ջահ

Armenian

Ջահ (1)

Etymology

From Old Armenian ջահ (ǰah).

Pronunciation

• Audio (Eastern Armenian)

  (file)

• Audio (Western Armenian)

  (file)

• (Eastern Armenian, standard) IPA^(key): /d͡ʒah/ [d͡ʒɑh]
• (Western Armenian, standard) IPA^(key): /t͡ʃah/ [t͡ʃʰɑh]

Noun

ջահ • (ǰah)

1. chandelier

   Synonym: (colloquial, proscribed) լյուստրա (lyustra)

2. torch
3. (astronomy) facula
4. (figuratively) fire, light
5. (figuratively) enlightened person
6. (figuratively) heavenly/celestial body (especially the sun)

Declension

i-type, inanimate (Eastern Armenian)

	singular	plural
nominative	ջահ (ǰah)	ջահեր (ǰaher)
dative	ջահի (ǰahi)	ջահերի (ǰaheri)
ablative	ջահից (ǰahicʻ)	ջահերից (ǰahericʻ)
instrumental	ջահով (ǰahov)	ջահերով (ǰaherov)
locative	ջահում (ǰahum)	ջահերում (ǰaherum)
	definite forms
nominative	ջահը/ջահն (ǰahə/ǰahn)	ջահերը/ջահերն (ǰaherə/ǰahern)
dative	ջահին (ǰahin)	ջահերին (ǰaherin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	ջահս (ǰahs)	ջահերս (ǰahers)
dative	ջահիս (ǰahis)	ջահերիս (ǰaheris)
ablative	ջահիցս (ǰahicʻs)	ջահերիցս (ǰahericʻs)
instrumental	ջահովս (ǰahovs)	ջահերովս (ǰaherovs)
locative	ջահումս (ǰahums)	ջահերումս (ǰaherums)
	2nd person possessive forms (your)
nominative	ջահդ (ǰahd)	ջահերդ (ǰaherd)
dative	ջահիդ (ǰahid)	ջահերիդ (ǰaherid)
ablative	ջահիցդ (ǰahicʻd)	ջահերիցդ (ǰahericʻd)
instrumental	ջահովդ (ǰahovd)	ջահերովդ (ǰaherovd)
locative	ջահումդ (ǰahumd)	ջահերումդ (ǰaherumd)

Old Armenian

Etymology

The older form is perhaps *ջարհ (*ǰarh), of unknown origin.

Noun

ջահ • (ǰah)

1. light, torch, flambeau, link
2. candelabra, chandelier
3. (astronomy) facula, bright spot on the sun

Declension

i-type

	singular		plural
nominative	ջահ (ǰah)		ջահք (ǰahkʻ)
genitive	ջահի (ǰahi)		ջահից (ǰahicʻ)
dative	ջահի (ǰahi)		ջահից (ǰahicʻ)
accusative	ջահ (ǰah)		ջահս (ǰahs)
ablative	ջահէ (ǰahē)		ջահից (ǰahicʻ)
instrumental	ջահիւ (ǰahiw)		ջահիւք (ǰahiwkʻ)
locative	ջահի (ǰahi)		ջահս (ǰahs)

Derived terms

• աղօտաջահ (ałōtaǰah)
• առաքելաջահ (aṙakʻelaǰah)
• աստղաջահընկալ (astłaǰahənkal)
• եօթնաջահեան (eōtʻnaǰahean)
• լուսաջահայեղց (lusaǰahayełcʻ)
• ղամբարաջահ (łambaraǰah)
• ճառագայթաջահ (čaṙagaytʻaǰah)
• ճրագաջահ (čragaǰah)
• ջահաբորբոք (ǰahaborbokʻ)
• ջահագործութիւն (ǰahagorcutʻiwn)
• ջահազարդեմ (ǰahazardem)
• ջահազարդիմ (ǰahazardim)
• ջահազգեաց (ǰahazgeacʻ)
• ջահազգեստ (ǰahazgest)
• ջահազգեստեալ (ǰahazgesteal)
• ջահալից (ǰahalicʻ)
• ջահալուսութիւն (ǰahalusutʻiwn)
• ջահալուցութիւն (ǰahalucʻutʻiwn)
• ջահակալեմ (ǰahakalem)
• ջահակերպիմ (ǰahakerpim)
• ջահակիր (ǰahakir)
• ջահակից (ǰahakicʻ)
• ջահանամ (ǰahanam)
• ջահանման (ǰahanman)
• ջահապայծառ (ǰahapaycaṙ)
• ջահավառ (ǰahavaṙ)
• ջահավառեմ (ǰahavaṙem)
• ջահավառութիւն (ǰahavaṙutʻiwn)
• ջահատու (ǰahatu)
• ջահատրեալ (ǰahatreal)
• ջահացուցանեմ (ǰahacʻucʻanem)
• ջահացուցիչ (ǰahacʻucʻičʻ)
• ջահաւոր (ǰahawor)
• ջահաւորական (ǰahaworakan)
• ջահաւորեմ (ǰahaworem)
• ջահաւորութիւն (ǰahaworutʻiwn)
• ջահափայլ (ǰahapʻayl)
• ջահափայլեմ (ǰahapʻaylem)
• ջահեմ (ǰahem)
• ջահեցուցանեմ (ǰahecʻucʻanem)
• ջահընկալ (ǰahənkal)
• ջահընկալեմ (ǰahənkalem)
• ջահընկալութիւն (ǰahənkalutʻiwn)
• ջահիմ (ǰahim)
• ջահլուցութիւն (ǰahlucʻutʻiwn)
• ջահունք (ǰahunkʻ)
• քառաջահեան (kʻaṙaǰahean)
• քառասնաջահ (kʻaṙasnaǰah)

 

Descendants

• Armenian: ջահ (ǰah)

Further reading

• Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “ջահ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “ջահ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Petrosean, Matatʻeay (1879) “ջահ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy