կշտապանակ
Jump to navigation
Jump to search
Old Armenian[edit]
Alternative forms[edit]
- կշտամբանակ (kštambanak) — misspelling, confused with կշտամբանք (kštambankʻ)
Etymology[edit]
Literally, "side-guardian" or "side-sover", wholly borrowed from an unattested Iranian compound equivalent to կուշտ (kušt) + -ապանակ (-apanak). Old Georgian კუშტაბანი (ḳušṭabani, “buttonhole”) is from the same source.
Noun[edit]
կշտապանակ • (kštapanak)
- a kind of jewelry worn one one's arm or side
- 5th century, Bible, Isaiah 3.21:
- եւ զմատանիս եւ զկշտապանակս նոցա, զդիպակս եւ զճեղանակս
- ew zmatanis ew zkštapanaks nocʻa, zdipaks ew zčełanaks
- եւ զմատանիս եւ զկշտապանակս նոցա, զդիպակս եւ զճեղանակս
- 5th century, with changes and additions in later centuries, Baroyaxōs [Physiologus] Earliest recension (TR).30.1:[1]
- Է ծառ, որ կոչի պերեդիքսոն, որ թարգմանի կշտապանակ։
- Ē caṙ, or kočʻi peredikʻson, or tʻargmani kštapanak.
- Translation by Gohar Muradyan
- There is a tree called peridexion which is translated "side-cover."
- Է ծառ, որ կոչի պերեդիքսոն, որ թարգմանի կշտապանակ։
Usage notes[edit]
- In the Bible, translates Ancient Greek περιδέξιον (peridéxion, “armlet for the right arm”). In the Physiologus, glosses the same word.
Declension[edit]
i-a-type or i-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | կշտապանակ (kštapanak) | կշտապանակք (kštapanakkʻ) | |
| genitive | կշտապանակի (kštapanaki) | ? | |
| dative | կշտապանակի (kštapanaki) | ? | |
| accusative | կշտապանակ (kštapanak) | կշտապանակս (kštapanaks) | |
| ablative | կշտապանակէ (kštapanakē) | ? | |
| instrumental | ? | ? | |
| locative | կշտապանակի (kštapanaki) | կշտապանակս (kštapanaks) | |
| the instrumental singular and the genitive/dative/instrumental plural are not attested, which does not allow determining whether the word followed an i-type or an i-a-type declension | |||
References[edit]
- ^ Muradyan, Gohar (2005) Physiologus: The Greek and Armenian Versions with a Study of Translation Technique (Hebrew University Armenian Studies; 6)[1], Leuven – Paris – Dudley: Peeters, pages 59, 133, 159
Further reading[edit]
- Ačaṙean, Hračʻeay (1973) “կշտապանակ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume II, Yerevan: University Press, page 612
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “կշտապանակ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Gippert, Jost (1993) Iranica Armeno-Iberica: Studien zu den iranischen Lehnwörtern im Armenischen und Georgischen (Österreichische Akademie der Wissenschaften. Philosophisch-historische Klasse. Sitzungsberichte; 606. Veröffentlichungen der Kommission für Iranistik; 26)[2] (in German), volume I, Vienna: Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften, pages 110–114
- Hübschmann, Heinrich (1897) Armenische Grammatik. 1. Theil: Armenische Etymologie (in German), Leipzig: Breitkopf & Härtel, page 172
- Olsen, Birgit Anette (1999) The noun in Biblical Armenian: origin and word-formation: with special emphasis on the Indo-European heritage (Trends in linguistics. Studies and monographs; 119), Berlin, New York: Mouton de Gruyter, page 197a
- Olsen, Birgit Anette (2017 July 26) “Armenian Textile Terminology”, in Gaspa, Salvatore, Michel, Cécile, Nosch, Marie-Louise, editors, Textile Terminologies from the Orient to the Mediterranean and Europe, 1000 BC to 1000 AD[3], Lincoln, Nebraska: Zea Books, , →ISBN, page 191
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “կշտապանակ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy