क्षरति
Sanskrit
Etymology
From Proto-Indo-Aryan *gẓʰárati, from Proto-Indo-Iranian *gžʰárati, from Proto-Indo-European *dʰgʷʰéreti from *dʰgʷʰer- (“to flow”).
Cognate with Avestan 𐬖𐬲𐬀𐬭𐬀𐬌𐬙𐬌 (γžaraiti), Ancient Greek φθείρω (phtheírō).
Pronunciation
Verb
क्षरति • (kṣárati) third-singular indicative (class 1, type P, root क्षर्)
- to flow, stream, trickle
- Synonym: स्रवति (srávati)
- to melt away, perish, wane
- Synonym: क्षीयते (kṣīyáte)
Conjugation
Present: क्षरति (kṣarati), क्षरते (kṣarate), क्षर्यते (kṣaryate) | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Voice | Active | Middle | Passive | ||||||
Number | Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural |
Indicative Mood | |||||||||
Third | क्षरति kṣarati |
क्षरतः kṣarataḥ |
क्षरन्ति kṣaranti |
क्षरते kṣarate |
क्षरेते kṣarete |
क्षरन्ते kṣarante |
क्षर्यते kṣaryate |
क्षर्येते kṣaryete |
क्षर्यन्ते kṣaryante |
Second | क्षरसि kṣarasi |
क्षरथः kṣarathaḥ |
क्षरथ kṣaratha |
क्षरसे kṣarase |
क्षरेथे kṣarethe |
क्षरध्वे kṣaradhve |
क्षर्यसे kṣaryase |
क्षर्येथे kṣaryethe |
क्षर्यध्वे kṣaryadhve |
First | क्षरामि kṣarāmi |
क्षरावः kṣarāvaḥ |
क्षरामः kṣarāmaḥ |
क्षरे kṣare |
क्षरावहे kṣarāvahe |
क्षरामहे kṣarāmahe |
क्षर्ये kṣarye |
क्षर्यावहे kṣaryāvahe |
क्षर्यामहे kṣaryāmahe |
Imperative Mood | |||||||||
Third | क्षरतु kṣaratu |
क्षरताम् kṣaratām |
क्षरन्तु kṣarantu |
क्षरताम् kṣaratām |
क्षरेताम् kṣaretām |
क्षरन्ताम् kṣarantām |
क्षर्यताम् kṣaryatām |
क्षर्येताम् kṣaryetām |
क्षर्यन्ताम् kṣaryantām |
Second | क्षर kṣara |
क्षरतम् kṣaratam |
क्षरत kṣarata |
क्षरस्व kṣarasva |
क्षरेथाम् kṣarethām |
क्षरध्वम् kṣaradhvam |
क्षर्यस्व kṣaryasva |
क्षर्येथाम् kṣaryethām |
क्षर्यध्वम् kṣaryadhvam |
First | क्षराणि kṣarāṇi |
क्षराव kṣarāva |
क्षराम kṣarāma |
क्षरै kṣarai |
क्षरावहै kṣarāvahai |
क्षरामहै kṣarāmahai |
क्षर्यै kṣaryai |
क्षर्यावहै kṣaryāvahai |
क्षर्यामहै kṣaryāmahai |
Optative Mood | |||||||||
Third | क्षरेत् kṣaret |
क्षरेताम् kṣaretām |
क्षरेयुः kṣareyuḥ |
क्षरेत kṣareta |
क्षरेयाताम् kṣareyātām |
क्षरेरन् kṣareran |
क्षर्येत kṣaryeta |
क्षर्येयाताम् kṣaryeyātām |
क्षर्येरन् kṣaryeran |
Second | क्षरेः kṣareḥ |
क्षरेतम् kṣaretam |
क्षरेत kṣareta |
क्षरेथाः kṣarethāḥ |
क्षरेयाथाम् kṣareyāthām |
क्षरेध्वम् kṣaredhvam |
क्षर्येथाः kṣaryethāḥ |
क्षर्येयाथाम् kṣaryeyāthām |
क्षर्येध्वम् kṣaryedhvam |
First | क्षरेयम् kṣareyam |
क्षरेव kṣareva |
क्षरेमः kṣaremaḥ |
क्षरेय kṣareya |
क्षरेवहि kṣarevahi |
क्षरेमहि kṣaremahi |
क्षर्येय kṣaryeya |
क्षर्येवहि kṣaryevahi |
