żarnów

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search
See also: Zarnow and Żarnów

Old Polish

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Proto-Slavic *žьrny.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): (10th–15th CE) /ʒʲa(ː)rnɔːfʲ/
  • IPA(key): (15th CE) /ʒʲarnofʲ/, /ʒʲɒrnofʲ/

Noun

[edit]

żarnów m animacy unattested

  1. (attested in Masovia) quernstone
    • 1930 [c. 1455], “Deut”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[1], 24, 6:
      Nye przymyesz myasto zaklada spodnyego y zvirzchnyego zarnowa (non accipies loco pignoris inferiorem et superiorem molam)
      [Nie przymiesz miasto zakłada spodniego i zwirzchniego żarnowa (non accipies loco pignoris inferiorem et superiorem molam)]
    • 1878-1889 [1411], Archiwum Komisji Historycznej[2], volume III, Radom, Warsaw, page 128:
      De clenodio et proclamacione Cusszaba, in clipeo deferentes lapidem molarem vlg. zarnow z paprziczø
      [De clenodio et proclamacione Kuszaba, in clipeo deferentes lapidem molarem vlg. żarnow z paprzycą]
    1. quern (mill for grinding corn, especially a handmill made of two circular stones)
      • 1930 [c. 1455], “Ex”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[3], 11, 5:
        Szemrze wszitko pyrworodne w szemy egipskyey ot pyrworodzonego ffaraonowa... asz do pyrzworodzonego dzewczyna, ktoresz to gest u szarnowa (usque ad primogenitum ancillae, quae est ad molam)
        [Zemrze wszytko pirworodne w ziemi ejipskiej ot pirworodzonego faraonowa... aż do pirzworodzonego dziewczyna, ktoraż to jest u żarnowa (usque ad primogenitum ancillae, quae est ad molam)]
  2. press (device for squeezing grapes)
    • 1885-2024 [XV p. post.], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne[4], volume V, page 10:
      Szarnow trapeta
      [Żarnow trapeta]

Descendants

[edit]
  • Polish: żarna

Further reading

[edit]
  • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “żarnów”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN