brodawka

See also: brodawką

Old Polish

Etymology

Etymology tree

Proto-Indo-European *bʰers-

Proto-Indo-European *bʰardʰéh₂

Proto-Balto-Slavic *bardā́ˀ

Proto-Slavic *borda

Proto-Indo-European *-wós

Proto-Balto-Slavic *-was

Proto-Slavic *-vъ

Proto-Indo-European *-keh₂der.

Proto-Balto-Slavic *-kāˀ

Proto-Slavic *-ъka

Proto-Slavic *bordavъka

Old Polish brodawka

Inherited from Proto-Slavic *bordavъka. By surface analysis, broda +‎ -awka. First attested in 1472.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /brɔdaːfka/
• IPA^(key): (15^th CE) /brɔdɒfka/

Noun

brodawka f

1. (attested in Greater Poland, Silesia, Lesser Poland) wart (type of deformed growth occurring on the skin)
   • 1900 [1472], Józef Rostafiński, editor, Symbola ad historiam naturalem medii aevi = Średniowieczna historya naturalna w Polsce. Ps 2‎^[1], number 1308:

     Brodawka porrus

     [Brodawka porrus]

   • 1885-2024 [1481], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne‎^[2], volume IV, page 747:

     Brodawka vernca (pro veruca) vel warex

     [Brodawka vernca (pro veruca) vel warex]

   • 1885-2024 [XV p. post.], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne‎^[3], volume V, page 9:

     Bro­dawka puberta

     [Bro­dawka puberta]

   • 1908 [c. 1500], Bolesław Erzepki, editor, Przyczynki do średniowiecznego słownictwa polskiego. I. Glosy polskie wpisane do łacińsko-niemieckiego słownika drukowanego w roku 1490‎^[4], Lubiń, page 5:

     Brodawką tuber, tubea, brodawka tuber

     [Brodawka tuber, tubea, brodawka tuber]

   • 1900 [1491], Józef Rostafiński, editor, Symbola ad historiam naturalem medii aevi = Średniowieczna historya naturalna w Polsce. Ps 2‎^[5], number 1103:

     Na brodawky contra verrucas

     [Na brodawki contra verrucas]

   • 1885-2024 [XV p. post.], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne‎^[6], volume III, Wrocław, page 288:

     Brodawky verrucas

     [Brodawki verrucas]

   • 1874-1891 [XV p. post.], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[7], [8], [9]}, volume LIII, Krakow, page 61.:

     Contra verucam in manibus brodawky

     [Contra verucam in manibus brodawki]

   • 1440, rękopiśmienne ekscerpty - glosy z rozariusza z rękopisu znajdującego się w zbiorach Biblioteki Klasztornej oo. Paulinów na Jasnej Górze pod sygn. II 25 z r. 1444, page 217v:

     Pvberta dicitur illud quod crescit in cutte proprie brodawka

     [Pvberta dicitur illud quod crescit in cutte proprie brodawka]

   • [XV p. post.], rękopiśmienne ekscerpty - glosy z rozariusza w rkpsie Biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie, obecnie we Wrocławiu, o sygn. 381, z r. 1457, page 164ra:

     [P]vbarta dicitur illud quod crescit in *cuti proprie brodawka

     [[P]vbarta dicitur illud quod crescit in *cuti proprie brodawka]

   • 1463, Wokabularz petersburski VII, Cesarskiej Biblioteki Publicznej w Petersburgu, sygn. Lat.Q.ch.I.100, page 12:

     Puberta brodawak brodawka

     [Puberta brodawka brodawka]

   • XV p. post., rękopiśmienne ekscerpty - glosy z rozariusza w rękopisie Biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie, obecnie we Wrocławiu, o sygn. 3297, z r. 1476, page 194r:

     Puberta est illud quod crescit in cutte proprie brodawka

     [Puberta est illud quod crescit in cutte proprie brodawka]

   • XV p. post., Rękopiśmienne ekscerpty - glosy z rozariusza w rękopisie Biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie, obecnie we Wrocławiu, o sygn. 1630, page 197v:

     Puberta dicitur illud quod crescit in cutte vlg. brodawca

     [Puberta dicitur illud quod crescit in cutte vlg. brodawka]

   • XV p. post., Wokabularz petersburski II, Cesarskiej Biblioteki Publicznej w Petersburgu, sygn. Lat.F.ch.XVI.12, page 9:

     Puberta brodawka

     [Puberta brodawka]

   • XV ex., Wokabularz petersburski VII, Cesarskiej Biblioteki Publicznej w Petersburgu, sygn. Lat.Q.ch.I.100, page 12:

     Puberta *brodawak brodawka

     [Puberta *brodawka brodawka]

   • c. 1500, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 141v:

     Tuber tubea [brd] brodawką

     [Tuber tubea [brd] brodawka]

   • c. 1500, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 142r:

     Tuber brodawka

     [Tuber brodawka]

2. (anatomy, hapax legomenon) nipple; mamilla (small projection of a mammary gland)
   • 1900 [1472], Józef Rostafiński, editor, Symbola ad historiam naturalem medii aevi = Średniowieczna historya naturalna w Polsce. Ps 2‎^[10], number 1744:

     Brodawka mamilla

     [Brodawka mamilla]

Descendants

• Polish: brodawka
• Silesian: brodōwka

References

• Boryś, Wiesław (2005), “brodawka”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017), “brodawka”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000), “brodawka”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• K. Nitsch, editor (1954), “brodawka”, in Słownik staropolski (in Polish), volume 1, Warsaw: Polish Academy of Sciences, page 161
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “brodawka”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
• Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “brodawka”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk

Polish

Etymology

Etymology tree

Proto-Indo-European *bʰers-

Proto-Indo-European *bʰardʰéh₂

Proto-Balto-Slavic *bardā́ˀ

Proto-Slavic *borda

Proto-Indo-European *-wós

Proto-Balto-Slavic *-was

Proto-Slavic *-vъ

Proto-Indo-European *-keh₂der.

Proto-Balto-Slavic *-kāˀ

Proto-Slavic *-ъka

Proto-Slavic *bordavъka

Old Polish brodawka

Polish brodawka

Inherited from Old Polish brodawka. By surface analysis, broda +‎ -awka.

Pronunciation

 

• IPA^(key): /brɔˈdaf.ka/

• (Middle Polish) IPA^(key): /brɔˈdɒf.ka/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -afka
• Syllabification: bro‧daw‧ka

Noun

brodawka f (related adjective brodawkowy)

1. wart (type of deformed growth occurring on the skin)

   Synonym: kurzajka

2. (anatomy) nipple; mamilla (small projection of a mammary gland)

   Synonym: sutek

3. (anatomy) bump; papilla (natural protrusion of tissue within or on the surface of the body)
4. (botany) bump; papilla (spherical growth that appears on various parts of the plant)
5. (obsolete) type of infection of potatoes
6. (obsolete) wart (flaw; blemish)

   Synonym: wada

7. (Middle Polish, pathology) goitre (enlargement of the thyroid gland)

   Synonym: wole

Declension

Declension of brodawka

	singular	plural
nominative	brodawka	brodawki
genitive	brodawki	brodawek
dative	brodawce	brodawkom
accusative	brodawkę	brodawki
instrumental	brodawką	brodawkami
locative	brodawce	brodawkach
vocative	brodawko	brodawki

Further reading

• brodawka in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• brodawka in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa; Stanisław Rospond; Witold Taszycki; Stefan Hrabec; Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023), “brodawka”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Wiesław Morawski (05.03.2013), “BRODAWKA”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814), “brodawka”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861), “brodawka”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “brodawka”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 206