ñuñu
Jump to navigation
Jump to search
Quechua[edit]
Noun[edit]
ñuñu
Declension[edit]
declension of ñuñu
| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | ñuñu | ñuñukuna |
| accusative | ñuñuta | ñuñukunata |
| dative | ñuñuman | ñuñukunaman |
| genitive | ñuñup | ñuñukunap |
| locative | ñuñupi | ñuñukunapi |
| terminative | ñuñukama | ñuñukunakama |
| ablative | ñuñumanta | ñuñukunamanta |
| instrumental | ñuñuwan | ñuñukunawan |
| comitative | ñuñuntin | ñuñukunantin |
| abessive | ñuñunnaq | ñuñukunannaq |
| comparative | ñuñuhina | ñuñukunahina |
| causative | ñuñurayku | ñuñukunarayku |
| benefactive | ñuñupaq | ñuñukunapaq |
| associative | ñuñupura | ñuñukunapura |
| distributive | ñuñunka | ñuñukunanka |
| exclusive | ñuñulla | ñuñukunalla |
possessive forms of ñuñu
ñuqap - first-person singular
| ñuqap (my) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | ñuñuy | ñuñuykuna |
| accusative | ñuñuyta | ñuñuykunata |
| dative | ñuñuyman | ñuñuykunaman |
| genitive | ñuñuypa | ñuñuykunap |
| locative | ñuñuypi | ñuñuykunapi |
| terminative | ñuñuykama | ñuñuykunakama |
| ablative | ñuñuymanta | ñuñuykunamanta |
| instrumental | ñuñuywan | ñuñuykunawan |
| comitative | ñuñuynintin | ñuñuykunantin |
| abessive | ñuñuyninnaq | ñuñuykunannaq |
| comparative | ñuñuyhina | ñuñuykunahina |
| causative | ñuñuyrayku | ñuñuykunarayku |
| benefactive | ñuñuypaq | ñuñuykunapaq |
| associative | ñuñuypura | ñuñuykunapura |
| distributive | ñuñuyninka | ñuñuykunanka |
| exclusive | ñuñuylla | ñuñuykunalla |
qampa - second-person singular
| qampa (your) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | ñuñuyki | ñuñuykikuna |
| accusative | ñuñuykita | ñuñuykikunata |
| dative | ñuñuykiman | ñuñuykikunaman |
| genitive | ñuñuykipa | ñuñuykikunap |
| locative | ñuñuykipi | ñuñuykikunapi |
| terminative | ñuñuykikama | ñuñuykikunakama |
| ablative | ñuñuykimanta | ñuñuykikunamanta |
| instrumental | ñuñuykiwan | ñuñuykikunawan |
| comitative | ñuñuykintin | ñuñuykikunantin |
| abessive | ñuñuykinnaq | ñuñuykikunannaq |
| comparative | ñuñuykihina | ñuñuykikunahina |
| causative | ñuñuykirayku | ñuñuykikunarayku |
| benefactive | ñuñuykipaq | ñuñuykikunapaq |
| associative | ñuñuykipura | ñuñuykikunapura |
| distributive | ñuñuykinka | ñuñuykikunanka |
| exclusive | ñuñuykilla | ñuñuykikunalla |
paypa - third-person singular
| paypa (his/her/its) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | ñuñun | ñuñunkuna |
| accusative | ñuñunta | ñuñunkunata |
| dative | ñuñunman | ñuñunkunaman |
| genitive | ñuñunpa | ñuñunkunap |
| locative | ñuñunpi | ñuñunkunapi |
| terminative | ñuñunkama | ñuñunkunakama |
| ablative | ñuñunmanta | ñuñunkunamanta |
| instrumental | ñuñunwan | ñuñunkunawan |
| comitative | ñuñunintin | ñuñunkunantin |
| abessive | ñuñunninnaq | ñuñunkunannaq |
| comparative | ñuñunhina | ñuñunkunahina |
| causative | ñuñunrayku | ñuñunkunarayku |
| benefactive | ñuñunpaq | ñuñunkunapaq |
| associative | ñuñunpura | ñuñunkunapura |
| distributive | ñuñuninka | ñuñunkunanka |
| exclusive | ñuñunlla | ñuñunkunalla |
ñuqanchikpa - first-person inclusive plural
| ñuqanchikpa (our(incl)) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | ñuñunchik | ñuñunchikkuna |
| accusative | ñuñunchikta | ñuñunchikkunata |
| dative | ñuñunchikman | ñuñunchikkunaman |
| genitive | ñuñunchikpa | ñuñunchikkunap |
| locative | ñuñunchikpi | ñuñunchikkunapi |
| terminative | ñuñunchikkama | ñuñunchikkunakama |
| ablative | ñuñunchikmanta | ñuñunchikkunamanta |
| instrumental | ñuñunchikwan | ñuñunchikkunawan |
