ხმა

Georgian

From Old Georgian ჴმაჲ (qmay), from Proto-Georgian-Zan *qam-, *qm-. Cognate with Mingrelian ხუმა (xuma). For the political sense, compare Russian голос (golos).

ხმა • (xma) (plural ხმები)

voice, sound
ხმა არ გავიგო! ― xma ar gavigo! ― Do not make noise
voice, word, remark, opinion
ერთ ხმაში ― ert xmaši ― unanimously, with one accord
(politics) vote
ხმის უფლება ― xmis upleba ― suffrage, franchise
rumour
ხმა დადის რომ ... ― xma dadis rom ... ― rumour has it
volume
ხმას დაუწიე
xmas dauc̣ie
Turn down the volume

Declension of ხმა (see Georgian declension)
	singular	plural	archaic plural
nominative	ხმა (xma)	ხმები (xmebi)	ხმანი (xmani)
ergative	ხმამ (xmam)	ხმებმა (xmebma)	ხმათ(ა) (xmat(a))
dative	ხმას(ა) (xmas(a))	ხმებს(ა) (xmebs(a))	ხმათ(ა) (xmat(a))
genitive	ხმის(ა) (xmis(a))	ხმების(ა) (xmebis(a))	ხმათ(ა) (xmat(a))
instrumental	ხმით(ა) (xmit(a))	ხმებით(ა) (xmebit(a))
adverbial	ხმად(ა) (xmad(a))	ხმებად(ა) (xmebad(a))
vocative	ხმავ (xmav)	ხმებო (xmebo)	ხმანო (xmano)
Notes: archaic plurals might not exist.

Postpositional inflection of ხმა (see Georgian postpositions)
postpositions taking a dative case	singular	plural
-ზე (-ze, “on”)	ხმაზე (xmaze)	ხმებზე (xmebze)
-თან (-tan, “near”)	ხმასთან (xmastan)	ხმებთან (xmebtan)
-ში (-ši, “in”)	ხმაში (xmaši)	ხმებში (xmebši)
-ვით (-vit, “like”)	ხმასავით (xmasavit)	ხმებივით (xmebivit)
postpositions taking a genitive case	singular	plural
-თვის (-tvis, “for”)	ხმისთვის (xmistvis)	ხმებისთვის (xmebistvis)
-ებრ (-ebr, “like”)	ხმისებრ (xmisebr)	ხმებისებრ (xmebisebr)
-კენ (-ḳen, “towards”)	ხმისკენ (xmisḳen)	ხმებისკენ (xmebisḳen)
-გან (-gan, “from/of”)	ხმისგან (xmisgan)	ხმებისგან (xmebisgan)
postpositions taking an instrumental case	singular	plural
-დან (-dan, “from/since”)	ხმიდან (xmidan)	ხმებიდან (xmebidan)
-ურთ (-urt, “together with”)	ხმითურთ (xmiturt)	ხმებითურთ (xmebiturt)
postpositions taking an adverbial case	singular	plural
-მდე (-mde, “up to”)	ხმამდე (xmamde)	ხმებამდე (xmebamde)