क्षर्येमहि kṣaryemahi |
Participles | |||||||||
क्षरत् kṣarat |
or | क्षरन्त् kṣarant |
क्षरमान kṣaramāna |
क्षर्यमान kṣaryamāna |
Imperfect: अक्षरत् (akṣarat), अक्षरत (akṣarata), अक्षर्यत (akṣaryata) | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Voice | Active | Middle | Passive | ||||||
Number | Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural |
Indicative Mood | |||||||||
Third | अक्षरत् akṣarat |
अक्षरताम् akṣaratām |
अक्षरन् akṣaran |
अक्षरत akṣarata |
अक्षरेताम् akṣaretām |
अक्षरन्त akṣaranta |
अक्षर्यत akṣaryata |
अक्षर्येताम् akṣaryetām |
अक्षर्यन्त akṣaryanta |
Second | अक्षरः akṣaraḥ |
अक्षरतम् akṣaratam |
अक्षरत akṣarata |
अक्षरथाः akṣarathāḥ |
अक्षरेथाम् akṣarethām |
अक्षरध्वम् akṣaradhvam |
अक्षर्यथाः akṣaryathāḥ |
अक्षर्येथाम् akṣaryethām |
अक्षर्यध्वम् akṣaryadhvam |
First | अक्षरम् akṣaram |
अक्षराव akṣarāva |
अक्षराम akṣarāma |
अक्षरे akṣare |
अक्षरावहि akṣarāvahi |
अक्षरामहि akṣarāmahi |
अक्षर्ये akṣarye |
अक्षर्यावहि akṣaryāvahi |
अक्षर्यामहि akṣaryāmahi |
References
- Monier Williams (1899) “क्षरति”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 0327.
- Arthur Anthony Macdonell (1893) “क्षरति”, in A practical Sanskrit dictionary with transliteration, accentuation, and etymological analysis throughout, London: Oxford University Press
- William Dwight Whitney, 1885, The Roots, Verb-forms, and Primary Derivatives of the Sanskrit Language, Leipzig: Breitkopf and Härtel, page 028
- Otto Böhtlingk, Richard Schmidt (1879-1928) “क्षरति”, in Walter Slaje, Jürgen Hanneder, Paul Molitor, Jörg Ritter, editors, Nachtragswörterbuch des Sanskrit (in German), Halle-Wittenberg: Martin-Luther-Universität, published 2016
- Mallory, J. P. with Adams, D. Q. (2006) The Oxford Introduction to Proto-Indo-European and the Proto-Indo-European World (Oxford Linguistics), New York: Oxford University Press, →ISBN, page 394
Categories:
- Sanskrit terms derived from Proto-Indo-European
- Sanskrit terms derived from the Proto-Indo-European root *dʰgʷʰer-
- Sanskrit terms inherited from Proto-Indo-Aryan
- Sanskrit terms derived from Proto-Indo-Aryan
- Sanskrit terms inherited from Proto-Indo-Iranian
- Sanskrit terms derived from Proto-Indo-Iranian
- Sanskrit terms inherited from Proto-Indo-European
- Sanskrit terms with IPA pronunciation
- Sanskrit lemmas
- Sanskrit verbs
- Sanskrit class 1 verbs
- Sanskrit parasmaipada verbs
- Sanskrit terms belonging to the root क्षर्
- Sanskrit verbs in Devanagari script