ყრუ

Georgian

Etymology

From Old Georgian ყრუ (q̇ru, “deaf”), from Proto-Georgian-Zan *q̇ur-u- (“deaf”), from Proto-Georgian-Zan *q̇ur- (“ear”).

Pronunciation

• IPA^(key): /qʼru/, [χʼɾu]
• Hyphenation: ყრუ

Noun

ყრუ • (q̇ru) (plural ყრუები)

1. deaf person
2. Used to address a person who does not respond to someone

Inflection

Declension of ყრუ (see Georgian declension)
	singular	plural	archaic plural
nominative	ყრუ (q̇ru)	ყრუები (q̇ruebi)	ყრუნი (q̇runi)
ergative	ყრუმ (q̇rum)	ყრუებმა (q̇ruebma)	ყრუთ(ა) (q̇rut(a))
dative	ყრუს(ა) (q̇rus(a))	ყრუებს(ა) (q̇ruebs(a))	ყრუთ(ა) (q̇rut(a))
genitive	ყრუს(ა) (q̇rus(a))	ყრუების(ა) (q̇ruebis(a))	ყრუთ(ა) (q̇rut(a))
instrumental	ყრუთ(ა) (q̇rut(a))	ყრუებით(ა) (q̇ruebit(a))
adverbial	ყრუდ(ა) (q̇rud(a))	ყრუებად(ა) (q̇ruebad(a))
vocative	ყრუვ (q̇ruv)	ყრუებო (q̇ruebo)	ყრუნო (q̇runo)
Notes: archaic plurals might not exist.

Postpositional inflection of ყრუ (see Georgian postpositions)
postpositions taking a dative case	singular	plural
-ზე (-ze, “on”)	ყრუზე (q̇ruze)	ყრუებზე (q̇ruebze)
-თან (-tan, “near”)	ყრუსთან (q̇rustan)	ყრუებთან (q̇ruebtan)
-ში (-ši, “in”)	ყრუში (q̇ruši)	ყრუებში (q̇ruebši)
-ვით (-vit, “like”)	ყრუსავით (q̇rusavit)	ყრუებივით (q̇ruebivit)
postpositions taking a genitive case	singular	plural
-თვის (-tvis, “for”)	ყრუსთვის (q̇rustvis)	ყრუებისთვის (q̇ruebistvis)
-ებრ (-ebr, “like”)	ყრუსებრ (q̇rusebr)	ყრუებისებრ (q̇ruebisebr)
-კენ (-ḳen, “towards”)	ყრუსკენ (q̇rusḳen)	ყრუებისკენ (q̇ruebisḳen)
-გან (-gan, “from/of”)	ყრუსგან (q̇rusgan)	ყრუებისგან (q̇ruebisgan)
postpositions taking an instrumental case	singular	plural
-დან (-dan, “from/since”)	ყრუდან (q̇rudan)	ყრუებიდან (q̇ruebidan)
-ურთ (-urt, “together with”)	ყრუთურთ (q̇ruturt)	ყრუებითურთ (q̇ruebiturt)
postpositions taking an adverbial case	singular	plural
-მდე (-mde, “up to”)	ყრუმდე (q̇rumde)	ყრუებამდე (q̇ruebamde)

Adjective

indeclinable

ყრუ • (q̇ru) (comparative უფრო ყრუ, superlative ყველაზე ყრუ)

1. deaf
2. (figuratively, of village, country etc.) unpopulated
3. (figuratively, of village, country etc.) retarded
4. (figuratively, of voice) deep, obscure

Synonyms

• (deaf): სმენადაქვეითებული (smenadakveitebuli)
• (unpopulated): მიყრუებული (miq̇ruebuli)
• (retarded): ჩამორჩენილი (čamorčenili), გაუნათლებელი (gaunatlebeli)

Antonyms

• (antonym(s) of “unpopulated”): დასახლებული (dasaxlebuli), ხალხმრავალი (xalxmravali)

Derived terms

• ყრუ-მუნჯი (q̇ru-munǯi)
• დაყრუება (daq̇rueba)
• ყრუ თანხმოვანი (q̇ru tanxmovani)
• აყრუებს (aq̇ruebs)
• გააყრუებს (gaaq̇ruebs)
• სიყრუე (siq̇rue)

Related terms

• ყური (q̇uri)

References

• Čikobava, Arnold et al., editors (1950–1964), “ყრუ”, in Kartuli enis ganmarṭebiti leksiḳoni [Explanatory Dictionary of the Georgian language] (in Georgian), Tbilisi: Academy Press

Old Georgian

Alternative forms

• ყრუჲ (q̇ruy)

Etymology

From Proto-Georgian-Zan *q̇ur-u- (“deaf”), from Proto-Georgian-Zan *q̇ur- (“ear”).

Noun

ყრუ • (q̇ru)

1. a deaf person

Descendants

• Georgian: ყრუ (q̇ru)
• → Bats: ყურუჼ (q̇urũ)
• → Svan: ყუ̂რიუ̂ (q̇ûriû), ყრუუ̂ (q̇ruû)

References

• Abulaʒe, Ilia (1973) “ყრუ”, in Ʒveli kartuli enis leksiḳoni (masalebi) [Dictionary of Old Georgian (Materials)]‎^[1] (in Georgian), Tbilisi: Metsniereba, page 468b