पश्च

Sanskrit

Etymology

From पश्चा (paścā). Ultimately from Proto-Indo-European *pós (“afterwards, behind”). Compare उच्च (ucca) and नीच (nīca). Cognate with Latin post (“afterwards, behind”), Avestan 𐬞𐬀𐬯𐬗𐬀 (pasca), Old Persian [Term?] (/⁠pasā⁠/).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /pɐɕ.t͡ɕɐ/
• (Classical) IPA^(key): /ˈpɐɕ.t͡ɕɐ/

Adjective

पश्च • (paśca) stem

1. hinder, later
2. western

Declension

Masculine a-stem declension of पश्च (paśca)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	पश्चः paścaḥ	पश्चौ / पश्चा¹ paścau / paścā¹	पश्चाः / पश्चासः¹ paścāḥ / paścāsaḥ¹
Vocative	पश्च paśca	पश्चौ / पश्चा¹ paścau / paścā¹	पश्चाः / पश्चासः¹ paścāḥ / paścāsaḥ¹
Accusative	पश्चम् paścam	पश्चौ / पश्चा¹ paścau / paścā¹	पश्चान् paścān
Instrumental	पश्चेन paścena	पश्चाभ्याम् paścābhyām	पश्चैः / पश्चेभिः¹ paścaiḥ / paścebhiḥ¹
Dative	पश्चाय paścāya	पश्चाभ्याम् paścābhyām	पश्चेभ्यः paścebhyaḥ
Ablative	पश्चात् paścāt	पश्चाभ्याम् paścābhyām	पश्चेभ्यः paścebhyaḥ
Genitive	पश्चस्य paścasya	पश्चयोः paścayoḥ	पश्चानाम् paścānām
Locative	पश्चे paśce	पश्चयोः paścayoḥ	पश्चेषु paśceṣu
Notes	¹Vedic

Feminine ā-stem declension of पश्चा (paścā)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	पश्चा paścā	पश्चे paśce	पश्चाः paścāḥ
Vocative	पश्चे paśce	पश्चे paśce	पश्चाः paścāḥ
Accusative	पश्चाम् paścām	पश्चे paśce	पश्चाः paścāḥ
Instrumental	पश्चया / पश्चा¹ paścayā / paścā¹	पश्चाभ्याम् paścābhyām	पश्चाभिः paścābhiḥ
Dative	पश्चायै paścāyai	पश्चाभ्याम् paścābhyām	पश्चाभ्यः paścābhyaḥ
Ablative	पश्चायाः / पश्चायै² paścāyāḥ / paścāyai²	पश्चाभ्याम् paścābhyām	पश्चाभ्यः paścābhyaḥ
Genitive	पश्चायाः / पश्चायै² paścāyāḥ / paścāyai²	पश्चयोः paścayoḥ	पश्चानाम् paścānām
Locative	पश्चायाम् paścāyām	पश्चयोः paścayoḥ	पश्चासु paścāsu
Notes	¹Vedic ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of पश्च (paśca)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	पश्चम् paścam	पश्चे paśce	पश्चानि / पश्चा¹ paścāni / paścā¹
Vocative	पश्च paśca	पश्चे paśce	पश्चानि / पश्चा¹ paścāni / paścā¹
Accusative	पश्चम् paścam	पश्चे paśce	पश्चानि / पश्चा¹ paścāni / paścā¹
Instrumental	पश्चेन paścena	पश्चाभ्याम् paścābhyām	पश्चैः / पश्चेभिः¹ paścaiḥ / paścebhiḥ¹
Dative	पश्चाय paścāya	पश्चाभ्याम् paścābhyām	पश्चेभ्यः paścebhyaḥ
Ablative	पश्चात् paścāt	पश्चाभ्याम् paścābhyām	पश्चेभ्यः paścebhyaḥ
Genitive	पश्चस्य paścasya	पश्चयोः paścayoḥ	पश्चानाम् paścānām
Locative	पश्चे paśce	पश्चयोः paścayoḥ	पश्चेषु paśceṣu
Notes	¹Vedic

Related terms

• पश्चात् (paścāt)
• पश्चिम (paścima)
• पश्चा (paścā)

Descendants

• Malay: pasca-
  • Indonesian: pasca-
• Magadhi Prakrit:
  • Assamese: পিছ (pis), পাছ (pas)
• Pali: pacchā
• Sauraseni Prakrit: 𑀧𑀘𑁆𑀙𑀸 (pacchā)
  • Hindi: पीछा (pīchā)

References

• Monier Williams (1899) “पश्च”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 612/1.