चोरयति

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• চোৰয়তি (Assamese script)
• ᬘᭀᬭᬬᬢᬶ (Balinese script)
• চোরয়তি (Bengali script)
• 𑰓𑰺𑰨𑰧𑰝𑰰 (Bhaiksuki script)
• 𑀘𑁄𑀭𑀬𑀢𑀺 (Brahmi script)
• စောရယတိ (Burmese script)
• ચોરયતિ (Gujarati script)
• ਚੋਰਯਤਿ (Gurmukhi script)
• 𑌚𑍋𑌰𑌯𑌤𑌿 (Grantha script)
• ꦕꦺꦴꦫꦪꦠꦶ (Javanese script)
• 𑂒𑂷𑂩𑂨𑂞𑂱 (Kaithi script)
• ಚೋರಯತಿ (Kannada script)
• ចោរយតិ (Khmer script)
• ໂຈຣຍຕິ (Lao script)
• ചോരയതി (Malayalam script)
• ᢜᠣᡵᠠᠶᠠᢠᡳ (Manchu script)
• 𑘓𑘻𑘨𑘧𑘝𑘱 (Modi script)
• ᢋᠣᠸᠠᠷᠠᠶ᠋ᠠᢐᠢ (Mongolian script)
• 𑦳𑧜𑧈𑧇𑦽𑧒 (Nandinagari script)
• 𑐔𑑀𑐬𑐫𑐟𑐶 (Newa script)
• ଚୋରଯତି (Odia script)
• ꢗꣂꢬꢫꢡꢶ (Saurashtra script)
• 𑆖𑆾𑆫𑆪𑆠𑆴 (Sharada script)
• 𑖓𑖺𑖨𑖧𑖝𑖰 (Siddham script)
• චොරයති (Sinhalese script)
• 𑩡𑩕𑩼𑩻𑩫𑩑 (Soyombo script)
• 𑚏𑚴𑚤𑚣𑚙𑚮 (Takri script)
• சோரயதி (Tamil script)
• చోరయతి (Telugu script)
• โจรยติ (Thai script)
• ཙོ་ར་ཡ་ཏི (Tibetan script)
• 𑒔𑒼𑒩𑒨𑒞𑒱 (Tirhuta script)
• 𑨣𑨆𑨫𑨪𑨙𑨁 (Zanabazar Square script)

Etymology

From the root चुर् (cur) +‎ -अयति (-ayati).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /t͡ɕɐw.ɾɐ.jɐ.ti/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ˈt͡ɕoː.ɾɐ.jɐ.t̪i/

Verb

चोरयति • (corayati) third-singular indicative (class 10, type P, present, root चुर्)

1. to steal, rob, pilfer
   • c. 400 BCE, Mahābhārata 13.96.14:

     तमाहुरार्ता ऋषयो महर्षिं । न ते वयं पुष्करं चोरयामः ।

     tamāhurārtā ṛṣayo maharṣiṃ. na te vayaṃ puṣkaraṃ corayāmaḥ.

     The rishis, disturbed, said to the great sage: "We did not steal your lotus flower."

   • c. 200 BCE – 200 CE, Manusmṛti 8.333:

     यस्त्वेतान्युपकॢप्तानि द्रव्याणि स्तेनयेन्नरः ।
     तमाद्यं दण्डयेद्राजा यश्चाग्निं चोरयेद् गृहात् ॥

     yastvetānyupakḷptāni dravyāṇi stenayennaraḥ.
     tamādyaṃ daṇḍayedrājā yaścāgniṃ corayed gṛhāt.

     To the man who would steal these products,
     Let the king dispense the first (degree) of punishment; the same to the one who would steal a fire from a house.

Conjugation

Forms of Sanskrit verbs are numerous and complicated. The following conjugation shows only a subset of all forms and should be treated as a guide.

Nonfinite Forms: चोरयितुम् (coráyitum)
	Undeclinable
Infinitive	चोरयितुम् coráyitum
Gerund	चोरित्वा coritvā́
	Participles
Masculine/Neuter Gerundive	चोरयितव्य / चोरनीय corayitavyà / coranī́ya
Feminine Gerundive	चोरयितव्या / चोरनीया corayitavyā̀ / coranī́yā
Masculine/Neuter Past Passive Participle	चोरित coritá
Feminine Past Passive Participle	चोरिता coritā́
Masculine/Neuter Past Active Participle	चोरितवत् coritávat
Feminine Past Active Participle	चोरितवती coritávatī

Present: चोरयति (coráyati), चोरयते (coráyate)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	चोरयति coráyati	चोरयतः coráyataḥ	चोरयन्ति coráyanti	चोरयते coráyate	चोरयेते coráyete	चोरयन्ते coráyante
Second	चोरयसि coráyasi	चोरयथः coráyathaḥ	चोरयथ coráyatha	चोरयसे coráyase	चोरयेथे coráyethe	चोरयध्वे coráyadhve
First	चोरयामि coráyāmi	चोरयावः coráyāvaḥ	चोरयामः / चोरयामसि¹ coráyāmaḥ / coráyāmasi¹	चोरये coráye	चोरयावहे coráyāvahe	चोरयामहे coráyāmahe
Imperative
Third	चोरयतु coráyatu	चोरयताम् coráyatām	चोरयन्तु coráyantu	चोरयताम् coráyatām	चोरयेताम् coráyetām	चोरयन्ताम् coráyantām
Second	चोरय coráya	चोरयतम् coráyatam	चोरयत coráyata	चोरयस्व coráyasva	चोरयेथाम् coráyethām	चोरयध्वम् coráyadhvam
First	चोरयाणि coráyāṇi	चोरयाव coráyāva	चोरयाम coráyāma	चोरयै coráyai	चोरयावहै coráyāvahai	चोरयामहै coráyāmahai
Optative/Potential
Third	चोरयेत् coráyet	चोरयेताम् coráyetām	चोरयेयुः coráyeyuḥ	चोरयेत coráyeta	चोरयेयाताम् coráyeyātām	चोरयेरन् coráyeran
Second	चोरयेः coráyeḥ	चोरयेतम् coráyetam	चोरयेत coráyeta	चोरयेथाः coráyethāḥ	चोरयेयाथाम् coráyeyāthām	चोरयेध्वम् coráyedhvam
First	चोरयेयम् coráyeyam	चोरयेव coráyeva	चोरयेम coráyema	चोरयेय coráyeya	चोरयेवहि coráyevahi	चोरयेमहि coráyemahi
Subjunctive
Third	चोरयात् / चोरयाति coráyāt / coráyāti	चोरयातः coráyātaḥ	चोरयान् coráyān	चोरयाते / चोरयातै coráyāte / coráyātai	चोरयैते coráyaite	चोरयन्त / चोरयान्तै coráyanta / coráyāntai
Second	चोरयाः / चोरयासि coráyāḥ / coráyāsi	चोरयाथः coráyāthaḥ	चोरयाथ coráyātha	चोरयासे / चोरयासै coráyāse / coráyāsai	चोरयैथे coráyaithe	चोरयाध्वै coráyādhvai
First	चोरयाणि coráyāṇi	चोरयाव coráyāva	चोरयाम coráyāma	चोरयै coráyai	चोरयावहै coráyāvahai	चोरयामहै coráyāmahai
Participles
	चोरयत् coráyat			चोरयमाण / चोरयाण² coráyamāṇa / corayāṇa²
Notes	The subjunctive is only used in Vedic Sanskrit. ¹Vedic ²Later Sanskrit

Imperfect: अचोरयत् (ácorayat), अचोरयत (ácorayata)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अचोरयत् ácorayat	अचोरयताम् ácorayatām	अचोरयन् ácorayan	अचोरयत ácorayata	अचोरयेताम् ácorayetām	अचोरयन्त ácorayanta
Second	अचोरयः ácorayaḥ	अचोरयतम् ácorayatam	अचोरयत ácorayata	अचोरयथाः ácorayathāḥ	अचोरयेथाम् ácorayethām	अचोरयध्वम् ácorayadhvam
First	अचोरयम् ácorayam	अचोरयाव ácorayāva	अचोरयाम ácorayāma	अचोरये ácoraye	अचोरयावहि ácorayāvahi	अचोरयामहि ácorayāmahi

Future: चोरयिष्यति (corayiṣyáti), चोरयिष्यते (corayiṣyáte)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	चोरयिष्यति corayiṣyáti	चोरयिष्यतः corayiṣyátaḥ	चोरयिष्यन्ति corayiṣyánti	चोरयिष्यते corayiṣyáte	चोरयिष्येते corayiṣyéte	चोरयिष्यन्ते corayiṣyánte
Second	चोरयिष्यसि corayiṣyási	चोरयिष्यथः corayiṣyáthaḥ	चोरयिष्यथ corayiṣyátha	चोरयिष्यसे corayiṣyáse	चोरयिष्येथे corayiṣyéthe	चोरयिष्यध्वे corayiṣyádhve
First	चोरयिष्यामि corayiṣyā́mi	चोरयिष्यावः corayiṣyā́vaḥ	चोरयिष्यामः / चोरयिष्यामसि¹ corayiṣyā́maḥ / corayiṣyā́masi¹	चोरयिष्ये corayiṣyé	चोरयिष्यावहे corayiṣyā́vahe	चोरयिष्यामहे corayiṣyā́mahe
Participles
	चोरयिष्यत् corayiṣyát			चोरयिष्यमाण corayiṣyámāṇa
Notes	¹Vedic

Conditional: अचोरयिष्यत् (ácorayiṣyat), अचोरयिष्यत (ácorayiṣyata)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अचोरयिष्यत् ácorayiṣyat	अचोरयिष्यताम् ácorayiṣyatām	अचोरयिष्यन् ácorayiṣyan	अचोरयिष्यत ácorayiṣyata	अचोरयिष्येताम् ácorayiṣyetām	अचोरयिष्यन्त ácorayiṣyanta
Second	अचोरयिष्यः ácorayiṣyaḥ	अचोरयिष्यतम् ácorayiṣyatam	अचोरयिष्यत ácorayiṣyata	अचोरयिष्यथाः ácorayiṣyathāḥ	अचोरयिष्येथाम् ácorayiṣyethām	अचोरयिष्यध्वम् ácorayiṣyadhvam
First	अचोरयिष्यम् ácorayiṣyam	अचोरयिष्याव ácorayiṣyāva	अचोरयिष्याम ácorayiṣyāma	अचोरयिष्ये ácorayiṣye	अचोरयिष्यावहि ácorayiṣyāvahi	अचोरयिष्यामहि ácorayiṣyāmahi

