ताष्टि

Sanskrit

Etymology

From Proto-Indo-European *tḗtḱ-ti ~ *tétḱ-n̥ti, from *tetḱ- (“to create, cut”). Cognate with Avestan 𐬀𐬎𐬎𐬌 𐬙𐬁𐬱𐬙𐬌 (auui tāšti). Compare also Old Armenian տաշեմ (tašem), an Iranian borrowing.

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /tɑ́ːʂ.ʈi/
• (Classical) IPA^(key): /ˈt̪ɑːʂ.ʈi/

Verb

ताष्टि • (tā́ṣṭi) third-singular present indicative (root तक्ष्, class 2, type P)

1. to form by cutting, carve, plane, chisel, chop
2. to cut, split
3. to fashion, form (out of wood etc.), make, create
4. to form in the mind, invent
5. to make (any one young; +double accusative), make able or prepare for (+ dative)
6. (mathematics) to reduce by dividing
7. to skin

Conjugation

Present: ताष्टि (tā́ṣṭi)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	ताष्टि tā́ṣṭi	तष्टः táṣṭaḥ	तक्षति tákṣati	- -	- -	- -
Second	ताक्षि tā́kṣi	तष्ठः táṣṭhaḥ	तष्ठ táṣṭha	- -	- -	- -
First	ताक्ष्मि tā́kṣmi	तक्ष्वः tákṣvaḥ	तक्ष्मः tákṣmaḥ	- -	- -	- -
Imperative
Third	ताष्टु tā́ṣṭu	तष्टाम् táṣṭām	तक्षतु tákṣatu	- -	- -	- -
Second	ताढि tā́ḍhi	तष्टम् táṣṭam	तष्ट táṣṭa	- -	- -	- -
First	ताक्षाणि tā́kṣāṇi	ताक्षाव tā́kṣāva	ताक्षाम tā́kṣāma	- -	- -	- -
Optative/Potential
Third	तक्ष्यात् tákṣyāt	तक्ष्याताम् tákṣyātām	तक्ष्युः tákṣyuḥ	- -	- -	- -
Second	तक्ष्याः tákṣyāḥ	तक्ष्यातम् tákṣyātam	तक्ष्यात tákṣyāta	- -	- -	- -
First	तक्ष्याम् tákṣyām	तक्ष्याव tákṣyāva	तक्ष्याम tákṣyāma	- -	- -	- -
Participles
	तक्षत् tákṣat			- -

Imperfect: अताट् (átāṭ)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अताट् átāṭ	अतष्टाम् átaṣṭām	अतक्षुः átakṣuḥ	- -	- -	- -
Second	अताट् átāṭ	अतष्टम् átaṣṭam	अतष्ट átaṣṭa	- -	- -	- -
First	अताक्षम् átākṣam	अतक्ष्व átakṣva	अतक्ष्म átakṣma	- -	- -	- -

Related terms

• तक्षति (tákṣati) (class 1 verb from the same root)

References

• Hellwig, Oliver (2010-2024) “takṣ”, in DCS - The Digital Corpus of Sanskrit, Berlin, Germany.