धात्री

Sanskrit

Etymology

From Proto-Indo-Iranian *dʰaHtriH, from Proto-Indo-European *dʰeh₁trih₂ (“wet nurse”).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /dʱɑːt.ɾiː/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ˈd̪ʱɑːt̪.ɾiː/

Noun

धात्री • (dhātrī) stem, f (root धे)

1. nurse, wet nurse, fostermother

Declension

Feminine ī-stem declension of धात्री (dhātrī)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	धात्री dhātrī	धात्र्यौ / धात्री¹ dhātryau / dhātrī¹	धात्र्यः / धात्रीः¹ dhātryaḥ / dhātrīḥ¹
Vocative	धात्रि dhātri	धात्र्यौ / धात्री¹ dhātryau / dhātrī¹	धात्र्यः / धात्रीः¹ dhātryaḥ / dhātrīḥ¹
Accusative	धात्रीम् dhātrīm	धात्र्यौ / धात्री¹ dhātryau / dhātrī¹	धात्रीः dhātrīḥ
Instrumental	धात्र्या dhātryā	धात्रीभ्याम् dhātrībhyām	धात्रीभिः dhātrībhiḥ
Dative	धात्र्यै dhātryai	धात्रीभ्याम् dhātrībhyām	धात्रीभ्यः dhātrībhyaḥ
Ablative	धात्र्याः / धात्र्यै² dhātryāḥ / dhātryai²	धात्रीभ्याम् dhātrībhyām	धात्रीभ्यः dhātrībhyaḥ
Genitive	धात्र्याः / धात्र्यै² dhātryāḥ / dhātryai²	धात्र्योः dhātryoḥ	धात्रीणाम् dhātrīṇām
Locative	धात्र्याम् dhātryām	धात्र्योः dhātryoḥ	धात्रीषु dhātrīṣu
Notes	¹Vedic ²Brāhmaṇas

Descendants

• Pali: dhātī
• Prakrit: 𑀥𑀢𑁆𑀢𑀻 (dhattī), 𑀥𑀸𑀈 (dhāī)
  • Assamese: ধাই (dhai)
  • Bengali: দাই (dai), ধাই (dhai)
  • Old Gujarati: धाई (dhāī)
  • Hindustani: dhāī
    • Hindi: धाई
    • Urdu: دھائِی
  • Kumaoni: धाई (dhāī)
  • Nepali: धाइ (dhāi)
  • Odia: ଧାଈ (dhāi), ଦାଈ (dāi)

Borrowed terms

• → Assamese: ধাত্ৰী (dhatri) (learned)
• → Bengali: ধাত্রী (dhatri) (learned)
• → Hindustani: dhātrī (learned)
  • Hindi: धात्री
  • Urdu: دھاتْرِی
• → Kannada: ಧಾತ್ರಿ (dhātri) (learned)
• → Malayalam: ധാത്രി (dhātri) (learned)
• → Marathi: धात्री (dhātrī) (learned)
• → Odia: ଧାତ୍ରୀ (dhātri) (learned)
• → Tamil: தாத்திரி (tāttiri)
• → Telugu: ధాత్రి (dhātri) (learned)

References

• Apte, Macdonell (2022) “धात्री”, in Digital Dictionaries of South India [Combined Sanskrit Dictionaries]
• Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “dhātrī”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press