वृणोति

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• ৱৃণোতি (Assamese script)
• ᬯᬺᬡᭀᬢᬶ (Balinese script)
• বৃণোতি (Bengali script)
• 𑰪𑰴𑰜𑰺𑰝𑰰 (Bhaiksuki script)
• 𑀯𑀾𑀡𑁄𑀢𑀺 (Brahmi script)
• ဝၖဏောတိ (Burmese script)
• વૃણોતિ (Gujarati script)
• ਵ੍ਰਣੋਤਿ (Gurmukhi script)
• 𑌵𑍃𑌣𑍋𑌤𑌿 (Grantha script)
• ꦮꦽꦟꦺꦴꦠꦶ (Javanese script)
• 𑂫𑃂𑂝𑂷𑂞𑂱 (Kaithi script)
• ವೃಣೋತಿ (Kannada script)
• វ្ឫណោតិ (Khmer script)
• ວ຺ຣິໂຓຕິ (Lao script)
• വൃണോതി (Malayalam script)
• ᠸᡵᡳᢏᠣᢠᡳ (Manchu script)
• 𑘪𑘵𑘜𑘻𑘝𑘱 (Modi script)
• ᠸᠷᠢᢏᠣᠸᠠᢐᠢ (Mongolian script)
• 𑧊𑧖𑦼𑧜𑦽𑧒 (Nandinagari script)
• 𑐰𑐺𑐞𑑀𑐟𑐶 (Newa script)
• ଵୃଣୋତି (Odia script)
• ꢮꢺꢠꣂꢡꢶ (Saurashtra script)
• 𑆮𑆸𑆟𑆾𑆠𑆴 (Sharada script)
• 𑖪𑖴𑖜𑖺𑖝𑖰 (Siddham script)
• වෘණොති (Sinhalese script)
• 𑩾𑩙𑩪𑩕𑩫𑩑 (Soyombo script)
• 𑚦𑚘𑚴𑚙𑚮 (Takri script)
• வ்ரிணோதி (Tamil script)
• వృణోతి (Telugu script)
• วฺฤโณติ (Thai script)
• ཝྲྀ་ཎོ་ཏི (Tibetan script)
• 𑒫𑒵𑒝𑒼𑒞𑒱 (Tirhuta script)
• 𑨭𑨼𑨉𑨘𑨆𑨙𑨁 (Zanabazar Square script)

Etymology 1

From Proto-Indo-Aryan *wr̥náwti, from Proto-Indo-Iranian *wr̥náwti, from Proto-Indo-European *welh₁- (“to wish, desire, want”). Cognate with Ancient Greek ἔλδομαι (éldomai), Old English willan (whence English will).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /ʋr̩.ɳɐ́w.ti/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ʋr̩ˈɳoː.t̪i/

Verb

वृणोति • (vṛṇóti) third-singular indicative (class 5, type P, root वृ)

1. to choose, select, choose for oneself, choose as or for
2. to choose in marriage, woo
3. to ask a person for or on behalf of
4. to solicit anything from
5. to ask or request that
6. to like better than, prefer to
7. to like, love (as opposed to 'hate')
8. to choose or pick out a person (for a boon), grant (a boon) to

