ürümek
Jump to navigation
Jump to search
Turkish[edit]
Etymology[edit]
From Proto-Turkic *ür- (“to blow”).[1] Final "ü" in ürü- in Turkish is a later development and not well understood, ür- can still be found in various dialects. Cognate with Old Turkic [script needed] (ǖr-, “to blow, bark”),[2] Kyrgyz үрүү (ürüü, “to blow, bark”), Uzbek hurmoq (“to bark”), Khakas ӱрерғе (ürerğe, “to blow”), Kazakh үру (üru, “to blow, bark”).
Verb[edit]
ürümek (third-person singular simple present ürür)
- (intransitive) to bark, howl
- İt ürür kervan yürür. ― The dogs bark, but the caravan goes on. (Lit. “the dog barks.”)
Conjugation[edit]
The template Template:tr-conj-v does not use the parameter(s):4=ürür 5=üPlease see Module:checkparams for help with this warning.
Conjugation of ürümek
Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.
| Positive declarative | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| infinitive | ürümek | |||||||
| impersonal participle | imperfective | ürüyen | ||||||
| perfective | ürümüş | |||||||
| prospective | ürüyecek | |||||||
| personal participle | non-prospective | ürüdüğüm | ürüdüğün | ürüdüğü | ürüdüğümüz | ürüdüğünüz | ürüdükleri | |
| prospective | ürüyeceğim | ürüyeceğin | ürüyeceği | ürüyeceğimiz | ürüyeceğiniz | ürüyecekleri | ||
| verbal noun | ürüme | |||||||
| way of doing | ürüyüş | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
| indicative | present | aorist | ürürüm | ürürsün | ürür | ürürüz | ürürsünüz | ürürler |
| imperfective | ürüyorum | ürüyorsun | ürüyor | ürüyoruz | ürüyorsunuz | ürüyorlar | ||
| past | perfective | ürüdüm | ürüdün | ürüdü | ürüdük | ürüdünüz | ürüdüler | |
| imperfective | ürüyordum | ürüyordun | ürüyordu | ürüyorduk | ürüyordunuz | ürüyorlardı | ||
| future | ürüyeceğim | ürüyeceksin | ürüyecek | ürüyeceğiz | ürüyeceksiniz | ürüyecekler | ||
| inferential | perfective | ürümişim | ürümişsin | ürümiş | ürümişiz | ürümişsiniz | ürümişler | |
| aorist | ürürmişim | ürürmişsin | ürürmiş | ürürmişiz | ürürmişsiniz | ürürmişler | ||
| imperfective | ürüyormuşum | ürüyormuşsun | ürüyormuş | ürüyormuşuz | ürüyormuşsunuz | ürüyormuşlar | ||
| conditional | simple | ürüsem | ürüsen | ürüse | ürüsek | ürüseniz | ürüseler | |
| perfective | ürüseydim | ürüseydin | ürüseydi | ürüseydik | ürüseydiniz | ürüseydiler | ||
| optative | ürüyeyim | ürüyesin | ürüye | ürüyelim | ürüyesiniz | ürüyeler | ||
| progressive | ürümekteyim | ürümektesin | ürümekte | ürümekteyiz | ürümektesiniz | ürümekteler | ||
| necessitative | ürümeliyim | ürümelisin | ürümeli | ürümeliyiz | ürümelisiniz | ürümeliler | ||
| imperative | ürü | ürüsün | ürüyün | ürüsünler | ||||
| Positive interrogative | ||||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
| indicative | present | aorist | ürür müyüm? | ürür müsün? | ürür mü? | ürür müyüz? | ürür müsünüz? | ürürler mi? |
| imperfective | ürüyor muyum? | ürüyor musun? | ürüyor mu? | ürüyor muyuz? | ürüyor musunuz? | ürüyorlar mı? | ||
| past | perfective | ürüdüm mü? | ürüdün mü? | ürüdü mü? | ürüdük mü? | ürüdünüz mü? | ürüdüler mü? | |
| imperfective | ürüyor muydum? | ürüyor muydun? | ürüyor muydu? | ürüyor muyduk? | ürüyor muydunuz? | ürüyorlar mıydı? | ||
| future | ürüyecek miyim? | ürüyecek misin? | ürüyecek mi? | ürüyecek miyiz? | ürüyecek misiniz? | ürüyecekler mi? | ||
| inferential | perfective | ürümiş miyim? | ürümiş misin? | ürümiş mi? | ürümiş miyiz? | ürümiş misiniz? | ürümişler mi? | |
| aorist | ürür müymişüm? | ürür müymişsün? | ürür müymiş? | ürür müymişüz? | ürür müymişsünüz? | ürürler miymiş? | ||
| imperfective | ürüyor muymuşum? | ürüyor muymuşsun? | ürüyor muymuş? | ürüyor muymuşuz? | ürüyor muymuşsunuz? | ürüyorlar mıymış? | ||
| conditional | simple | ürüsem mi? | ürüsen mi? | ürüse mi? | ürüsek mi? | ürüseniz mi? | ürüseler mi? | |
| perfective | ürüse miydim? | ürüse miydin? | ürüse miydi? | ürüse miydik? | ürüse miydiniz? | ürüseler miydi? | ||
| progressive | ürümekte miyim? | ürümekte misin? | ürümekte mi? | ürümekte miyiz? | ürümekte misiniz? | ürümekteler mi? | ||
| necessitative | ürümeli miyim? | ürümeli misin? | ürümeli mi? | ürümeli miyiz? | ürümeli misiniz? | ürümeliler mi? | ||
| Negative declarative | ||||||||
| infinitive | ürümemek | |||||||
| impersonal participle | imperfective | ürümeyen | ||||||
| perfective | ürümemiş | |||||||
| prospective | ürümeyecek | |||||||
| personal participle | non-prospective | ürümediğim | ürümediğin | ürümediği | ürümediğimiz | ürümediğiniz | ürümedikleri | |
| prospective | ürümeyeceğim | ürümeyeceğin | ürümeyeceği | ürümeyeceğimiz | ürümeyeceğiniz | ürümeyecekleri | ||
| verbal noun | ürümeme | |||||||
| way of doing | ürümeyüş | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
| indicative | present | aorist | ürümem | ürümezsin | ürümez | ürümeyiz | ürümezsiniz | ürümezler |
| imperfective | ürümüyorum | ürümüyorsun | ürümüyor | ürümüyoruz | ürümüyorsunuz | ürümüyorlar | ||
| past | perfective | ürümedim | ürümedin | ürümedi | ürümedik | ürümediniz | ürümediler | |
| imperfective | ürümüyordum | ürümüyordun | ürümüyordu | ürümüyorduk | ürümüyordunuz | ürümüyordular | ||
| future | ürümeyeceğim | ürümeyeceksin | ürümeyecek | ürümeyeceğiz | ürümeyeceksiniz | ürümeyecekler | ||
| inferential | perfective | ürümemişim | ürümemişsin | ürümemiş | ürümemişiz | ürümemişsiniz | ürümemişler | |
| aorist | ürümezmişim | ürümezmişsin | ürümezmiş | ürümezmişiz | ürümezmişsiniz | ürümezmişler | ||
| imperfective | ürümüyormuşum | ürümüyormuşsun | ürümüyormuş | ürümüyormuşuz | ürümüyormuşsunuz | ürümüyormuşlar | ||
| conditional | simple | ürümesem | ürümesen | ürümese | ürümesek | ürümeseniz | ürümeseler | |
| perfective | ürümeseydim | ürümeseydin | ürümeseydi | ürümeseydik | ürümeseydiniz | ürümeseydiler | ||
| optative | ürümeyeyim | ürümeyesin | ürümeye | ürümeyelim | ürümeyesiniz | ürümeyeler | ||
| progressive | ürümemekteyim | ürümemektesin | ürümemekte | ürümemekteyiz | ürümemektesiniz | ürümemekteler | ||
| necessitative | ürümemeliyim | ürümemelisin | ürümemeli | ürümemeliyiz | ürümemelisiniz | ürümemeliler | ||
| imperative | ürüme | ürümesin | ürümeyin | ürümesinler | ||||
| Negative interrogative | ||||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
| indicative | present | aorist | ürümez miyim? | ürümez misin? | ürümez mi? | ürümez miyiz? | ürümez misiniz? | ürümezler mi? |
| imperfective | ürümüyor muyum? | ürümüyor musun? | ürümüyor mu? | ürümüyor muyuz? | ürümüyor musunuz? | ürümüyorlar mı? | ||
| past | perfective | ürümedim mi? | ürümedin mi? | ürümedi mi? | ürümedik mi? | ürümediniz mi? | ürümediler mi? | |
| imperfective | ürümüyor muydum? | ürümüyor muydun? | ürümüyor muydu? | ürümüyor muyduk? | ürümüyor muydunuz? | ürümüyorlar mıydı? | ||
| future | ürümeyecek miyim? | ürümeyecek misin? | ürümeyecek mi? | ürümeyecek miyiz? | ürümeyecek misiniz? | ürümeyecekler mi? | ||
| inferential | perfective | ürümemiş miyim? | ürümemiş misin? | ürümemiş mi? | ürümemiş miyiz? | ürümemiş misiniz? | ürümemişler mi? | |
| aorist | ürümez miymişim? | ürümez miymişsin? | ürümez miymiş? | ürümez miymişiz? | ürümez miymişsiniz? | ürümezler miymiş? | ||
| imperfective | ürümüyor muymuşum? | ürümüyor muymuşsun? | ürümüyor muymuş? | ürümüyor muymuşuz? | ürümüyor muymuşsunuz? | ürümüyorlar mıymış? | ||
| conditional | simple | ürümesem mi? | ürümesen mi? | ürümese mi? | ürümesek mi? | ürümeseniz mi? | ürümeseler mi? | |
| perfective | ürümese miydim? | ürümese miydin? | ürümese miydi? | ürümese miydik? | ürümese miydiniz? | ürümeseler miydi? | ||
| progressive | ürümemekte miyim? | ürümemekte misin? | ürümemekte mi? | ürümemekte miyiz? | ürümemekte misiniz? | ürümemekteler mi? | ||
| necessitative | ürümemeli miyim? | ürümemeli misin? | ürümemeli mi? | ürümemeli miyiz? | ürümemeli misiniz? | ürümemeliler mi? | ||
Synonyms[edit]
Derived terms[edit]
References[edit]
- ^ Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill: “*p`ū̀ri ( ~ -e)”
- ^ "ürü-" - nişanyansözlük