aşmak

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search
See also: asmak

Turkish[edit]

Etymology[edit]

From Ottoman Turkish آشمق (aşmak, “to pass, go beyond, pass the limits”), from Old Anatolian Turkish [script needed] (aş-, “to cross, overflow”), from Proto-Turkic *(i)āĺ- (“to cross (a mountain), to surpass”).[1]

cognates

Cognate with Old Turkic 𐰽𐰑𐰢 (s¹d¹m /⁠aşdım⁠/, “I crossed”), Karakhanid [script needed] (āşmāk, “to cross”), Old Uyghur [script needed] (aş-, “to cross”), Azerbaijani aşmaq (“to get across”), Bashkir ашыу (aşıw, “to go over, surpass”), Kazakh асу (asu, “to cross, exceed”), Khakas азарға (azarğa, “to surpass, overcome”), Kyrgyz ашуу (aşuu, “to cross, to be in excess”), Southern Altai ажар (ažar, “to cross”), Turkmen āşmak (“to cross”), Tuvan ажар (ajar, “to surpass”), Uyghur ئاشماق (ashmaq, “to cross, exceed, surpass”), Uzbek oshmoq (“to cross, surpass”), Yakut аас (aas, “to go past, pass”).

Pronunciation[edit]

  • Audio(file)
  • Rhymes: -mɑk

Verb[edit]

aşmak (third-person singular simple present aşar)

  1. (transitive) to cross, traverse (a mountain, a river, a sea); to go through (a forest); to traverse (a road)
  2. (transitive) to overcome, surmount
  3. (transitive) to overtake, pass
  4. to surpass, exceed, to be more than, to be in excess of
  5. (transitive) to transcend; to pass beyond the limits of something.

Conjugation[edit]

Conjugation of aşmak (aorist in -V²r)

Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.

