	साम्नि / सामनि / सामन्¹ sā́mni / sā́mani / sā́man¹	साम्नोः sā́mnoḥ	सामसु sā́masu
Notes	¹Vedic

Neuter an-stem declension of सामन् (sā́man)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	साम sā́ma	साम्नी / सामनी sā́mnī / sā́manī	सामानि / साम¹ / सामा¹ sā́māni / sā́ma¹ / sā́mā¹
Vocative	सामन् / साम sā́man / sā́ma	साम्नी / सामनी sā́mnī / sā́manī	सामानि / साम¹ / सामा¹ sā́māni / sā́ma¹ / sā́mā¹
Accusative	साम sā́ma	साम्नी / सामनी sā́mnī / sā́manī	सामानि / साम¹ / सामा¹ sā́māni / sā́ma¹ / sā́mā¹
Instrumental	साम्ना sā́mnā	सामभ्याम् sā́mabhyām	सामभिः sā́mabhiḥ
Dative	साम्ने sā́mne	सामभ्याम् sā́mabhyām	सामभ्यः sā́mabhyaḥ
Ablative	साम्नः sā́mnaḥ	सामभ्याम् sā́mabhyām	सामभ्यः sā́mabhyaḥ
Genitive	साम्नः sā́mnaḥ	साम्नोः sā́mnoḥ	साम्नाम् sā́mnām
Locative	साम्नि / सामनि / सामन्¹ sā́mni / sā́mani / sā́man¹	साम्नोः sā́mnoḥ	सामसु sā́masu
Notes	¹Vedic

Descendants

• Marathi: शमन (śaman)
• Odia: ଶାମନ (śamônô)
• Tamil: ஶமனம் (śamaṉam)
• Telugu: శమనము (śamanamu)