بیابان
Persian
بیابان
Alternative forms
Etymology
From (deprecated template usage) [etyl] Middle Persian wydʾpʾn (wiyābān, “astray, wandering; desert”).
Pronunciation
- Lua error in Module:parameters at line 290: Parameter 1 should be a valid language or etymology language code; the value "Classical Persian" is not valid. See WT:LOL and WT:LOL/E. IPA(key): /bɪjɒːˈbɒːn/
- Lua error in Module:parameters at line 290: Parameter 1 should be a valid language or etymology language code; the value "IR" is not valid. See WT:LOL and WT:LOL/E. IPA(key): /bɪjɒːˈbɒn/
- Rhymes: -ân
Noun
| Dari | بیابان |
|---|---|
| Iranian Persian | |
| Tajik | биёбон |
بیابان • (biyâbân) (plural بیابان‌ها (biyâbân-hâ))
- barren wilderness, the boonies
- desert
- 858-941, Rudaki, “عصا بیار که وقت عصا و انبان بود”:
- بسا شکسته بیابان که باغ خرم بود – و باغ خرم گشت آن کجا بیابان بود
- basâ šekaste biâbân ke bâğ-e xorram bud – va bâğ-e xorram gašt ân kojâ biâbân bud
- بسا شکسته بیابان که باغ خرم بود – و باغ خرم گشت آن کجا بیابان بود
- 1315-1390, Hafez, “یوسف گمگشته بازآید به کنعان [From Canaan Joseph Shall Return]”, غزلیات [Ghazaliyyat]:
- در بیابان گر به شوق کعبه خواهی زد قدم – سرزنش‌ها گر کند خار مغیلان غم مخور
- dar biâbân gar be šouq-e ka'be xâhi zad qadam – sarzaneš-hâ gar konad xâr-r moğilân ğam maxor
- در بیابان گر به شوق کعبه خواهی زد قدم – سرزنش‌ها گر کند خار مغیلان غم مخور
- 11th cent., Baba Tahir, “مو آن دلدادهٔ بی‌خانمانم”, دوبیتی‌ها [Do-baytīs]:
- مو آن دلدادهٔ بی‌خانمانم – مو آن محنت نصیب سخت‌جانم
مو آن سرگشته‌خارم در بیابان – که چون بادی وزد هر سو دوانم- mo ân deldâde-ye bi-xânemânam – mo ân mehnat-nasib-e saxt-jânam
mo ân sargašte-xâram dar biâbân – ke čon bâdi vazad har su davânam
- mo ân deldâde-ye bi-xânemânam – mo ân mehnat-nasib-e saxt-jânam
- مو آن دلدادهٔ بی‌خانمانم – مو آن محنت نصیب سخت‌جانم
- 1184-1291, Saadi, “صید بیابان عشق چون بخورد تیر او”, Bostan:
- صید بیابان عشق چون بخورد تیر او – سر نتواند کشید پای ز زنجیر او
- seyd-e biâbân-e ešq čon boxorad tir-e u – sar natavanad kešid pây ze zanjir-e u
- صید بیابان عشق چون بخورد تیر او – سر نتواند کشید پای ز زنجیر او
- 858-941, Rudaki, “عصا بیار که وقت عصا و انبان بود”:
Inflection
| Enclitic-attached forms of بیابان (biâbân) (Iranian Persian) | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
Synonyms
Derived terms
- بیابانی (biyâbâni)
- بیابانگرد (biyâbângard)
- بیابانگردی (biyâbângardi)
- بیابان‌زدایی (biyâbân-zodâyi)
- بیابان‌زایی (biyâbân-zâyi)
References
- Dehkhoda, Ali-Akbar (1931–) “بیابان”, in Dehkhoda Dictionary Institute, editors, Dehkhoda Dictionary (in Persian), Tehran: University of Tehran Press