Positive declarative
infinitive aşmak
impersonal participle imperfective aşan
perfective aşmış
prospective aşacak
personal participle non-prospective aştığım aştığın aştığı aştığımız aştığınız aştıkları
prospective aşacağım aşacağın aşacağı aşacağımız aşacağınız aşacakları
verbal noun aşma
way of doing aşış
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
ben sen o biz siz onlar
indicative present aorist aşarım aşarsın aşar aşarız aşarsınız aşarlar
imperfective aşıyorum aşıyorsun aşıyor aşıyoruz aşıyorsunuz aşıyorlar
past perfective aştım aştın aştı aştık aştınız aştılar
imperfective aşıyordum aşıyordun aşıyordu aşıyorduk aşıyordunuz aşıyorlardı (or aşıyordular)
future aşacağım aşacaksın aşacak aşacağız aşacaksınız aşacaklar
inferential perfective aşmışım aşmışsın aşmış aşmışız aşmışsınız aşmışlar
aorist aşarmışım aşarmışsın aşarmış aşarmışız aşarmışsınız aşarlarmış (or aşarmışlar)
imperfective aşıyormuşum aşıyormuşsun aşıyormuş aşıyormuşuz aşıyormuşsunuz aşıyorlarmış
conditional simple aşsam aşsan aşsa aşsak aşsanız aşsalar
perfective aşsaydım aşsaydın aşsaydı aşsaydık aşsaydınız aşsaydılar
optative aşayım aşasın aşa aşalım aşasınız aşalar
progressive aşmaktayım aşmaktasın aşmakta aşmaktayız aşmaktasınız aşmaktalar
necessitative aşmalıyım aşmalısın aşmalı aşmalıyız aşmalısınız aşmalılar
imperative aş aşsın aşın aşsınlar
Positive interrogative
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
ben sen o biz siz onlar
indicative present aorist aşar mıyım? aşar mısın? aşar mı? aşar mıyız? aşar mısınız? aşarlar mı?
imperfective aşıyor muyum? aşıyor musun? aşıyor mu? aşıyor muyuz? aşıyor musunuz? aşıyorlar mı?
past perfective aştım mı? aştın mı? aştı mı? aştık mı? aştınız mı? aştılar mı?
imperfective aşıyor muydum? aşıyor muydun? aşıyor muydu? aşıyor muyduk? aşıyor muydunuz? aşıyorlar mıydı?
future aşacak mıyım? aşacak mısın? aşacak mı? aşacak mıyız? aşacak mısınız? aşacaklar mı?
inferential perfective aşmış mıyım? aşmış mısın? aşmış mı? aşmış mıyız? aşmış mısınız? aşmışlar mı?
aorist aşar mıymışım? aşar mıymışsın? aşar mıymış? aşar mıymışız? aşar mıymışsınız? aşarlar mıymış?
imperfective aşıyor muymuşum? aşıyor muymuşsun? aşıyor muymuş? aşıyor muymuşuz? aşıyor muymuşsunuz? aşıyorlar mıymış?
conditional simple aşsam mı? aşsan mı? aşsa mı? aşsak mı? aşsanız mı? aşsalar mı?
perfective aşsa mıydım? aşsa mıydın? aşsa mıydı? aşsa mıydık? aşsa mıydınız? aşsalar mıydı?
progressive aşmakta mıyım? aşmakta mısın? aşmakta mı? aşmakta mıyız? aşmakta mısınız? aşmaktalar mı?
necessitative aşmalı mıyım? aşmalı mısın? aşmalı mı? aşmalı mıyız? aşmalı mısınız? aşmalılar mı?
Negative declarative
infinitive aşmamak
impersonal participle imperfective aşmayan
perfective aşmamış
prospective aşmayacak
personal participle non-prospective aşmadığım aşmadığın aşmadığı aşmadığımız aşmadığınız aşmadıkları
prospective aşmayacağım aşmayacağın aşmayacağı aşmayacağımız aşmayacağınız aşmayacakları
verbal noun aşmama
way of doing aşmayış
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
ben sen o biz siz onlar
indicative present aorist aşmam aşmazsın aşmaz aşmayız aşmazsınız aşmazlar
imperfective aşmıyorum aşmıyorsun aşmıyor aşmıyoruz aşmıyorsunuz aşmıyorlar
past perfective aşmadım aşmadın aşmadı aşmadık aşmadınız aşmadılar
imperfective aşmıyordum aşmıyordun aşmıyordu aşmıyorduk aşmıyordunuz aşmıyorlardı
future aşmayacağım aşmayacaksın aşmayacak aşmayacağız aşmayacaksınız aşmayacaklar
inferential perfective aşmamışım aşmamışsın aşmamış aşmamışız aşmamışsınız aşmamışlar
aorist aşmazmışım aşmazmışsın aşmazmış aşmazmışız aşmazmışsınız aşmazlarmış
imperfective aşmıyormuşum aşmıyormuşsun aşmıyormuş aşmıyormuşuz aşmıyormuşsunuz aşmıyorlarmış
conditional simple aşmasam aşmasan aşmasa aşmasak aşmasanız aşmasalar
perfective aşmasaydım aşmasaydın aşmasaydı aşmasaydık aşmasaydınız aşmasaydılar
optative aşmayayım aşmayasın aşmaya aşmayalım aşmayasınız aşmayalar
progressive aşmamaktayım aşmamaktasın aşmamakta aşmamaktayız aşmamaktasınız aşmamaktalar
necessitative aşmamalıyım aşmamalısın aşmamalı aşmamalıyız aşmamalısınız aşmamalılar
imperative aşma aşmasın aşmayın aşmasınlar
Negative interrogative
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
ben sen o biz siz onlar
indicative present aorist aşmaz mıyım? aşmaz mısın? aşmaz mı? aşmaz mıyız? aşmaz mısınız? aşmazlar mı?
imperfective aşmıyor muyum? aşmıyor musun? aşmıyor mu? aşmıyor muyuz? aşmıyor musunuz? aşmıyorlar mı?
past perfective aşmadım mı? aşmadın mı? aşmadı mı? aşmadık mı? aşmadınız mı? aşmadılar mı?
imperfective aşmıyor muydum? aşmıyor muydun? aşmıyor muydu? aşmıyor muyduk? aşmıyor muydunuz? aşmıyorlar mıydı?
future aşmayacak mıyım? aşmayacak mısın? aşmayacak mı? aşmayacak mıyız? aşmayacak mısınız? aşmayacaklar mı?
inferential perfective aşmamış mıyım? aşmamış mısın? aşmamış mı? aşmamış mıyız? aşmamış mısınız? aşmamışlar mı?
aorist aşmaz mıymışım? aşmaz mıymışsın? aşmaz mıymış? aşmaz mıymışız? aşmaz mıymışsınız? aşmazlar mıymış?
imperfective aşmıyor muymuşum? aşmıyor muymuşsun? aşmıyor muymuş? aşmıyor muymuşuz? aşmıyor muymuşsunuz? aşmıyorlar mıymış?
conditional simple aşmasam mı? aşmasan mı? aşmasa mı? aşmasak mı? aşmasanız mı? aşmasalar mı?
perfective aşmasa mıydım? aşmasa mıydın? aşmasa mıydı? aşmasa mıydık? aşmasa mıydınız? aşmasalar mıydı?
progressive aşmamakta mıyım? aşmamakta mısın? aşmamakta mı? aşmamakta mıyız? aşmamakta mısınız? aşmamaktalar mı?
necessitative aşmamalı mıyım? aşmamalı mısın? aşmamalı mı? aşmamalı mıyız? aşmamalı mısınız? aşmamalılar mı?

Synonyms[edit]

Derived terms[edit]

Related terms[edit]

References[edit]

  1. ^ Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*(i)āĺ-”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill
Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=aşmak&oldid=78520235"