Conjugation

Present: वृणोति (vṛṇóti), वृणुते (vṛṇuté)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	वृणोति vṛṇóti	वृणुतः vṛṇutáḥ	वृण्वन्ति vṛṇvánti	वृणुते vṛṇuté	वृण्वाते vṛṇvā́te	वृण्वते vṛṇváte
Second	वृणोषि vṛṇóṣi	वृणुथः vṛṇutháḥ	वृणुथ vṛṇuthá	वृणुषे vṛṇuṣé	वृण्वाथे vṛṇvā́the	वृणुध्वे vṛṇudhvé
First	वृणोमि vṛṇómi	वृण्वः / वृणुवः vṛṇváḥ / vṛṇuváḥ	वृण्मः / वृण्मसि¹ / वृणुमः / वृणुमसि¹ vṛṇmáḥ / vṛṇmási¹ / vṛṇumáḥ / vṛṇumási¹	वृण्वे vṛṇvé	वृण्वहे / वृणुवहे vṛṇváhe / vṛṇuváhe	वृण्महे / वृणुमहे vṛṇmáhe / vṛṇumáhe
Imperative
Third	वृणोतु vṛṇótu	वृणुताम् vṛṇutā́m	वृण्वन्तु vṛṇvántu	वृणुताम् vṛṇutā́m	वृण्वाताम् vṛṇvā́tām	वृण्वताम् vṛṇvátām
Second	वृणु / वृणुहि¹ vṛṇú / vṛṇuhí¹	वृणुतम् vṛṇutám	वृणुत vṛṇutá	वृणुष्व vṛṇuṣvá	वृण्वाथाम् vṛṇvā́thām	वृणुध्वम् vṛṇudhvám
First	वृणवानि vṛṇávāni	वृणवाव vṛṇávāva	वृणवाम vṛṇávāma	वृणवै vṛṇávai	वृणवावहै vṛṇávāvahai	वृणवामहै vṛṇávāmahai
Optative/Potential
Third	वृणुयात् vṛṇuyā́t	वृणुयाताम् vṛṇuyā́tām	वृणुयुः vṛṇuyúḥ	वृण्वीत vṛṇvītá	वृण्वीयाताम् vṛṇvīyā́tām	वृण्वीरन् vṛṇvīrán
Second	वृणुयाः vṛṇuyā́ḥ	वृणुयातम् vṛṇuyā́tam	वृणुयात vṛṇuyā́ta	वृण्वीथाः vṛṇvīthā́ḥ	वृण्वीयाथाम् vṛṇvīyā́thām	वृण्वीध्वम् vṛṇvīdhvám
First	वृणुयाम् vṛṇuyā́m	वृणुयाव vṛṇuyā́va	वृणुयाम vṛṇuyā́ma	वृण्वीय vṛṇvīyá	वृण्वीवहि vṛṇvīváhi	वृण्वीमहि vṛṇvīmáhi
Subjunctive
Third	वृणवत् / वृणवति vṛṇávat / vṛṇávati	वृणवतः vṛṇávataḥ	वृणवन् vṛṇávan	वृणवते / वृणवातै vṛṇávate / vṛṇávātai	वृणवैते vṛṇávaite	वृणवन्त / वृणवान्तै vṛṇávanta / vṛṇávāntai
Second	वृणवः / वृणवसि vṛṇávaḥ / vṛṇávasi	वृणवथः vṛṇávathaḥ	वृणवथ vṛṇávatha	वृणवसे / वृणवासै vṛṇávase / vṛṇávāsai	वृणवैथे vṛṇávaithe	वृणवाध्वै vṛṇávādhvai
First	वृणवानि / वृणवा vṛṇávāni / vṛṇávā	वृणवाव vṛṇávāva	वृणवाम vṛṇávāma	वृणवै vṛṇávai	वृणवावहै vṛṇávāvahai	वृणवामहै vṛṇávāmahai
Participles
	वृण्वत् vṛṇvát			वृण्वान vṛṇvāná
Notes	The subjunctive is only used in Vedic Sanskrit. ¹Vedic

Imperfect: अवृणोत् (ávṛṇot), अवृनुत (ávṛnuta)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अवृणोत् ávṛṇot	अवृनुताम् ávṛnutām	अवृन्वन् ávṛnvan	अवृनुत ávṛnuta	अवृन्वाताम् ávṛnvātām	अवृन्वत ávṛnvata
Second	अवृणोः ávṛṇoḥ	अवृनुतम् ávṛnutam	अवृनुत ávṛnuta	अवृनुथाः ávṛnuthāḥ	अवृन्वाथाम् ávṛnvāthām	अवृनुध्वम् ávṛnudhvam
First	अवृणवम् ávṛṇavam	अवृण्व / अवृनुव ávṛṇva / ávṛnuva	अवृण्म / अवृनुम ávṛṇma / ávṛnuma	अवृन्वि ávṛnvi	अवृण्वहि / अवृनुवहि ávṛṇvahi / ávṛnuvahi	अवृण्महि / अवृनुमहि ávṛṇmahi / ávṛnumahi

Descendants

• Pali: varati

References

Monier Williams (1899) “वृणोति”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 1007.

Etymology 2

From Proto-Indo-Aryan *wr̥náwti, from Proto-Indo-Iranian *wr̥náwti. Further etymology uncertain. It is possibly a merger of verbs from three Proto-Indo-European roots: *h₂wer- (“to enclose”), *wel- (“to enclose”), and *wer- (“to guard”).

Verb

वृणोति • (vṛṇóti) third-singular indicative (class 5, type P, root वृ)

1. to cover, screen, veil, conceal, hide, envelop, obstruct
2. to ward off, check, keep back, prevent hinder, restrain

