խայթեմ
Old Armenian
[edit]Etymology
[edit]From խայթ (xaytʻ).
Verb
[edit]խայթեմ • (xaytʻem) (aorist indicative խայթեցի)
- to sting, to bite (of insects and snakes)
- (figuratively) to nettle, to pique
- խիղճն խայթէ զնա ― xiłčn xaytʻē zna ― he feels remorse, he scruples at
Conjugation
[edit]active
| infinitive | խայթել (xaytʻel) | participle | խայթեցեալ, խայթեալ (xaytʻecʻeal, xaytʻeal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | խայթեց- (xaytʻecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | խայթեմ (xaytʻem) | խայթես (xaytʻes) | խայթէ (xaytʻē) | խայթեմք (xaytʻemkʻ) | խայթէք (xaytʻēkʻ) | խայթեն (xaytʻen) | |
| imperfect | խայթէի, խայթեի* (xaytʻēi, xaytʻei*) | խայթէիր, խայթեիր* (xaytʻēir, xaytʻeir*) | խայթէր (xaytʻēr) | խայթէաք, խայթեաք* (xaytʻēakʻ, xaytʻeakʻ*) | խայթէիք, խայթեիք* (xaytʻēikʻ, xaytʻeikʻ*) | խայթէին, խայթեին* (xaytʻēin, xaytʻein*) | |
| aorist | խայթեցի (xaytʻecʻi) | խայթեցեր (xaytʻecʻer) | խայթեաց (xaytʻeacʻ) | խայթեցաք (xaytʻecʻakʻ) | խայթեցէք, խայթեցիք (xaytʻecʻēkʻ, xaytʻecʻikʻ) | խայթեցին (xaytʻecʻin) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | խայթիցեմ (xaytʻicʻem) | խայթիցես (xaytʻicʻes) | խայթիցէ (xaytʻicʻē) | խայթիցեմք (xaytʻicʻemkʻ) | խայթիցէք (xaytʻicʻēkʻ) | խայթիցեն (xaytʻicʻen) | |
| aorist | խայթեցից (xaytʻecʻicʻ) | խայթեսցես (xaytʻescʻes) | խայթեսցէ (xaytʻescʻē) | խայթեսցուք (xaytʻescʻukʻ) | խայթեսջիք (xaytʻesǰikʻ) | խայթեսցեն (xaytʻescʻen) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | խայթեա՛ (xaytʻeá) | — | — | խայթեցէ՛ք (xaytʻecʻḗkʻ) | — | |
| cohortative | — | խայթեսջի՛ր (xaytʻesǰír) | — | — | խայթեսջի՛ք (xaytʻesǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ խայթեր (mí xaytʻer) | — | — | մի՛ խայթէք (mí xaytʻēkʻ) | — | |
| *rare | |||||||
mediopassive
| infinitive | խայթել, խայթիլ* (xaytʻel, xaytʻil*) | participle | խայթեցեալ, խայթեալ (xaytʻecʻeal, xaytʻeal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | խայթեց- (xaytʻecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | խայթիմ (xaytʻim) | խայթիս (xaytʻis) | խայթի (xaytʻi) | խայթիմք (xaytʻimkʻ) | խայթիք (xaytʻikʻ) | խայթին (xaytʻin) | |
| imperfect | խայթէի (xaytʻēi) | խայթէիր (xaytʻēir) | խայթէր, խայթիւր (xaytʻēr, xaytʻiwr) | խայթէաք (xaytʻēakʻ) | խայթէիք (xaytʻēikʻ) | խայթէին (xaytʻēin) | |
| aorist | խայթեցայ (xaytʻecʻay) | խայթեցար (xaytʻecʻar) | խայթեցաւ (xaytʻecʻaw) | խայթեցաք (xaytʻecʻakʻ) | խայթեցայք (xaytʻecʻaykʻ) | խայթեցան (xaytʻecʻan) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | խայթիցիմ (xaytʻicʻim) | խայթիցիս (xaytʻicʻis) | խայթիցի (xaytʻicʻi) | խայթիցիմք (xaytʻicʻimkʻ) | խայթիցիք (xaytʻicʻikʻ) | խայթիցին (xaytʻicʻin) | |
| aorist | խայթեցայց (xaytʻecʻaycʻ) | խայթեսցիս (xaytʻescʻis) | խայթեսցի (xaytʻescʻi) | խայթեսցուք (xaytʻescʻukʻ) | խայթեսջիք (xaytʻesǰikʻ) | խայթեսցին (xaytʻescʻin) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | խայթեա՛ց (xaytʻeácʻ) | — | — | խայթեցարո՛ւք (xaytʻecʻarúkʻ) | — | |
| cohortative | — | խայթեսջի՛ր (xaytʻesǰír) | — | — | խայթեսջի՛ք (xaytʻesǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ խայթիր (mí xaytʻir) | — | — | մի՛ խայթիք (mí xaytʻikʻ) | — | |
| *post-classical | |||||||
Descendants
[edit]- Armenian: խայթել (xaytʻel)
References
[edit]- Petrosean, Matatʻeay (1879) “խայթեմ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy