արածեմ
Old Armenian
Alternative forms
Etymology
Possibly from Proto-Indo-European *treh₂ǵ- with a prothetic ա- (a-) and cognate with Ancient Greek τρώγω (trṓgō, “chew, eat”), τράγος (trágos, “he-goat”).[1][2][3] Related to արօտ (arōt).
Verb
արածեմ • (aracem)
- (transitive) to cause the herd to graze, to pasture
- (figuratively, of fire) to burn down
- (usually mediopassive, intransitive) to graze, to pasture, to feed
- արածել զհողմս ― aracel zhołms ― to cherish vain hopes, to build castles in the air
Conjugation
active
| infinitive | արածել (aracel) | participle | արածեցեալ, արածեալ (aracecʻeal, araceal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | արածեց- (aracecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | արածեմ (aracem) | արածես (araces) | արածէ (aracē) | արածեմք (aracemkʻ) | արածէք (aracēkʻ) | արածեն (aracen) | |
| imperfect | արածէի, արածեի* (aracēi, aracei*) | արածէիր, արածեիր* (aracēir, araceir*) | արածէր (aracēr) | արածէաք, արածեաք* (aracēakʻ, araceakʻ*) | արածէիք, արածեիք* (aracēikʻ, araceikʻ*) | արածէին, արածեին* (aracēin, aracein*) | |
| aorist | արածեցի (aracecʻi) | արածեցեր (aracecʻer) | արածեաց (araceacʻ) | արածեցաք (aracecʻakʻ) | արածեցէք, արածեցիք (aracecʻēkʻ, aracecʻikʻ) | արածեցին (aracecʻin) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | արածիցեմ (aracicʻem) | արածիցես (aracicʻes) | արածիցէ (aracicʻē) | արածիցեմք (aracicʻemkʻ) | արածիցէք (aracicʻēkʻ) | արածիցեն (aracicʻen) | |
| aorist | արածեցից (aracecʻicʻ) | արածեսցես (aracescʻes) | արածեսցէ (aracescʻē) | արածեսցուք (aracescʻukʻ) | արածեսջիք (aracesǰikʻ) | արածեսցեն (aracescʻen) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | արածեա՛ (araceá) | — | — | արածեցէ՛ք (aracecʻḗkʻ) | — | |
| cohortative | — | արածեսջի՛ր (aracesǰír) | — | — | արածեսջի՛ք (aracesǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ արածեր (mí aracer) | — | — | մի՛ արածէք (mí aracēkʻ) | — | |
| *rare | |||||||
mediopassive
| infinitive | արածել, արածիլ* (aracel, aracil*) | participle | արածեցեալ, արածեալ (aracecʻeal, araceal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | արածեց- (aracecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | արածիմ (aracim) | արածիս (aracis) | արածի (araci) | արածիմք (aracimkʻ) | արածիք (aracikʻ) | արածին (aracin) | |
| imperfect | արածէի (aracēi) | արածէիր (aracēir) | արածէր, արածիւր (aracēr, araciwr) | արածէաք (aracēakʻ) | արածէիք (aracēikʻ) | արածէին (aracēin) | |
| aorist | արածեցայ (aracecʻay) | արածեցար (aracecʻar) | արածեցաւ (aracecʻaw) | արածեցաք (aracecʻakʻ) | արածեցայք (aracecʻaykʻ) | արածեցան (aracecʻan) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | արածիցիմ (aracicʻim) | արածիցիս (aracicʻis) | արածիցի (aracicʻi) | արածիցիմք (aracicʻimkʻ) | արածիցիք (aracicʻikʻ) | արածիցին (aracicʻin) | |
| aorist | արածեցայց (aracecʻaycʻ) | արածեսցիս (aracescʻis) | արածեսցի (aracescʻi) | արածեսցուք (aracescʻukʻ) | արածեսջիք (aracesǰikʻ) | արածեսցին (aracescʻin) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | արածեա՛ց (araceácʻ) | — | — | արածեցարո՛ւք (aracecʻarúkʻ) | — | |
| cohortative | — | արածեսջի՛ր (aracesǰír) | — | — | արածեսջի՛ք (aracesǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ արածիր (mí aracir) | — | — | մի՛ արածիք (mí aracikʻ) | — | |
| *post-classical | |||||||
Derived terms
Descendants
- Armenian: արածել (aracel)
References
- ^ Ačaṙyan, Hračʻya (1940) Hayocʻ lezvi patmutʻyun [History of the Armenian Language] (in Armenian), volume I, Yerevan: University Press, pages 38–39
- ^ Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “արած”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- ^ Martirosyan, Hrach (2010) “aracem”, in Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden and Boston: Brill, page 125
Further reading
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “արածեմ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “արածեմ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy