अघ्न्या

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Sanskrit

[edit]

Alternative forms

[edit]

Etymology

[edit]

From Proto-Indo-Iranian *agʰnyáH (milch cow, literally not to be killed), from Proto-Indo-European *n̥-gʷʰn̥-yéh₂ (literally not to be killed), from *gʷʰen- (to kill). Cognate with Avestan 𐬀𐬔𐬆𐬥𐬌𐬌𐬁 (agəniiā, milch cow).

Pronunciation

[edit]

Noun

[edit]

अघ्न्या (aghnyā́ or ághnyā) stemf

  1. a cow
    • c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 5.83.08:
      म॒हान्तं॒ कोश॒म् उद् अ॑चा॒ नि षि॑ञ्च॒ स्यन्द॑न्तां कु॒ल्या विषि॑ताः पु॒रस्ता॑त् ।
      घृ॒तेन॒ द्यावा॑पृथि॒वी व्य् उ॑न्धि सुप्रपा॒णं भ॑वत्व् अ॒घ्न्याभ्यः॑
      mahā́ntaṃ kóśam úd acā ní ṣiñca syándantāṃ kulyā́ víṣitāḥ purástāt.
      ghṛténa dyā́vāpṛthivī́ vy undhi suprapāṇáṃ bhavatv aghnyā́bhyaḥ.
      Lift up the mighty vessel, pour down water, and let the liberated streams rush forward.
      Saturate both the earth and heaven with clarified butter, and for the cows let there be drink abundant.

Declension

[edit]
Feminine ā-stem declension of अघ्न्या (aghnyā́)
Singular Dual Plural
Nominative अघ्न्या
aghnyā́
अघ्न्ये
aghnyé
अघ्न्याः
aghnyā́ḥ
Vocative अघ्न्ये
ághnye
अघ्न्ये
ághnye
अघ्न्याः
ághnyāḥ
Accusative अघ्न्याम्
aghnyā́m
अघ्न्ये
aghnyé
अघ्न्याः
aghnyā́ḥ
Instrumental अघ्न्यया / अघ्न्या¹
aghnyáyā / aghnyā́¹
अघ्न्याभ्याम्
aghnyā́bhyām
अघ्न्याभिः
aghnyā́bhiḥ
Dative अघ्न्यायै
aghnyā́yai
अघ्न्याभ्याम्
aghnyā́bhyām
अघ्न्याभ्यः
aghnyā́bhyaḥ
Ablative अघ्न्यायाः / अघ्न्यायै²
aghnyā́yāḥ / aghnyā́yai²
अघ्न्याभ्याम्
aghnyā́bhyām
अघ्न्याभ्यः
aghnyā́bhyaḥ
Genitive अघ्न्यायाः / अघ्न्यायै²
aghnyā́yāḥ / aghnyā́yai²
अघ्न्ययोः
aghnyáyoḥ
अघ्न्यानाम्
aghnyā́nām
Locative अघ्न्यायाम्
aghnyā́yām
अघ्न्ययोः
aghnyáyoḥ
अघ्न्यासु
aghnyā́su
Notes
  • ¹Vedic
  • ²Brāhmaṇas
Feminine ā-stem declension of अघ्न्या (ághnyā)
Singular Dual Plural
Nominative अघ्न्या
ághnyā
अघ्न्ये
ághnye
अघ्न्याः
ághnyāḥ
Vocative अघ्न्ये
ághnye
अघ्न्ये
ághnye
अघ्न्याः
ághnyāḥ
Accusative अघ्न्याम्
ághnyām
अघ्न्ये
ághnye
अघ्न्याः
ághnyāḥ
Instrumental अघ्न्यया / अघ्न्या¹
ághnyayā / ághnyā¹
अघ्न्याभ्याम्
ághnyābhyām
अघ्न्याभिः
ághnyābhiḥ
Dative अघ्न्यायै
ághnyāyai
अघ्न्याभ्याम्
ághnyābhyām
अघ्न्याभ्यः
ághnyābhyaḥ
Ablative अघ्न्यायाः / अघ्न्यायै²
ághnyāyāḥ / ághnyāyai²
अघ्न्याभ्याम्
ághnyābhyām
अघ्न्याभ्यः
ághnyābhyaḥ
Genitive अघ्न्यायाः / अघ्न्यायै²
ághnyāyāḥ / ághnyāyai²
अघ्न्ययोः
ághnyayoḥ
अघ्न्यानाम्
ághnyānām
Locative अघ्न्यायाम्
ághnyāyām
अघ्न्ययोः
ághnyayoḥ
अघ्न्यासु
ághnyāsu
Notes
  • ¹Vedic
  • ²Brāhmaṇas

Adjective

[edit]

अघ्न्या (aghnyā)

  1. feminine singular nominative of अघ्न्य (aghnya)