dziesiąty

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *desętъ. First attested in the 14th century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /d͡ʑɛɕɑ̃tɨː/
• IPA^(key): (15^th CE) /d͡ʑɛɕɑ̃tɨ/

Adjective

dziesiąty

1. tenth
   • 1447, Dekalog - Dziesięcioro przykazań bożych - Decem praecepta Dei, volume III, page 10. 20:

     Dzeszøtha kaszn boza: ne pozøday czudzego szboza

     [Dziesiąta kaźń Boża: nie pożędaj cudzego zboża]

   • 1930 [Fifteenth century], “Ex”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[2], 16, 36:

     Gomor ta myara gest dzeszøta czyøszcz effy tey myari (gomor autem decima pars est ephi)

     [Gomor ta miara jest dziesiąta część effy tej miary (gomor autem decima pars est ephi)]

Descendants

• Masurian: dżiesziónti
• Polish: dziesiąty
• Silesian: dziesiōnty

References

• Boryś, Wiesław (2005) “dziesiąty”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “dziesiąty”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000) “dziesiąty”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• Sławski, Franciszek (1958-1965) “dziesiąty”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
• B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “dziesiąty”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Polish numbers ^(edit)

		100
←  1	←  9	10	11  →	20  →
		1
Cardinal: dziesięć     Ordinal: dziesiąty     Adverbial: dziesięciokrotnie, dziesięciokroć     Multiplier: dziesięciokrotny     Adverbial qualitative: dziesięciorako     Multiplier qualitative: dziesięcioraki     Collective: dziesięcioro     Additional collective: dziesiątek     Fractional: dziesięcina     Numeral noun: dziesiątka     Relational adjective: dziesiątkowy     Related verb: dziesiątkować     Prefix: dziesięcio-

Etymology

Inherited from Old Polish dziesiąty.

Pronunciation

• IPA^(key): /d͡ʑɛˈɕɔn.tɨ/
• (Middle Polish) IPA^(key): /d͡ʑɛˈɕɔ̃.tɨ/

• Audio

  (file)

• Rhymes: -ɔntɨ
• Syllabification: dzie‧sią‧ty

Adjective

dziesiąty (not comparable, no derived adverb, abbreviation 10.)

1. tenth

Declension

Declension of dziesiąty (hard)

singular					plural
	masculine animate	masculine inanimate	feminine	neuter	virile (= masculine personal)	non-virile
nominative	dziesiąty		dziesiąta	dziesiąte	dziesiąci	dziesiąte
genitive	dziesiątego		dziesiątej	dziesiątego	dziesiątych
dative	dziesiątemu		dziesiątej	dziesiątemu	dziesiątym
accusative	dziesiątego	dziesiąty	dziesiątą	dziesiąte	dziesiątych	dziesiąte
instrumental	dziesiątym		dziesiątą	dziesiątym	dziesiątymi
locative	dziesiątym		dziesiątej	dziesiątym	dziesiątych

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), dziesiąty is one of the most used words in Polish, appearing 11 times in scientific texts, 38 times in news, 7 times in essays, 3 times in fiction, and 4 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 63 times, making it the 1037th most common word in a corpus of 500,000 words.

Noun

dziesiąty m inan

1. denotes tenth day of the month; the tenth

Declension

Declension of dziesiąty

	singular	plural
nominative	dziesiąty	dziesiąte
genitive	dziesiątego	dziesiątych
dative	dziesiątemu	dziesiątym
accusative	dziesiąty	dziesiąte
instrumental	dziesiątym	dziesiątymi
locative	dziesiątym	dziesiątych
vocative	dziesiąty	dziesiąte

Derived terms

adverbs

• piąte przez dziesiąte

 

nouns

• dziesiąta
• dziesiąta muza
• dziesiąta woda po kisielu

 

Further reading

• dziesiąty I in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• dziesiąty II in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• dziesiąty in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “dziesiąty”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Aleksandra Wieczorek (15.09.2021) “DZIESIĄTY”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “dziesiąty”, in Słownik języka polskiego‎^[3]
• Aleksander Zdanowicz (1861) “dziesiąty”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861‎^[4]
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “dziesiąty”, in Słownik języka polskiego‎^[5] (in Polish), volume 1, Warsaw, page 647