ուղեղ
Armenian
Etymology
From (deprecated template usage) [etyl] Old Armenian ուղեղ (ułeł); see it for more.
Pronunciation
Noun
ուղեղ • (uġeġ)
Declension
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | ուղեղ (uġeġ) | ուղեղներ (uġeġner) | ||
| dative | ուղեղի (uġeġi) | ուղեղների (uġeġneri) | ||
| ablative | ուղեղից (uġeġicʻ) | ուղեղներից (uġeġnericʻ) | ||
| instrumental | ուղեղով (uġeġov) | ուղեղներով (uġeġnerov) | ||
| locative | ուղեղում (uġeġum) | ուղեղներում (uġeġnerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | ուղեղը/ուղեղն (uġeġə/uġeġn) | ուղեղները/ուղեղներն (uġeġnerə/uġeġnern) | ||
| dative | ուղեղին (uġeġin) | ուղեղներին (uġeġnerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | ուղեղս (uġeġs) | ուղեղներս (uġeġners) | ||
| dative | ուղեղիս (uġeġis) | ուղեղներիս (uġeġneris) | ||
| ablative | ուղեղիցս (uġeġicʻs) | ուղեղներիցս (uġeġnericʻs) | ||
| instrumental | ուղեղովս (uġeġovs) | ուղեղներովս (uġeġnerovs) | ||
| locative | ուղեղումս (uġeġums) | ուղեղներումս (uġeġnerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | ուղեղդ (uġeġd) | ուղեղներդ (uġeġnerd) | ||
| dative | ուղեղիդ (uġeġid) | ուղեղներիդ (uġeġnerid) | ||
| ablative | ուղեղիցդ (uġeġicʻd) | ուղեղներիցդ (uġeġnericʻd) | ||
| instrumental | ուղեղովդ (uġeġovd) | ուղեղներովդ (uġeġnerovd) | ||
| locative | ուղեղումդ (uġeġumd) | ուղեղներումդ (uġeġnerumd) | ||
Derived terms
- ուղեղների արտահոսք (uġeġneri artahoskʻ)
Old Armenian
Alternative forms
Etymology
The origin is uncertain. The oldest form is possibly ուղիղ (ułił), whence the genitive ուղղոյ (ułłoy). Compare also ուղիղ (ułił, “straight”).
Noun
ուղեղ • (ułeł)
- brain
- սենեակ ուղղոյ ― seneak ułłoy ― skull
- ուղեղ ի գլուխ ունել ― ułeł i glux unel ― to be judicious, in one's right senses
- թափեալ ուղեղ ― tʻapʻeal ułeł ― hare-brained, empty-headed, giddypated, mad
- bone marrow
- մինչեւ ցուղեղ ոսկերաց ― minčʻew cʻułeł oskeracʻ ― to the very marrow of the bones
Declension
o-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | ուղեղ (ułeł) | ուղեղք (ułełkʻ) | |
| genitive | ուղղոյ (ułłoy) | ուղղոց (ułłocʻ) | |
| dative | ուղղոյ (ułłoy) | ուղղոց (ułłocʻ) | |
| accusative | ուղեղ (ułeł) | ուղեղս (ułełs) | |
| ablative | ուղղոյ (ułłoy) | ուղղոց (ułłocʻ) | |
| instrumental | ուղղով (ułłov) | ուղղովք (ułłovkʻ) | |
| locative | ուղեղ (ułeł) | ուղեղս (ułełs) | |
| according to Nor Baṙgirkʿ Haykazean Lezui the genitive can be ուղղւոյ (ułłwoy) | |||
Derived terms
Descendants
- Armenian: ուղեղ (uġeġ)
References
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “ուղեղ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “ուղեղ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “ուղեղ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press