| comitative | ñuñunchiknintin | ñuñunchikkunantin |
| abessive | ñuñunchikninnaq | ñuñunchikkunannaq |
| comparative | ñuñunchikhina | ñuñunchikkunahina |
| causative | ñuñunchikrayku | ñuñunchikkunarayku |
| benefactive | ñuñunchikpaq | ñuñunchikkunapaq |
| associative | ñuñunchikpura | ñuñunchikkunapura |
| distributive | ñuñunchikninka | ñuñunchikkunanka |
| exclusive | ñuñunchiklla | ñuñunchikkunalla |
ñuqaykup - first-person exclusive plural
| ñuqaykup (our(excl)) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | ñuñuyku | ñuñuykukuna |
| accusative | ñuñuykuta | ñuñuykukunata |
| dative | ñuñuykuman | ñuñuykukunaman |
| genitive | ñuñuykupa | ñuñuykukunap |
| locative | ñuñuykupi | ñuñuykukunapi |
| terminative | ñuñuykukama | ñuñuykukunakama |
| ablative | ñuñuykumanta | ñuñuykukunamanta |
| instrumental | ñuñuykuwan | ñuñuykukunawan |
| comitative | ñuñuykuntin | ñuñuykukunantin |
| abessive | ñuñuykunnaq | ñuñuykukunannaq |
| comparative | ñuñuykuhina | ñuñuykukunahina |
| causative | ñuñuykurayku | ñuñuykukunarayku |
| benefactive | ñuñuykupaq | ñuñuykukunapaq |
| associative | ñuñuykupura | ñuñuykukunapura |
| distributive | ñuñuykunka | ñuñuykukunanka |
| exclusive | ñuñuykulla | ñuñuykukunalla |
qamkunap - second-person plural
| qamkunap (your(pl)) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | ñuñuykichik | ñuñuykichikkuna |
| accusative | ñuñuykichikta | ñuñuykichikkunata |
| dative | ñuñuykichikman | ñuñuykichikkunaman |
| genitive | ñuñuykichikpa | ñuñuykichikkunap |
| locative | ñuñuykichikpi | ñuñuykichikkunapi |
| terminative | ñuñuykichikkama | ñuñuykichikkunakama |
| ablative | ñuñuykichikmanta | ñuñuykichikkunamanta |
| instrumental | ñuñuykichikwan | ñuñuykichikkunawan |
| comitative | ñuñuykichiknintin | ñuñuykichikkunantin |
| abessive | ñuñuykichikninnaq | ñuñuykichikkunannaq |
| comparative | ñuñuykichikhina | ñuñuykichikkunahina |
| causative | ñuñuykichikrayku | ñuñuykichikkunarayku |
| benefactive | ñuñuykichikpaq | ñuñuykichikkunapaq |
| associative | ñuñuykichikpura | ñuñuykichikkunapura |
| distributive | ñuñuykichikninka | ñuñuykichikkunanka |
| exclusive | ñuñuykichiklla | ñuñuykichikkunalla |
paykunap - third-person plural
| paykunap (their) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | ñuñunku | ñuñunkukuna |
| accusative | ñuñunkuta | ñuñunkukunata |
| dative | ñuñunkuman | ñuñunkukunaman |
| genitive | ñuñunkupa | ñuñunkukunap |
| locative | ñuñunkupi | ñuñunkukunapi |
| terminative | ñuñunkukama | ñuñunkukunakama |
| ablative | ñuñunkumanta | ñuñunkukunamanta |
| instrumental | ñuñunkuwan | ñuñunkukunawan |
| comitative | ñuñunkuntin | ñuñunkukunantin |
| abessive | ñuñunkunnaq | ñuñunkukunannaq |
| comparative | ñuñunkuhina | ñuñunkukunahina |
| causative | ñuñunkurayku | ñuñunkukunarayku |
| benefactive | ñuñunkupaq | ñuñunkukunapaq |
| associative | ñuñunkupura | ñuñunkukunapura |
| distributive | ñuñunkunka | ñuñunkukunanka |
| exclusive | ñuñunkulla | ñuñunkukunalla |
Derived terms[edit]
Teposcolula Mixtec[edit]
Etymology[edit]
Cognate with Chayuco Mixtec ñuñu, San Juan Colorado Mixtec ñùñù, Yosondúa Mixtec ñuñu.
Noun[edit]
ñuñu
References[edit]
- Alvarado, Francisco de (1593) Vocabulario en lengua misteca (in Spanish), Mexico: En casa de Pedro Balli, page 2v: “Abeja de miel. ñuñu.”
Yosondúa Mixtec[edit]
Noun[edit]
ñuñu
References[edit]
- Beaty de Farris, Kathryn, et al. (2012) Diccionario básico del mixteco de Yosondúa, Oaxaca (Serie de vocabularios y diccionarios indígenas “Mariano Silva y Aceves”; 46)[1] (in Spanish), third edition, Instituto Lingüístico de Verano, A.C.