Benedictive/Precative: चोर्यात् (coryā́t) or चोर्याः (coryā́ḥ), चोरयिषीष्ट (corayiṣīṣṭá)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Optative/Potential
Third	चोर्यात् / चोर्याः¹ coryā́t / coryā́ḥ¹	चोर्यास्ताम् coryā́stām	चोर्यासुः coryā́suḥ	चोरयिषीष्ट corayiṣīṣṭá	चोरयिषीयास्ताम्² corayiṣīyā́stām²	चोरयिषीरन् corayiṣīrán
Second	चोर्याः coryā́ḥ	चोर्यास्तम् coryā́stam	चोर्यास्त coryā́sta	चोरयिषीष्ठाः corayiṣīṣṭhā́ḥ	चोरयिषीयास्थाम्² corayiṣīyā́sthām²	चोरयिषीढ्वम् corayiṣīḍhvám
First	चोर्यासम् coryā́sam	चोर्यास्व coryā́sva	चोर्यास्म coryā́sma	चोरयिषीय corayiṣīyá	चोरयिषीवहि corayiṣīváhi	चोरयिषीमहि corayiṣīmáhi
Notes	¹Vedic ²Uncertain

Perfect: चोरयामास (corayā́mā́sa) or चोरयांचकार (corayā́ṃcakā́ra), चोरयांचक्रे (corayā́ṃcakré)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	चोरयामास / चोरयांचकार corayā́mā́sa / corayā́ṃcakā́ra	चोरयामासतुः / चोरयांचक्रतुः corayā́māsátuḥ / corayā́ṃcakrátuḥ	चोरयामासुः / चोरयांचक्रुः corayā́māsúḥ / corayā́ṃcakrúḥ	चोरयांचक्रे corayā́ṃcakré	चोरयांचक्राते corayā́ṃcakrā́te	चोरयांचक्रिरे corayā́ṃcakriré
Second	चोरयामासिथ / चोरयांचकर्थ corayā́mā́sitha / corayā́ṃcakártha	चोरयामासथुः / चोरयांचक्रथुः corayā́māsáthuḥ / corayā́ṃcakráthuḥ	चोरयामास / चोरयांचक्र corayā́māsá / corayā́ṃcakrá	चोरयांचकृषे corayā́ṃcakṛṣé	चोरयांचक्राथे corayā́ṃcakrā́the	चोरयांचकृध्वे corayā́ṃcakṛdhvé
First	चोरयामास / चोरयांचकर corayā́mā́sa / corayā́ṃcakára	चोरयामासिव / चोरयांचकृव corayā́māsivá / corayā́ṃcakṛvá	चोरयामासिम / चोरयांचकृम corayā́māsimá / corayā́ṃcakṛmá	चोरयांचक्रे corayā́ṃcakré	चोरयांचकृवहे corayā́ṃcakṛváhe	चोरयांचकृमहे corayā́ṃcakṛmáhe
Participles
	चोरयामासिवांस् / चोरयांचकृवांस् corayā́māsivā́ṃs / corayā́ṃcakṛvā́ṃs			चोरयांचक्राण corayā́ṃcakrāṇá

Descendants

• Pali: cōrēti
• Prakrit: 𑀘𑁄𑀭𑀺𑀅 (coria)
  • Magadhi Prakrit:
    • Bengali: চোরা (cōra), চোরান (cōran)
  • Gurjara Apabhramsa:
    • Gujarati: ચોરવું (corvũ)
  • Khasa Prakrit:
    • Nepali: चोर्नु (cornu), चोराउनु (corāunu)
  • Maharastri Prakrit:
    • Konkani: चोर्चे (tsorce)
    • Old Marathi: 𑘓𑘻𑘨𑘜𑘹 (coraṇe)
      • Marathi: चोरणे (ċorṇe)
    • Sauraseni Apabhramsa:
      • Hindustani: cornā

        Hindi: चोरना

        Urdu: چورْنا

      • Romani: ćorel
        • → Czech: čórovat, čórnout
        • → Romanian: ciordi

Further reading

• “चुर्, चोरयति, ॰ते” in Carl Cappeller, A Sanskrit–English Dictionary: Based upon the St. Petersburg Lexicons, Strasbourg: Karl J. Trübner, 1891, →OCLC, page 174, column 2.
• Arthur Anthony Macdonell (1893) “चोरयति”, in A practical Sanskrit dictionary with transliteration, accentuation, and etymological analysis throughout, London: Oxford University Press, page 095
• Monier Williams (1899) “चुर्”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 400, column 2.
• Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “corayati”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press