գուռն
Jump to navigation
Jump to search
Middle Armenian[edit]
Alternative forms[edit]
- գուռ (guṙ)
Etymology[edit]
From Classical Syriac ܓܘܪܢܐ (gūrnā).
Noun[edit]
գուռն • (guṙn)
- large stone water vessel as a bath or trough
- 13th century, Girkʿ Vastakocʿ [Geoponica] 290:[1]
- Եւ թէ ի գնաց ջուր չլինի, ի ջրհորէ գռներ դի՛ր, և ծովեր արա, և քանի մօտ լինի՝ այն է լաւ, որ չհալածին [մեղուքն] ի հեռուն։
- Ew tʻē i gnacʻ ǰur čʻlini, i ǰrhorē gṙner dír, ew cover ara, ew kʻani mōt lini, ayn ē law, or čʻhalacin [meġukʻn] i heṙun.
- Եւ թէ ի գնաց ջուր չլինի, ի ջրհորէ գռներ դի՛ր, և ծովեր արա, և քանի մօտ լինի՝ այն է լաւ, որ չհալածին [մեղուքն] ի հեռուն։
- 1293, Hetʿum of Korikos, Patmutʿiwn azgin Ṙovbinancʿ, tʿe orpēs tirecʿin Kilikio [The history of the Rubenid dynasty, on how they began to rule over Cilicia] :[2][3]
- Իսկ Ռովբէն վասն սաստիկ ուժեղութեանն իւրոյ մատուցեալ կալաւ զգուռն մի, որ էր լի ջրով, վերոյց ի տեղոջէ իւրմէ և տարեալ եդ առաջի կայսերն […]
- Isk Ṙovbēn vasn sastik užeġutʻeann iwroy matucʻeal kalaw zguṙn mi, or ēr li ǰrov, veroycʻ i teġoǰē iwrmē ew tareal ed aṙaǰi kaysern […]
- Իսկ Ռովբէն վասն սաստիկ ուժեղութեանն իւրոյ մատուցեալ կալաւ զգուռն մի, որ էր լի ջրով, վերոյց ի տեղոջէ իւրմէ և տարեալ եդ առաջի կայսերն […]
- 15th century, Aṙakʿel Siwnecʿi, Lucmunkʿ yałags Sahmanacʿs Dawtʿi Anyałtʿ pʿilisopʿayi [Commentary on Definitions of Philosophy of Dawitʿ Anyałtʿ] :[4]
- Քարեայ նաւն՝ է գուռ ջրոյ․ իսկ մարդ եւ ոչ մարդ, չէզոքն կամ կռտածն ի մարդկանէ։
- Kʻareay nawn, ē guṙ ǰroy; isk mard ew očʻ mard, čʻēzokʻn kam kṙtacn i mardkanē.
- Քարեայ նաւն՝ է գուռ ջրոյ․ իսկ մարդ եւ ոչ մարդ, չէզոքն կամ կռտածն ի մարդկանէ։
- kneading trough
- 13th century, Girkʿ Vastakocʿ [Geoponica] 260:[5]
- Եւ թէ ուզես որ շոյտ պտղաբերին, զբնատակն հա՛տ յաշունն եւ աղբեա, եւ հացի գուռն կամ ճառայի ոռք ի վերայ կործեա․ եւ երբ ժամ լինի՝ բա՛ց, եւ ծլեցո
- Ew tʻē uzes or šoyt ptġaberin, zbnatakn hát yašunn ew aġbea, ew hacʻi guṙn kam čaṙayi oṙkʻ i veray korcea; ew erb žam lini, bácʻ, ew clecʻo
- Եւ թէ ուզես որ շոյտ պտղաբերին, զբնատակն հա՛տ յաշունն եւ աղբեա, եւ հացի գուռն կամ ճառայի ոռք ի վերայ կործեա․ եւ երբ ժամ լինի՝ բա՛ց, եւ ծլեցո
Descendants[edit]
- Armenian: գուռ (guṙ)
- → Northern Kurdish: kurn, kurin, kur
- → Ottoman Turkish: قورنه (kurna), قرنه (kurna), قورنا (kurna)
- → Turkish: gürün, kürün, kurun[6]
References[edit]
- ^ Ališan Ġ., editor (1877), Girkʻ vastakocʻ [Geoponica], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 190
- ^ Samuēl Anecʻi (1893) Aršak Tēr-Mikʻelean, editor, Hawakʻmunkʻ i grocʻ patmagracʻ yałags giwti žamanakacʻ ancʻelocʻ minčʻew i nerkays cayrakʻał arareal (Matenadaran S. Ēǰmiacni; 2)[1], Vagharshapat: Mother See of Holy Etchmiadzin, page 205
- ^ Hakobyan, Vazgen (1956) Manr žamanakagrutʻyunner XIII—XVIII dd. [Minor Chronicles 13–18th cc.] (Nyutʻer hay žoġovrdi patmutʻyan; 7) (in Armenian), volume II, Yerevan: Academy Press, page 101
- ^ Aṙakʻel Siwnecʻi (1797) Lucmunkʻ yałags Sahmanacʻs Dawtʻi Anyałtʻ pʻilisopʻayi [Commentary on Definitions of Philosophy of Dawitʻ Anyałtʻ][2], Madras: Yarutʻiwn Šmawonean Širazecʻi's Press, page 540
- ^ Ališan Ġ., editor (1877), Girkʻ vastakocʻ [Geoponica], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 172
- ^ Dankoff, Robert (1995) Armenian Loanwords in Turkish (Turcologica; 21), Wiesbaden: Harrassowitz Verlag, § 122, page 40
Further reading[edit]
- Ačaṙean, Hračʻeay (1971) “գուռն”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume I, Yerevan: University Press, page 597b
- Ališan Ġ., editor (1877), Girkʻ vastakocʻ [Geoponica], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 243
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1837) “գուռն”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui. Mnacʻordkʻ noragiwt baṙicʻ ew vkayutʻeancʻ yawurs [New Dictionary of the Armenian Language. Appendix of Newly-Discovered Words and Attestations] (in Old Armenian), volume II, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 1049c
- Ġazaryan, Ṙ. S., Avetisyan, H. M. (2009) “գուռն”, in Miǰin hayereni baṙaran [Dictionary of Middle Armenian] (in Armenian), 2nd edition, Yerevan: University Press, page 151b
- Norayr N. Biwzandacʻi (2000) “գուռ”, in Martiros Minassian, editor, Baṙagirkʻ storin hayerēni i matenagrutʻeancʻ ŽA–ŽĒ darucʻ [Dictionary of Middle Armenian Based on the Literature of 11–17th Centuries][3], edited from the author's unfinished manuscript written 1884–1915, Geneva: Martiros Minassian, page 150
- Norayr N. Biwzandacʻi (2000) “գուռն”, in Martiros Minassian, editor, Baṙagirkʻ storin hayerēni i matenagrutʻeancʻ ŽA–ŽĒ darucʻ [Dictionary of Middle Armenian Based on the Literature of 11–17th Centuries][4], edited from the author's unfinished manuscript written 1884–1915, Geneva: Martiros Minassian, page 150