Conjugation

Present: वृणोति (vṛṇóti), वृणुते (vṛṇuté)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	वृणोति vṛṇóti	वृणुतः vṛṇutáḥ	वृण्वन्ति vṛṇvánti	वृणुते vṛṇuté	वृण्वाते vṛṇvā́te	वृण्वते vṛṇváte
Second	वृणोषि vṛṇóṣi	वृणुथः vṛṇutháḥ	वृणुथ vṛṇuthá	वृणुषे vṛṇuṣé	वृण्वाथे vṛṇvā́the	वृणुध्वे vṛṇudhvé
First	वृणोमि vṛṇómi	वृण्वः / वृणुवः vṛṇváḥ / vṛṇuváḥ	वृण्मः / वृण्मसि¹ / वृणुमः / वृणुमसि¹ vṛṇmáḥ / vṛṇmási¹ / vṛṇumáḥ / vṛṇumási¹	वृण्वे vṛṇvé	वृण्वहे / वृणुवहे vṛṇváhe / vṛṇuváhe	वृण्महे / वृणुमहे vṛṇmáhe / vṛṇumáhe
Imperative
Third	वृणोतु vṛṇótu	वृणुताम् vṛṇutā́m	वृण्वन्तु vṛṇvántu	वृणुताम् vṛṇutā́m	वृण्वाताम् vṛṇvā́tām	वृण्वताम् vṛṇvátām
Second	वृणु / वृणुहि¹ vṛṇú / vṛṇuhí¹	वृणुतम् vṛṇutám	वृणुत vṛṇutá	वृणुष्व vṛṇuṣvá	वृण्वाथाम् vṛṇvā́thām	वृणुध्वम् vṛṇudhvám
First	वृणवानि vṛṇávāni	वृणवाव vṛṇávāva	वृणवाम vṛṇávāma	वृणवै vṛṇávai	वृणवावहै vṛṇávāvahai	वृणवामहै vṛṇávāmahai
Optative/Potential
Third	वृणुयात् vṛṇuyā́t	वृणुयाताम् vṛṇuyā́tām	वृणुयुः vṛṇuyúḥ	वृण्वीत vṛṇvītá	वृण्वीयाताम् vṛṇvīyā́tām	वृण्वीरन् vṛṇvīrán
Second	वृणुयाः vṛṇuyā́ḥ	वृणुयातम् vṛṇuyā́tam	वृणुयात vṛṇuyā́ta	वृण्वीथाः vṛṇvīthā́ḥ	वृण्वीयाथाम् vṛṇvīyā́thām	वृण्वीध्वम् vṛṇvīdhvám
First	वृणुयाम् vṛṇuyā́m	वृणुयाव vṛṇuyā́va	वृणुयाम vṛṇuyā́ma	वृण्वीय vṛṇvīyá	वृण्वीवहि vṛṇvīváhi	वृण्वीमहि vṛṇvīmáhi
Subjunctive
Third	वृणवत् / वृणवति vṛṇávat / vṛṇávati	वृणवतः vṛṇávataḥ	वृणवन् vṛṇávan	वृणवते / वृणवातै vṛṇávate / vṛṇávātai	वृणवैते vṛṇávaite	वृणवन्त / वृणवान्तै vṛṇávanta / vṛṇávāntai
Second	वृणवः / वृणवसि vṛṇávaḥ / vṛṇávasi	वृणवथः vṛṇávathaḥ	वृणवथ vṛṇávatha	वृणवसे / वृणवासै vṛṇávase / vṛṇávāsai	वृणवैथे vṛṇávaithe	वृणवाध्वै vṛṇávādhvai
First	वृणवानि / वृणवा vṛṇávāni / vṛṇávā	वृणवाव vṛṇávāva	वृणवाम vṛṇávāma	वृणवै vṛṇávai	वृणवावहै vṛṇávāvahai	वृणवामहै vṛṇávāmahai
Participles
	वृण्वत् vṛṇvát			वृण्वान vṛṇvāná
Notes	The subjunctive is only used in Vedic Sanskrit. ¹Vedic

Imperfect: अवृणोत् (ávṛṇot), अवृनुत (ávṛnuta)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अवृणोत् ávṛṇot	अवृनुताम् ávṛnutām	अवृन्वन् ávṛnvan	अवृनुत ávṛnuta	अवृन्वाताम् ávṛnvātām	अवृन्वत ávṛnvata
Second	अवृणोः ávṛṇoḥ	अवृनुतम् ávṛnutam	अवृनुत ávṛnuta	अवृनुथाः ávṛnuthāḥ	अवृन्वाथाम् ávṛnvāthām	अवृनुध्वम् ávṛnudhvam
First	अवृणवम् ávṛṇavam	अवृण्व / अवृनुव ávṛṇva / ávṛnuva	अवृण्म / अवृनुम ávṛṇma / ávṛnuma	अवृन्वि ávṛnvi	अवृण्वहि / अवृनुवहि ávṛṇvahi / ávṛnuvahi	अवृण्महि / अवृनुमहि ávṛṇmahi / ávṛnumahi

Descendants

• Pali: varati

References

Monier Williams (1899) “वृणोति”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 1007.

Further reading

• Monier Monier-Williams (2008 February 9 (last accessed)) “Sanskrit-English Dictionary”, in (Please provide the book title or journal name)‎^[3]